Anthony Hopkins
Aktor amerykański i brytyjski, filmowy i teatralny, z pochodzenia Walijczyk, zdobywca Oskara za pamiętną kreację Hannibala Lectera w „Milczeniu owiec”, uhonorowany przez królową brytyjską arystokratycznym tytułem „Sir” w 1993 roku.
Urodził się 31 grudnia 1937 roku w walijskiej miejscowości Port Talbot w Wielkiej Brytanii. Do podjęcia zawodu aktora zmotywował go podobno aktor Richard Burton, z pochodzenia również Walijczyk. W latach 1955-56 studiował w Walijskim College’u Muzyczno-Teatralnym w Cardiff, zaś po przerwie przeznaczonej na służbę wojskową, wstąpił do Royal Academy w Londynie, gdzie przebywał w latach 1961-63.
Na scenie teatralnej zadebiutował w 1960 roku w teatrze w Manchesterze. Przez kilka lat pozostawał wyłącznie aktorem teatralnym („Juliusz Cezar” 1964), współpracując z Laurencem Olivierem i grając na deskach Teatru Narodowego w Londynie. W 1967 roku zadebiutował w krótkometrażowym filmie Lindsaya Andersona „Biały autobus”. Debiut w pełnym metrażu nadszedł rok później, wraz z filmem „Lew w zimie” (1968), a rolę w którym od razu nominowany był do nagrody BAFTA.
W 1969 roku wcielił się w rolę Klaudiusza w filmowej wersji „Hamleta” w reżyserii Tony’ego Richardsona, w 1973 został laureatem telewizyjnej nagrody BAFTA za występ w miniserialu „Wojna i pokój”, a rok wcześniej, w 1972 po raz pierwszy spotkał się zawodowo z Richardem Attenborough na planie „Młodego Winstona”. Pięć lat później wystąpił u niego w jednej z przełomowych ról w głośnym filmie „O jeden most za daleko” (1977), gdzie** zagrał m.in. wraz z Robertem Redfordem, Seanem Connerym i Michaelem Cainem**. W 1977 roku wystąpił też w znanym horrorze sci-fi w reżyserii Roberta Wise’a „Audrey Rose”.
Wcześniej jednak wyjechał do USA, by w 1974 zadebiutować na scenie Broadwayu. Szybko jednak został „przechwycony” przez amerykański przemysł telewizyjno-filmowy. W tym samym roku pojawił się w amerykańskim serialu TV „QB VII”, rok później został zaś laureatem Emmy za rolę w filmie TV „Sprawa porwania Lindbergha” (1975).
W 1978 roku ponownie wystąpił u Attenborough, tym razem w amerykańskim thrillerze/horrorze „Magia”, za rolę w którym otrzymał nominację do BAFTA i Złotego Globu. W 1980 roku wystąpił w kolei u Davida Lyncha w „Człowieku-słoniu”, partnerując m.in. Anne Bancroft. Za rolę Adolfa Hitlera w telewizyjnym filmie „Bunkier” (1981) otrzymał kolejną nagrodę Emmy, w tym samym roku wcielając się też w postać Otella w brytyjskiej adaptacji dzieła Szekspira.
W 1982 roku zagrał tytułowego „Dzwonnika z Notre Dame” w telewizyjnej wersji baśni (nominacja do Emmy), zaś w 1984 roku, po dekadzie spędzonej w USA, już jako uznany i popularny aktor powrócił na kilka lat do ojczyzny, wcześniej wystąpiwszy w głośnej, brytyjsko-amerykańskiej produkcji historyczno- przygodowej „Bunt na Bounty” (1984).
W Wielkiej Brytanii działał przede wszystkim w teatrze, występując m.in. w takich produkcjach, jak telewizyjny film „Mussolini i ja”, dramacie „Dobry ojciec” Mike’a Newella, czy w „Żonach Hollywood” (wszystkie w 1985 roku). W 1988 powrócił do USA, gdzie w trzy lata później stworzył kreację swojego życia w „Milczeniu owiec” (1991) Jonathana Demme’a, która pozwoliła mu zaistnieć na arenie międzynarodowej, a także stać się jednym z najbardziej kasowych aktorów Hollywood (za role w sequelach „Hannibal” 2001 i „Czerwony smok” 2002 zgarnął odpowiednio 15 i 20 milionów dolarów).
Za rolę psychopaty Hannibala „Kanibala” Lectera w „Milczeniu owiec” otrzymał Oskara, nagrodę BAFTA, nominację do Złotego Globu oraz serię innych nagród i wyróżnień.
