James Spader
Miejsce urodzenia: | Boston, Massachusetts, USA |
Filmografia: | White Palace (1990) (Max) Wall Street (1987) (Roger Barnes) Obserwator / The Watcher (2000) (2000) Gwiezdne Wrota (1994) (Daniel Jackson) Mniej niż zero (1987) (Rip) Seks, kłamstwa i kasety wideo (1989) (Graham Dalton) Avengers: Czas Ultrona (2015) (Ultron) Lincoln (2012) (2012) (WN Bilbo) Dziewczyna w różowej sukience (1986) (Jeff) Barwy Prawdy (1991) (Tim Gerrity) Orły z Bostonu () (Alan Shore) Sekrety miłości (2001) (Dr. Klink) Wilk / Wolf (1994) (1994) (Stewart Swinton) |
Charakterystyczny aktor amerykański, popularny szczególnie na przełomie lat 80. i 90. Zdobywca Nagrody Aktorskiej w Cannes za pamiętną kreację u boku Andie MacDowell w filmie „Seks, kłamstwa i kasety video”. Urodził się 7 lutego 1960 roku w Bostonie, jako syn nauczycieli. Studiował w Phillips Academy w Andover, jednak opuścił mury tej prestiżowej uczelni po to, by wyjechać do Nowego Jorku i rozpocząć aktorską karierę.
Zadebiutował w 1978 roku w komedii „Team-mates”, pierwszy ważny występ, często uważany za właściwy debiut, dając u Franka Zeffirellego w „Niekończącej się miłości” z Brooke Shields (1981). Zanim jego kariera na dużym ekranie nabrała właściwego tempa, zaznajamiał się z telewizyjną publicznością, grając w różnych, mniej lub bardziej udanych produkcjach produkcjach, takich jak: „Diner”, „The Family Tree”, „A Killer in the Family”, „Cocaine: One Man’s Seduction” (1983), „Sekrety rodzinne” (1984), czy „Sięgnąć gwiazd” (1985).
* Druga połowa lat 80-tych przyniosła aktorowi cały szereg ważnych ról w znanych produkcjach – filmie akcji „Gang Tuff” z Robertem Downeyem Jr.(1985), komedii romantycznej „Dziewczyna w różowej sukience” (1986), dramacie „Mniej niż zero” (1987), komedii „Baby Boom” z Diane Keaton (1987), melodramacie „The Rachel Papers” (1988), czy wreszcie, w słynnym „Wall Street” Olivera Stone’a (1987).*
Niemniej ciekawie toczyła się jego kariera w pierwszej połowie lat 90- tych, kiedy można go było oglądać m.in. w thrillerach „Zły wpływ” Curtisa Hansona (1990) i „Miasteczko Storyville” Marka Frosta (1992), u boku Susan Sarandon w głośnym melodramacie „Biały pałac” (1990), obok Johna Cusacka w „Barwach prawdy” Herberta Rossa (1991), czy Tima Robinsa w wyreżyserowanej przez niego komedii „Bob Roberts” (1992).
* Najsłynniejszym występem Spadera tamtych lat, i jednym z najważniejszych w jego całej karierze był jednak ten u boku Andie MacDowell i Petera Gallaghera w, nagrodzonym Złotą Palmą w Cannes, filmie Stevena Soderbergha „Seks, kłamstwa i kasety video” (1989, Nagroda Aktorska na MFF w Cannes, Independent Spirit Award).*
Później jeszcze z Kurtem Russellem w przygodowej produkcji sci-fi „Gwiezdne wrota” Rolanda Emmericha i z Jackiem Nicholsonem w znanym horrorze Mike’a Nicholsa „Wilk” (oba z 1994, nominacja do Saturna), wystąpił u Davida Cronenberga w kontrowersyjnym thrillerze „Crash: Niebezpieczne pożądanie” (1996) i u Sidneya Lumeta w komedii „Intensywna terapia” z Kyrą Sedgwick (1997), jednak w tym czasie jego kariera powoli cichła, on sam otrzymywał mniej propozycji, grał w mniej znanych filmach i powoli odchodził w cień. W ostatnich latach największą popularność i aplauz krytyki przyniosły mu role telewizyjne – w serialu „Kancelaria adwokacka” (nagroda Emmy 2004), zaś przede wszystkim w jego kontynuacji – „Boston Legal” (2004-2008, dwie nagrody Emmy, Satellite Award, nominacja do Złotego Globu).
W międzyczasie wystąpił też w kilku filmach kinowych: stworzył doskonałą kreację u boku Maggie Gyllenhaal w „Sekretarce” (2002) i zagrał w kilku bardziej lub mniej znanych thrillerach (m.in. „Obserwator” 2000, „Feralny napad” 2001, „Łowca obcych” 2003, „Na własne oczy” 2003, „Cień strachu” 2004).
Komentarze