Maria Zmarz-Koczanowicz laureatką Lauru Cisowego 2023

Maria Zmarz-Koczanowicz to czołowa polska dokumentalistka i wnikliwa obserwatorka naszej rzeczywistości. Stworzyła dokumenty biograficzne m.in. o Krzysztofie Kieślowski, Jerzym Grotowskim, Leszku Kołakowskim, Adamie Michniku, Auguście Zamoyskim, a obecnie pracuje nad filmem o Andrzeju Wajdzie. Jest autorką kilkudziesięciu filmów dokumentalnych, w większości z nich była również autorką scenariuszy. Ma w swoim dorobku również spektakle Teatru TV i jeden film fabularny.

Jest absolwentką malarstwa ASP we Wrocławiu, a także reżyserii na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego. Jest profesorem w Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, w której dziś także wykłada. W 2023 mija dokładnie 40 lat od premiery jej debiutu reżyserskiego, filmu krótkometrażowego "Każdy wie, kto za kim stoi". Na festiwalu "Lato z Muzami" zostaną zaprezentowane wybrane filmy autorki, a po seansie filmu "Dworzec Gdański" odbędzie spotkanie z laureatką Lauru Cisowego.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Jej filmy są jak spacer przez Polskę ostatniego ćwierćwiecza w towarzystwie bystrego, dowcipnego, ciekawego życia obserwatora – pisał o dokumentach Zmarz-Koczanowicz Tadeusz Sobolewski. Jest bowiem reżyserka imponująco wyczulona na społeczne przemiany: wszystko jedno, czy chodzi o rodzący się po upadku komunizmu rynek erotyczny ("Kilka uwag o rozkoszy", 1991), fenomen disco polo ("Bara Bara", 1996), sceny klubowej ("Miłość do płyty winylowej", 2002) czy specyficznie organizującą się Młodzież Wszechpolską ("Kocham Polskę", 2007).

Zmarz-Koczanowicz fascynowały zawsze nietuzinkowe losy ludzi na przecięciu kultur, stała się też mistrzynią przekornych, fascynujących dokumentów biograficznych – ich bohaterami byli m.in. pisarka i publicystka Irena Krzywicka, dziennikarka i reportażystka Teresa Torańska, autorka "Zagubione w przekładzie" Eva Hoffman, redaktor naczelny "Tygodnika Powszechnego" Jerzy Turowicz, założyciel Teatru Laboratorium Jerzy Grotowski, wybitny filozof prof. Leszek Kołakowski oraz Krzysztof Kieślowski, Adam Michnik czy August Zamoyski.

Wśród jej filmowych dokonań są m.in.: "Dworzec Gdański", "Wiera Gran", "Zwyczajny marzec", "Była wojna", "Nie wierzę politykom", "Pokolenie 89", "Dziennik.pl", "Dzieci rewolucji", "Gruba", a ostatnio "Guczo. Notatki z życia". Obecnie reżyserka przygotowuje film dokumentalny o Andrzeju Wajdzie.

Zmarz-Koczanowicz za swoje dokumenty zdobyła kilkadziesiąt nagród na festiwalach w kraju i za granicą – m.in. na festiwalu filmów dokumentalnych w Krakowie (Brązowy Lajkonik za "Jestem Mężczyzną", Złoty Lajkonik oraz Srebrny Smok za "Urząd", Brązowy Smok za "Zamień mnie w długiego węża" oraz Brązowy Lajkonik za "Pokolenie 89"), podczas Warszawskiego Festiwalu Filmów o Tematyce

Żydowskiej (Kamera Dawida dla filmu "Zwyczajny marzec"), a także na festiwalach w Wiesbaden ("Kocham Polskę") i Chicago ("Wiera Gran"). Została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski "za wybitne zasługi w badaniu, dokumentowaniu i upamiętnianiu historii Marca ’68".

Maria Zmarz-Koczanowicz pojawi się w Nowogardzie i będzie uczestniczyć w wydarzeniach 26. Festiwalu Filmu Muzyki Malarstwa "Lato z Muzami" w Nowogardzie, który odbędzie się w dniach 13-16 lipca 2023.