"Wołyń": rozbudzone nadzieje [RECENZJA BLU-RAY]

"Wołyń" to pod pewnymi względami najważniejszy film historyczny w dziejach polskiej kinematografii. Wstrząsający i autentyczny. Stanowiący rozliczenie koszmarnego epizodu z lat 40. XX wieku, który w intencji reżysera ma być mostem, a nie murem rozdzielającym współczesnych Polaków i Ukraińców. Przesłanie filmu jest pod tym względem bardzo wyraźne i jednoznaczne, podobnie jak wypowiedzi twórców, które pojawiły się w dodatkach "Wołynia" na Blu-ray.

Michalina Łabacz jako Zosia Głowacka-Skiba

Źródło zdjęć: © Materiały prasowe

Jakub Zagalski

15 maja 2017, 07:26

Galapagos potraktował "Wołyń" z należytą atencją i zdecydował się na wydanie filmu Wojciecha Smarzowskiego nie tylko w standardzie DVD (film) i Blu-Ray (film plus dodatki), ale także w "limitowanej edycji 2-płytowej". Warto to podkreślić, gdyż polskie produkcje z głównego nurtu bardzo rzadko zasługują, zdaniem wydawców, na takie specjalne traktowanie. "Wołyń" ze względu na swój formalny rozmach i wagę prezentowanej treści, uznanie widowni i krytyków (m.in. osiem Orłów i nagroda publiczności na gali Polskiej Akademii Filmowej) po prostu musiał doczekać się "czegoś więcej" w kontekście wydania na płytach DVD/Blu-Ray. I chociaż "limitowane wydanie 2-płytowe" brzmi poważnie i zachęcająco, to jednak pochłonięcie zawartej treści pozostawia niedosyt.

O samym filmie Wojciecha Smarzowskiego pisaliśmy już wielokrotnie. Grzegorz Kłos po obejrzeniu filmu na Festiwalu w Gdyni stwierdził wprost, że "Wołyń" to wstrząsający i najbardziej bezkompromisowy polski film, jaki kiedykolwiek trafił na ekrany." A jedną z największych zalet tej produkcji jest fakt, iż "świat "Wołynia" nie jest czarno-biały, a reżyser perfekcyjnie waży proporcje. Obok katów mordujących sąsiadów czy duchownych nawołujących do ludobójstwa, po obu stronach pojawiają się Sprawiedliwi, z narażeniem życia ratujący Żydów i Polaków, wbrew wszystkiemu starający się powstrzymać falę wzbierającego nacjonalizmu" (pełną recenzję przeczytasz tutaj).

Sięgając po wydanie 2-płytowe "Wołynia" na Blu-Ray otrzymujemy nie tylko festiwalową wersję filmu, ale także trwającą o 18 minut dłużej (czyli łącznie 149 minut) edycję kinową. Każda z nich znajduje się na oddzielnej płycie i nie da się ukryć, że to właśnie te dwie różne edycje stanowią główne danie całego zestawu. Widzowie, którzy liczyli na bogate materiały zakulisowe, obszerne wywiady z twórcami czy omawianie szczegółów powstawania produkcji będą bardzo rozczarowani.

W zakładce "dodatki" znajdziemy bowiem bardzo niewiele, szczególnie jak na "limitowaną edycję 2-płytową", treści. Mamy tu standardowy zwiastun i galerię zdjęć z planu (pokaz slajdów). Najważniejszy materiał dodatkowy, czyli zakulisowy making-of, to niespełna 16-minutowy dokument, w którym Wojciech Smarzowski i główni aktorzy (m.in. Michalina Łabacz, Arkadiusz Jakubik, Jacek Braciak)
opowiadają o pracy na planie, swoich postaciach itp. Szkoda, że więcej tu gadających głów i scen żywcem wyciętych z filmu, które służą do ilustracji danej wypowiedzi, niż typowego przedstawienia pracy na planie. Sam dokument zawiera szereg ciekawych informacji, nakreśla motywacje i nastroje, ale jest tego zdecydowanie za mało.

"Pojednanie" to niespełna 5-minutowy klip, który stanowi swego rodzaju akcję społeczną. Twórcy filmu zaprosili bowiem do współpracy kilka relatywnie młodych par polsko-ukraińskich (małżonków, narzeczonych, partnerów) i nagrali ich wrażenia po specjalnym pokazie "Wołynia". Ostatnim materiałem dodatkowym jest making-of "Bitwa". Tytuł brzmi zachęcająco, ale w rzeczywistości mamy do czynienia z "niemym" (brak komentarza czy nagranych wypowiedzi aktorów) klipem, prezentującym kulisy przygotowywania się do pamiętnej sceny bitwy z Niemcami. Całość trwa niespełna 2 minuty i, jak nietrudno zgadnąć, pozostawia ogromny niedosyt.