W 1992 roku po raz pierwszy wystąpił u Jamesa Ivory’ego w „Howard’s End”, ponownie zagrał u Richarda Attenborough w „Chaplinie” oraz wystąpił w roli profesora van Helsinga w słynnej adaptacji „Draculi” Brama Stokera, w reżyserii F. F. Coppoli. W 1993 roku za rolę w kolejnym filmie Ivory’ego – „Okruchy dnia” (ponownie obok Emmy Thompson), otrzymał drugą nominację do Oskara, Złotego Globu i nagrody BAFTA, zaś za rolę w filmie Attenborough „Cienistej dolinie” został uhonorowany nagrodą BAFTA.
W 1995, za rolę prezydenta USA w kontrowersyjnym filmie Olivera Stone’a „Nixon” otrzymał trzecią nominację do Oskara i piątą do Złotego Globu, kolejne zdobywając w dwa lata później dzięki kreacji w Spielbergowskim dramacie historycznym „Amistad” (1997).
W 1996 wcielił się w postać słynnego malarza w biograficznym portrecie „Picasso- Twórca i Niszczyciel” Jamesa Ivory’ego, a w 1998 zagrał obok Catherine Zety-Jones i Antonia Banderasa w przygodowej produkcji „Maska Zorro” oraz w remake’u filmu z lat 40-tych „Joe Black” z Bradem Pittem.
Prócz filmów kostiumowych i biograficznych, chętnie obsadzany był w thrillerach. Hopkins jest bowiem aktorem, który w spojrzeniu potrafi mieć tyleż dobrotliwości, co psychopatycznej żądzy mordu, które uaktywniają się w zależności od rodzaju roli. Może zagrać ciepłego, kochającego rodzica („Joe Black”), ale i ludożercę, każdorazowo czyniąc to stuprocentowo wiarygodnie. W tej niezwykłej umiejętności tkwi zapewne jego geniusz.
Prócz „Milczenia owiec” i jego dwóch kolejnych kontynuacji (z akcją chronologicznie umiejscowioną we wcześniejszym okresie) zagrał w takich thrillerach, jak „Instynkt” (1999), czy „Fracture” (2007).
W 1999 wystąpił obok Jessiki Lange w kolejnej filmowej adaptacji Szekspira w jego dorobku – „Tytus Andronikus”. W 2003 zagrał wraz z Nicole Kidman i Edem Harrisem w amerykańsko- europejskiej koprodukcji „Piętno” Roberta Bentona, rok później pojawił się w roli Ptolemeusza w „Aleksandrze” Olivera Stone’a, a w 2005 – w dramacie „Dowód” z Gwyneth Paltrow i Jake’iem Gyllenhaalem oraz w roli nowozelandzkiego konstruktora w „Prawdziwej historii”.
Rok 2006 to występ w roli męża Helen Hunt w „Bobbym” Emilia Esteveza, rola Ernesta Hemingwaya w filmie biograficznym „Papa”oraz udział w niemiecko-amerykańskim dramacie „Wszyscy ludzie króla”. W 2009 roku zagrał Adama w filmie “Zagadka przeznaczenia”. W 2010 roku zagrał w obrazach “Poznasz przystojnego bruneta”, “Wilkołak” i “Trzecia zasada”. Rok 2011 to rola boga Odyna w filmie “Thor” oraz w filmie “Rytuał”.
Od 1990 roku aktor zajmuje się też reżyserią filmową. Do tej pory zrealizował trzy obrazy: biograficzny „Dylan Thomas: Return Journey” (1990), dramat zatytułowany „Sierpień” (1996), będący swobodną adaptacją sztuki Czechowa oraz czarną komedię „Slipstream” (2007, także scenariusz). Jest autorem muzyki do dwóch pierwszych, w dwóch ostatnich zaś zagrał główne role.
Był producentem wykonawczym filmu „Bobby”. W 1995 roku otrzymał honorową nagrodę BAFTA – Britannia Award, w 1998 – na festiwalu w San Sebastián, a w 2000 – honorowy Złoty Glob (nagroda im. Cecile’a B. De Mille’a).
Anthony Hopkins był trzykrotnie żonaty: były to Petronella Barker (1967 - 1972, rozwód) - mają córkę Abigail; Jennifer Lynton (13.01.1973 - 30.04.2002, rozwód), Stella Arroyave (od 01.03.2003).
