Krzysztof Zaleski
Uznany reżyser teatralny, z powodzeniem uprawiający również zawód aktora. Jeden z czołowych odtwórców ról w dziełach Kina Moralnego Niepokoju. Zdobywca nagrody aktorskiej na FPFF w Gdyni w 1981 roku za pierwszoplanowe występy w czterech różnych produkcjach filmowych.
Urodził się 3 września 1948 roku w Świętochłowicach. Zanim ukończył Wydział Reżyserii Teatralnej PWST w Warszawie (1979, dyplom 1986), zdobył wykształcenie uniwersyteckie na Wydziale Filologii Polskiej i Słowiańskiej UW (1971). Jako reżyser teatralny związany był ze scenami warszawskich teatrów: na Woli (1975-76), Współczesnego (1976-87), Dramatycznego (1987-88) i Ateneum (od 1988 roku) oraz ze sceną Teatru Telewizji (od 1978 roku). Reżyserował również dla Teatru Polskiego Radia, od 2006 roku pełniąc funkcję jego głównego reżysera. W tej dziedzinie twórczości zasłynął m.in. jako twórca adaptacji i reżyser sztuki „Ksiądz Marek” Juliusza Słowackiego (1983), uznanej za jedną z najwybitniejszych inscenizacji Słowackiego w Teatrze Dramatycznym, reżyser „Mahagonny” wg Brechta/Weilla (1982) i musicalu „Niech no tylko zakwitną jabłonie” wg scenariusza napisanego wspólnie z Agnieszką Osiecką, zrealizowanych w Teatrze Współczesnym.
Jego debiutem aktorskim na ekranie była rola w „Niedzielnych dzieciach” Agnieszki Holland (1976) – telewizyjnym filmie zwiastującym rodzący się wówczas nurt Kina Moralnego Niepokoju, którego Zaleski był ważnym współtwórcą, głównie jako odtwórca mniejszych lub większych ról w wielu jego sztandarowych dziełach.
Zagrał m.in. w kolejnych filmach Holland (jako prowokator w „Gorączce” 1980; dróżnik w „Kobiecie samotnej” 1981), był stałym odtwórcą ról u Janusza Zaorskiego („Pokój z widokiem na morze” 1977, „Zaległy urlop” 1978, serial „Punkt widzenia” 1980, „Dziecinne pytania” 1981, „Matka Królów” 1982, czy późniejsze: „Zabawa w chowanego” 1984, „Jezioro Bodeńskie” 1985 i „Piłkarski poker” 1988) i Feliksa Falka (epizod w „Wodzireju” 1977, „Szansa” 1979, „Idol” 1984). Zagrał epizody w tak słynnych dziełach, jak „Przypadek” Kieślowskiego (1981), „Człowiek z żelaza” (1981), czy „Bez znieczulenia” Wajdy (1978, również współpraca scenariuszowa).
** Za pierwszoplanowe kreacje u Janusza Kijowskiego w „Indeksie” (1977) i „Głosach” (1980) oraz pamiętne role w „Gorączce” Holland i w „Dziecinnych pytaniach Zaorskiego został uhonorowany nagrodą aktorską na FPFF w Gdyni w 1981 roku.**
W kolejnych dekadach miał okazję spotkać się zarówno z Kijowskim („Warszawa. Rok 5703” 1992), Falkiem („Samowolka” 1993, „Twarze i maski” 2000), jak i z Zaorskim („Cudownie ocalony” z telewizyjnego cyklu „Polskie miłości” 2004). Ponadto dał pamiętne, komediowe występy u Stanisława Barei w „Zmiennikach” (1986), Andrzeja Kotkowskiego w „Obywatelu Piszczyku” z Jerzy Stuhrem (1988), Mirosława Borka w „Konsulu” z Marią Pakulnis i Janem Fronczewskim (1989), czy Łukasza Wylężałka w filmie „O dwóch takich co nic nie ukradli” (1999). Często można było oglądać go na planie sensacyjno-kryminalnych produkcji („Zabij mnie glino” Jacka Bromskiego 1987, „Gracze” Ryszarda Bugajskiego 1995, „Sztos” Olafa Lubaszenki 1997, seriale: „Dziki 2. Pojedynek” Krzysztofa Langa 2005, „Kryminalni”, czy „Fala zbrodni”), filmów historycznych („Męskie sprawy” Jana Kidawy-Błońskiego 1988, „Życie za życie. Maksymilian Kolbe” Krzysztofa Zanussiego 1990), ale i przejmujących, współczesnych dramatów („Kochankowie mojej mamy” Radosława
Piwowarskiego z Krystyną Jandą 1985, „Tylko strach” Barbary Sass z Anną Dymną 1993, „Egoiści” Mariusza Trelińskiego 2000).
Współpracował przy scenariuszu popularnego serialu telewizyjnego „Psie serce” z Marią Pakulnis w roli głównej (2002-2003).
Jego ostatnim występem filmowym była rola u boku Vala Kilmera, Bogusława Lindy i Katarzyny Figury w anglojęzycznym „Summer Love” Piotra Uklańskiego (2006). W 2007 roku objął posadę dyrektora i redaktora naczelnego Programu 2 Polskiego Radia. W tym samym roku został też laureatem prestiżowej nagrody Feliksa Warszawskiego za najlepszą reżyserię spektaklu „Wagon” w Teatrze Współczesnym w Warszawie.
Wykładał reżyserię w warszawskiej PWST. W latach 1987-90 był nawet prodziekanem Wydziału Reżyserskiego tej uczelni. Zmarł 20 października 2008 roku w Warszawie, z powodu choroby nowotworowej. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
Krzysztof Zaleski
Data urodzenia | 1948-09-03 |
Miejsce urodzenia | Świętochłowice |
Data śmierci | 2008-10-20 |
Filmografia |