Sam Shepard

Ceniony i wszechstronny twórca: aktor i reżyser teatralny i filmowy, scenarzysta, dramaturg i pisarz. Uważany za jednego z najważniejszych współczesnych dramatopisarzy amerykańskich, w 1979 roku został laureatem prestiżowej Nagrody Pulitzera za sztukę „Buried Child”. Zdobył liczne nagrody (w tym 10 teatralnych nagród OBIE) i sławę za swoje inscenizacje teatralne. Jako twórca filmowy ma na swoim koncie współpracę scenariopisarską z takimi osobistościami, jak Antonioni, czy Wenders oraz liczne występy aktorskie m.in. u boku partnerki, Jessiki Lange.

Urodził się 5 listopada 1943 roku w Fort Sheridan w stanie Illinois, jako Samuel Shepard Rogers.

Wcześnie ujawnił swój talent literacki - kiedy miał 20 lat, na profesjonalnej scenie wystawiono pierwszą sztukę jego autorstwa, a zaledwie rok później nagrodzono go pierwszą z dziesięciu prestiżowych nagród teatralnych OBIE.

W 1969 roku zadebiutował jako współautor scenariusza do filmu „Me and My Brother” z Christopherem Walkenem, rok później mając okazję pracować z samym Antonionim nad scenariuszem jego obrazu „Zabriskie Point” (1970).

W 1971 roku po raz pierwszy wystąpił w głównej roli w inscenizacji sztuki „Cowboy Mouth” napisanej wspólnie z ówczesną dziewczyną, piosenkarką Patti Smith, a w 1975 roku odbył tournée z grupą Boba Dylana „Rolling Thunder Revue”, gdzie udzielał się jako perkusista.

Jedenaście lat później miał okazję ponownie współpracować ze znanym muzykiem nad scenariuszem jego filmu „Renaldo i Clara” (1984).

* Jako aktor filmowy zadebiutował w 1978 roku, „Niebiańskich dniach” Terrence’a Malicka z Richardem Gere.*

Rozpoznawalność zyskał w latach 80-tych, dzięki licznym występom w wielu znaczących produkcjach. W 1982 roku po raz pierwszy pojawił się obok Jessiki Lange w dramacie biograficznym „Frances”, ponownie spotykając się z nią m.in. na planie pochodzącej z 1984 roku „Pułapki”.

* Za rolę w „Pierwszym kroku w kosmos” (1983) Phillipa Kauffmana otrzymał jedyną nominację do Oscara. Jedyną nominację do BAFTA dostał za scenariusz do dzieła Wima Wendersa „Paryż, Teksas” (1984), w którym sam zagrał jedną z ról.*

W 1985 roku wystąpił u boku Kim Basinger w filmie Roberta Altmana „Chora miłość”, powstałym wg jego scenariusza, a w 1988 roku zadebiutował jako reżyser i samodzielny scenarzysta filmu „Far North” z Jessiką Lange. Wcześniej wystąpił m.in. w „Zbrodniach serca” (1986) Bruce’a Beresforda z Jessiką Lange, Diane Keaton i Sissy Spacek i w komedii „Baby Boom” (1987) z Diane Keaton.

W 1989 roku dołączył do gwiazdorskiej obsady „Stalowych magnolii”, w 1991 roku zagrał u boku Julie Delpy w „Homo Faber” Volkera Schlöndorffa, a w 1993 roku wystąpił w głośnym thrillerze Alana J. Pakuli „Raport Pelikana” z Julią Roberts i Denzelem Washingtonem.

W 1994 roku znów stanął po drugiej stronie kamery i zrealizował western „Cicha zemsta” z udziałem Rivera Phoenixa i Alana Batesa. Był to drugi i jak do tej pory ostatni film w jego reżyserii.

* Nie jest rozpieszczany przez krytykę filmową. Mimo sporej ilości ról filmowych i telewizyjnych, jedyne nominacje do Złotego Globu i Emmy otrzymał za tytułowy występ w biograficznym filmie TV „Dash i Lilly” (1999) w reżyserii Kathy Bates.*

Spośród wielu produkcji ostatniej dekady z jego udziałem, na pewno trzeba wymienić takie tytuły, jak: „Helikopter w ogniu” (2001) Ridleya Scotta, thriller „Ukryta tożsamość” (2003), romans Nicka Cassavetesa „Pamiętnik” (2004), film akcji sci-fi „Niewidzialny” (2005) z Jessiką Biel i Jamiem Foxxem, powstały w oparciu o jego scenariusz film Wima Wendersa „Nie wracaj w te strony” (2005), na planie którego znów spotkał się z Jessiką Lange, westernowa komedia „SEXiPIStOLS” (2006) z Penélope Cruz i Salmą Hayek oraz „Zabójstwo Jesse’ego Jamesa przez tchórzliwego Roberta Forda” (2007) z Caseyem Affleckiem i Bradem Pittem.

Jednym z ostatnich projektów z jego aktorskim udziałem jest komedia romantyczna „The Accidental Husband” (2008) z Umą Thurman i Colinem Firthem.