"Wyrywam tę operę z epoki” – Jerzy Stuhr reżyseruje "Cyrulika sewilskiego” w Operze Krakowskiej
Gdyby sporządzić ranking najlepszych oper komicznych, "Cyrulik sewilski” znalazłby się na podium. Arcydzieło gatunku tryskające humorem i żywiołową muzyką znajduje się w żelaznym repertuarze niemal każdego teatru operowego świata.
"Intryga Cyrulika sewilskiego jest niezwykle skomplikowana, potrzeba dużej wyobraźni, żeby śledzić perypetie bohaterów. Wyrywam tę operę z epoki. Nie interesowała mnie inscenizacja osadzona w czasach Rossiniego, ani też uwspółcześnienie” – przyznał Jerzy Stuhr, reżyser najnowszej premiery Opery Krakowskiej – "Cyrulika sewilskiego” Gioacchina Rossiniego. Premiera spektaklu odbędzie się 15 marca, a 11 marca w ramach cyklu "Inspiracje” Jerzy Stuhr i Tomasz Tokarczyk spotkają się z publicznością.
Fenomen "Cyrulika…”
"To jest uniwersalna historia o człowieku, który ma ochotę na kobietę, a jeszcze większą na jej spadek. «Cyrulik sewilski» w dużej mierze opowiada o żądzy pieniądza i o tym, że pieniądz rządzi światem – zarówno Figaro, jak i Don Basilio są przekupni, prawie wszyscy są zapatrzeni w pieniądze, poza Almavivą, który potrafi wszystko oddać, aby zdobyć ukochaną.” – mówi Tomasz Tokarczyk, kierownik muzyczny Opery Krakowskiej, który stanie za pulpitem dyrygenckim. Tokarczyk dodaje:
"Nigdy w całości wcześniej «Cyrulika...» nie prowadziłem, natomiast prowadziłem wykonania wszystkich arii podczas różnych koncertów, co dobrze pokazuje ich popularność. W konwencji opery buffa Rossini czuł się wyśmienicie, potrafił tchnąć w nią swoją lekką, chwilami wręcz parodystyczną muzykę. Jest to dzieło żywe, dynamiczne, pomimo licznych repetycji, muzyka się nie nudzi”.
"Cyrulik sewilski” w historii Opery Krakowskiej
Cyrulik sewilski prezentowany jest na krakowskiej scenie operowej od 1957 roku. Reżyserem pierwszej w Krakowie powojennej inscenizacji był Antoni Wolak. Drugą inscenizację stworzył w 1991 roku Sławomir Żerdzicki, wcześniej solista, a później reżyser związany z Operą Śląską w Bytomiu, zmarły w 2011 roku. Wersja Żerdzickiego była także dwukrotnie prezentowana podczas XIII Letniego Festiwalu Opery Krakowskiej na Dziedzińcu arkadowym Zamku Królewskiego na Wawelu. Za pierwszym razem spektakl był grany w strugach deszczu, co zostało zręcznie wykorzystane przez śpiewaków, którzy bawili się parasolkami, a za drugim z powodu zupełnego załamania pogody spektakl przeniesiono na Dużą Scenę nowego gmachu Opery.
Pierwszy "Cyrulik…” w nowym gmachu
Obecnie trwają próby do spektaklu, który będzie pierwszą inscenizacją przygotowaną dla sceny w nowym gmachu. Jerzy Stuhr po udanej premierze „Don Pasquale” Gaetano Donizettiego w grudniu 2016 roku znów sięga po operę komiczną. Reżyser zauważa, że dzieł tego gatunku nie wystawia się zbyt często w polskich teatrach i w tym widzi swoją przestrzeń działania.
"Moja reżyseria, jak dotąd, polega na tym, aby wytłumaczyć i wyjaśnić widzowi intrygę «Cyrulika…» poprzez sytuacje i ich komizm. Czasem stawiam się w takiej pozycji, jakbym był Chińczykiem, który nie rozumie języka, nie rozumie nawet kultury, ale po muzyce, ruchu postaci, ich wzajemnych powikłaniach i łączeniu w splot akcji scenicznej – muszę zrozumieć, o co chodzi.”
W próbach biorą udział soliści: Sławomir Kowalewski, Łukasz Motkowicz (Figaro), Monika Korybalska i Daria Proszek (Rozyna), Adam Sobierajski i Pablo Martinez (hrabia Almaviva), Robert Gierlach i Jacek Ozimkowski (Doktor Bartolo), Wołodymyr Pańkiw, Sebastian Marszałowicz oraz Łukasz Jakubczak (Don Basilio), Magdalena Barylak i Agnieszka Cząstka (Berta – Marcelina), Jarosław Bielecki i Krzysztof Kozarek (Fiorello).
Za scenografię odpowiada Natalia Kitamikado, która tworzyła projekty dla Opery Wrocławskiej, Teatru Nowego w Łodzi, a także pracowała jako asystent scenografa Borisa Kudlički. Działała w różnych teatrach operowych, w Teatrze Wielkim Operze Narodowej i Metropolitan Opera w Nowym Jorku. Zaprojektowanie kostiumów powierzono Joannie Klimas, pierwszej znanej polskiej projektantce mody po transformacji ustrojowej, zwanej także pierwszą damą polskiego minimalizmu. Z Operą Krakowską Klimas współpracowała przy "Mefistofelesie” Arrigo Boito, który miał swoją premierę w 2014 roku.
Materiały prasowe "Inspiracje” – wyjątkowy cykl spotkań z artystami
Opera Krakowska niemal od początku funkcjonowania w nowym gmachu stara się skracać dystans dzielący publiczność i artystów, dlatego organizuje cykl spotkań "Inspiracje”, podczas których artyści opowiadają widzom o swoich pomysłach, wizji artystycznej, o przygotowaniach i pracy nad spektaklem.
Cztery dni przed premierą "Cyrulika…”, 11 marca o godzinie 17:30, w takim spotkaniu weźmie udział Jerzy Stuhr i Tomasz Tokarczyk. Całość poprowadzi red. Alicja Myśliwiec, przez wiele lat związana ze stacją RMF Classic. Bezpłatne wejściówki na spotkanie są dostępne w kasie Opery od 4 marca. Wśród uczestników zostaną rozlosowane wejściówki na próbę generalną.
Premiera "Cyrulika sewilskiego” odbędzie się 15 marca, kolejne spektakle 16, 17 i 19 marca 2019 roku.