Bela Lugosi: Tragiczny koniec Księcia Ciemności

**Już za życia stał się legendą – rola wampira Draculi przyniosła mu prawdziwą sławę, ale równocześnie stała się przekleństwem, które ciążyło na nim aż do śmierci.** Do Hollywood przybył jako **nieznający angielskiego węgierski emigrant.** Po kilku latach ciężkiej pracy znalazł się **w czołówce najpopularniejszych i najbardziej kochanych przez publikę aktorów.** W ciągu czterech dekad wystąpił** w ponad stu filmach.** Tym bardziej bolesny był jego upadek. Ostatnie lata spędził w ubóstwie, **grywając w najnędzniejszych projektach i z trudem wiążąc koniec z końcem.** 132 lata temu, **20 października 1882 roku,** na świat przyszedł **[ Bela Lugosi ]( http://film.wp.pl/bela-lugosi-6031015737824385c )**. **[ CZYTAJ DALEJ >>> ]( http://film.wp.pl/bela-lugosi-tragiczny-koniec-ksiecia-ciemnosci-6025247415693953g )**

Urodził się jako **Béla Ferenc Dezső Blaskó w Lugos (Lugoj),** w węgierskim miasteczku, któremu zawdzięcza swój późniejszy sceniczny pseudonim. O aktorstwie marzył od dzieciństwa – w wieku lat 12 rzucił szkołę i zaczął występować na scenie, początkowo otrzymując niewielkie rólki, **by z czasem stać się aktorem rozpoznawalnym i lubianym.** Korzystając z tej popularności, przeprowadził się do Budapesztu – i choć sam twierdził, że królował niepodzielnie na scenie, w rzeczywistości **zazwyczaj stał na drugim planie.**

W 1917 roku spełnił swoje kolejne marzenie, debiutując na ekranie w niemym filmie „Nászdal”; wówczas jeszcze nie jako Lugosi, lecz **Arisztid Olt.** Przez kolejne dwa lata udało mu się zrealizować kilka projektów filmowych, jednak w 1919 roku aktor, **zagorzały komunista, musiał opuścić rodzimy kraj.** Wyjechał do Austrii, potem trafił do Berlina, aby wreszcie znaleźć się na statku płynącym do Nowego Orleanu. Stamtąd wyruszył **do Nowego Jorku.** Nieznający języka, ale nad wyraz zaradny, Lugosi nie zamierzał czekać bezczynnie – występował na przedstawieniach dla emigrantów, zaś **w 1922 trafił na broadwayowską scenę.** Dialogów uczył się **na pamięć, fonetycznie.**

W 1922 roku świętował swój debiut w amerykańskim filmie „Niemy rozkaz”; od tamtej pory intrygującego, milczącego aktora o nietypowej aparycji **zaczęto obsadzać przede wszystkim w rolach przestępców.** Siedem lat później na broadwayowskiej scenie Lugosi otrzymał rolę Draculi w przedstawieniu opartym na słynnej powieści Brama Stokera. Przedstawienie okazało się **ogromnym sukcesem komercyjnym.** Kiedy Hollywood rozpoczęło przygotowania do filmowej adaptacji, Lugosi **wydawał się idealnym kandydatem...** Ale producenci myśleli inaczej.

Podobno rolę najsłynniejszego wampira powierzono początkowo słynnemu Lonowi Chaneyowi; **dopiero śmierć aktora pokrzyżowała te plany i podpisano umowę z zabiegającym o angaż Lugosim.** Tym samym „Dracula” z 1931 roku wyniósł węgierskiego aktora na sam szczyt. **- Każdy aktor marzy o tym, by otrzymać swoją własną, oryginalną rolę, postać, z którą będzie kojarzony do końca życia. W moim przypadku tą postacią jest Dracula** – mówił później. Żałował tylko jednego – że za swój występ zgodził się na tak mizerne honorarium. **- Gdybym dostawał centa za każdy milion, który zarobił „Dracula”, nie siedziałbym tutaj teraz** – wyznawał dziennikarzom.

Lugosi, niczym swój ekranowy bohater, nigdy nie narzekał na brak powodzenia u kobiet, ale to po „Draculi” wielbicielki, mdlejące na seansach, zasypywały go listami miłosnymi. Aktor **był już wtedy po trzech rozwodach** – z Iloną Szmick, Iloną von Montagh i Beatrice Weeks **- więc chętnie korzystał z okazji.** W 1933 roku poślubił 19-letnią Lillian Arch, a 5 lat później na świat przyszedł ich syn, Bela G. Lugosi. **Małżeństwo rozpadło się po 20 latach,** podobno z powodu zazdrości aktora – jak się okazuje, niebezpodstawnej – o szefa żony, Briana Donlevy'ego (którego Arch poślubiła w latach 60.). W 1955 roku ożenił się po raz piąty i ostatni, **ze swoją fanką,** Hope Lininger.

Choć marzył o „normalnej” roli w „normalnym” filmie, został na dobre zaszufladkowany **i zmuszony do odgrywania ról monstrów, złoczyńców czy szalonych naukowców** – za które otrzymywał jednak godziwe wynagrodzenia. Wreszcie jednak musiał nadejść kres popularności – Lugosi, starzejący się, **uzależniony od morfiny, którą szprycowali go lekarze od czasu, gdy został ranny na froncie, powoli popadający w paranoję i zaglądający do kieliszka, przestał być w Hollywood aktorem pożądanym.** Stale brakowało mu pieniędzy, więc przyjmował niemal wszystkie propozycje, pojawiając się w coraz mniej udanych filmach – m.in. „Planie 9 z kosmosu” czy „Narzeczonej potwora” Eda Wooda. Zmarł **w zupełnym zapomnieniu 16 sierpnia 1956 roku.** Przyczyną śmierci był atak serca. Za pogrzeb zapłacił jego fan, Frank Sinatra. Aktora – wedle życzenia syna i czwartej żony Lugosiego **– złożono do trumny w wampirzej pelerynie.** W 1979 roku zespół Bauhaus wydał singiel z piosenką „Bela Lugosi’s Dead”,** uznawany za pierwszą płytę w historii rocka gotyckiego (ZOBACZ **[ TUTAJ ]( http://filmwppl.wrzuta.pl/film/1oXQ0oHvH6R/bauhaus_-_bela_lugosi_s_dead )**).** (sm/gk)