Dorota Stalińska

Charakterystyczna polska aktorka filmowa, teatralna i estradowa, odznaczająca się specyficzną, bardzo żywiołową ekspresją aktorską. Najwybitniejsze i najbardziej znane kreacje filmowe stworzyła na przełomie lat 70-tych i 80-tych: jako Hanka Ordonówna w głośnych filmach Janusza Rzeszewskiego, zaś przede wszystkim - główna bohaterka filmów wyreżyserowanych przez Barbarę Sass. Również twórczyni teatralna (reżyserka, scenografka, producentka) i poetka.

Dorota Stalińska

03.07.2012 17:58

Urodziła się 1 czerwca 1953 roku w Gdańsku.

Jak sama mówi o sobie: „Jestem aktorką, ponieważ zawsze być nią chciałam.” Studiowała w warszawskiej PWST, którą ukończyła w 1976 roku, kilka miesięcy wcześniej zaliczając udany debiut u Tadeusza Łomnickiego w inaugurującym działalność warszawskiego Teatru na Woli przedstawieniu „Pierwszy dzień wolności” wg Leona Kruczkowskiego. Ze sceną Łomnickiego związana była do 1981 roku.

Po dwóch filmowych epizodach w „Seksolatkach” (1971) i „Najważniejszym dniu życia” (1974), zadebiutowała również epizodyczną, ale po raz pierwszy odnotowaną w czołówce filmu rolą fotoreporterki w „Człowieku z marmuru” Andrzeja Wajdy (1976) oraz wystąpiła w nieco większej roli w „Niedzielnych dzieciach” Agnieszki Holland (1976).

W 1978 roku pojawiła się w sensacyjnej produkcji Sylwestra Chęcińskiego „Roman i Magda” z Marzeną Trybałą i Andrzejem Sewerynem w rolach głównych, wystąpiła w jednym z odcinków serialu Zbigniewa Chmielewskiego „Ślad na ziemi” oraz zagrała u Waldemara Podgórskiego w filmie „Wesela nie będzie” z Anną Dymną i Krzysztofem Stroińskim, a w 1979 roku wcieliła się w drugoplanową postać funkcjonariuszki gestapo w wojennym filmie Władysława Ślesickiego „…Droga daleka przed nami…”.

** Za pierwszą w karierze filmowej, główną rolę młodej dziennikarki w „Bez miłości” (1980) Barbary Sass otrzymała Nagrodę dla Najlepszej Aktorki podczas FPFF w Gdyni oraz prestiżową Nagrodę im. Zbyszka Cybulskiego dla młodych, obiecujących aktorów.**

W następnych latach zagrała u Sass kolejne pierwszoplanowe role:** utalentowanej pani architekt w „Debiutantce” (1981) z Andrzejem Łapickim i Elżbietą Czyżewską oraz silnej, wulgarnej, a jednocześnie wrażliwej dziewczyny z marginesu w „Krzyku” (1982, dwie nagrody aktorskie na MFF w San Sebastián, nagroda na festiwalu w Koszalinie). W 1985 roku zagrała mniejszą rolę w jej ekranizacji „Dziewcząt z Nowolipek”, a w 1990 znów wystąpiła u Sass w głównej roli aktorki Ewy w „Historii niemoralnej” (nominacja do nagrody aktorskiej na FPFF w Gdyni). W międzyczasie zasłynęła z roli Hanki Ordonówny w znanych filmach Janusza Rzeszewskiego „Miłość ci wszystko wybaczy” (1981) i „Lata dwudzieste…lata trzydzieste…” (1983), zagrała w serialu Janusza Kidawy „Białe tango” (1981), wystąpiła w „Wahadełku” (1981) Filipa Bajona z Januszem Gajosem w roli głównej i w komedii sci-fi „Seksmisja” (1983) Juliusza Machulskiego, gdzie po raz kolejny wcieliła się w postać reporterki.**

Często kreowała postaci prostytutek: u Piotra Szulkina w „Ga, Ga. Chwała bohaterom” (1985), w serialu kryminalnym „Temida” (1985), u Janusza Kidawy – Błońskiego w filmie wojennym „Męskie sprawy” (1988) oraz w „polskim westernie” „Eucalyptus” (2001).

W 1988 roku wystąpiła w trzeciej części telewizyjnego cyklu „Dekalog” Krzysztofa Kieślowskiego oraz zagrała w anglojęzycznym obrazie „Wojna Hanny” z udziałem Ellen Burstyn.

Rok 1989 to rola u Magdaleny Łazarkiewicz w „Ostatnim dzwonku”, 1990 – występ w norweskiej produkcji „Havet stiger”, a 1991 – kreacja Młodziakowej w ekranizacji „Ferdydurke” Gombrowicza w reżyserii Jerzego Skolimowskiego.

Filmowo – telewizyjna działalność Stalińskiej ostatniej dekady ogranicza się do gościnnych ról w serialach („Bar Atlantic” 1996, „Na dobre i na złe” 2002, „M jak miłość” 2003 i 2004, „Niania” 2006), sporadycznych występów w filmach kinowych („To tu to tam” Lecha Mackiewicza 2002 i komedia „Ryś” 2007 Stanisława Tyma) oraz udziału w realizacji dubbingu (m.in. jako Placek w animowanych wersjach bajki „O dwóch takich, co ukradli księżyc” i „Jacek i Placek”; jako Cruella de Mon w „101 dalmatyńczykach” 1996).

** Jest laureatką dwóch Złotych Kaczek dla Najlepszej Aktorki (za lata 1983 i 1990) oraz Głównej Nagrody na II Przeglądzie Piosenki Aktorsko-Literackiej we Wrocławiu za interpretację utworu „Przepraszam pana…” do tekstu Jarosława Abramowa – Newerlego (1978). Ma na swoim koncie ważne dokonania w dziedzinie teatru, i to nie tylko jako aktorka. Szybko osiągnęła niezależność artystyczną w macierzystym Teatrze na Woli - już w 1977 roku zadebiutowała jako reżyserka monodramu „Tabu” wg opowiadania Jacka Bocheńskiego, rok później realizując „Żmiję” wg opowiadania Aleksego Tołstoja, a w 1979 adaptując „Utraconą cześć Katarzyny Blöm” wg Heinricha Bölla (nagrody na kolejnych Toruńskich Festiwalach Teatrów Jednego Aktora).**

Po latach przerwy zrealizowała impresaryjne przedstawienia: muzyczny monodram „Próba” (1992), „Zgagę” wg powieści Nory Ephron (1996) i „Love Me Tender” (2004) z udziałem Joanny Koroniewskiej.

Dorota Stalińska, jako śpiewająca aktorka ma w swoim dorobku recitale: „Nadzieja”, „Smak życia” i „Kolory świata”, płyty „Nadzieja”, „Niewierny czas” oraz płytę z serii „Złota kolekcja”.

Wydała trzy tomiki poezji: „Niewierny czas”, „Agape” i „Pożyczone natchnienie”.

Jest propagatorką zdrowego stylu życia. Od wielu lat trenuje jogę.

Dorota Stalińska

Data urodzenia1953-07-01
Miejsce urodzeniaGdańsk, Polska
Filmografia
Źródło artykułu:WP Film
Wybrane dla Ciebie
Komentarze (16)