Ruby Dee

Czarnoskóra aktorka starszego pokolenia; jedna z ikon afro-amerykańskiej kultury, z ponad sześćdziesięcioletnim bagażem zawodowych doświadczeń filmowych, scenicznych i telewizyjnych. Jej cechą charakterystyczną jest „przepalony”, nieco zachrypnięty, niski głos. Zawsze była aktywną działaczką na rzecz równych praw czarnych. Wraz z drugim mężem przyjaźniła się z Martinem Lutherem Kingiem.

Ruby Dee

Urodziła się 27 października 1924 roku w Cleveland w stanie Ohio, jednak wkrótce później cała rodzina przeprowadziła się do nowojorskiego Harlemu. Dorastała w okresie i atmosferze największego boomu artystycznego tej dzielnicy, wraz z ojcem i macochą, która jako pierwsza wtajemniczała Ruby i jej siostrę, Angelinę w sztukę wysoką.

Dee uczyła się gry na pianinie i skrzypcach, obie z siostrą sporo czytały, obie pisały też wiersze, a dzięki temu, że jeden z pokoi wynajmowany był przez opiekunów wędrownym muzykom – miały również kontakt i z tym aspektem afro-amerykańskiej kultury.

Występowała w przedstawieniach już podczas szkoły średniej, łącząc pasje dramatopisarskie i oratorskie.

Pierwsze profesjonalne występy dawała na scenie American Negro Theater, później – na scenach off - Broadwayowskich, by wreszcie w 1943 roku zadebiutować na Broadwayu. Do końca lat 40-tych wyrobiła sobie status znaczącej postaci nowojorskich scen.

W 1949 roku zadebiutowała w czarnym kryminale „The Fight Never Ends”. Rok później pojawiła się w przełomowej roli w filmie biograficznym „The Jackie Robinson Story” (1950).

Co ciekawe, dokładnie czterdzieści lat później wystąpi w innym filmie opowiadającym losy tej historycznej postaci („Jackie Robinson” 1990).v Rok 1957 to kreacja u boku Sidneya Poitier i Johna Cassavetesa w dramacie „Na skraju miasta”, zaś 1958 – udział w muzycznym filmie „St. Louis Blues” z udziałem Earthy Kitt, Nat King Cole’a i Elli Fitzgerald.

W 1959 roku zagrała w Broadwayowskiej sztuce „Rodzynek w słońcu”, którego filmowa wersja z 1961 roku przyniosła jej National Board of Review Award dla Najlepszej Aktorki Drugoplanowej. Waleczną postawę o równe prawa dla ludzi czarnej rasy realizowała również dzięki aktorstwu.

Torowała drogę innym czarnym aktorom, zdobywając w 1964 roku nominację do Emmy dla Najlepszej Aktorki za rolę w serialu „Pielęgniarki” (1962-65).

W 1965 roku była z kolei pierwszą afro-amerykańską aktorką, jaka pojawiła się na scenie podczas Amerykańskiego Festiwalu Szekspirowskiego. Zagrała wówczas w „Królu Learze”.

Sukcesy na scenie (rola w „Ptakach” Arystofanesa 1966) umiała zgrabnie pogodzić z tymi w filmie (kryminał „Incydent” 1967) i w telewizji (serial „Peyton Place” 1966-69). Współtworzyła scenariusz oraz zagrała jedną z ról w fabularyzowanym filmie „Up Tight!” (1968), dotyczącym wydarzeń poprzedzających śmierć Martina Luthera Kinga.

W 1972 roku zagrała w westernie w reżyserii Sidneya Poitiera, zatytułowanym „Czarny kowboj” oraz w dramacie „Czarna dziewczyna” w reżyserii męża, Ossiego Davisa.

W dekadzie lat 70-tych nie dawała o sobie zapomnieć, pojawiając się w różnych telewizyjnych produkcjach, z których najbardziej znaczący był chyba udział w historycznym mini – serialu „Korzenie: następne pokolenia” (1979).

Na początku lat 80-tych, wraz z mężem byli gwiazdami autorskiego programu dla dzieci „Ossie and Ruby!” (1980-81) W 1989 roku Dee została „przedstawiona” młodszej widowni, dzięki udziałowi – u boku męża – w komedii Spike’a Lee „Rób, co należy”. W 1991 roku ponownie wystąpiła u reżysera w obrazie „Malaria” (1991).

W latach 90-tych pojawiała się w różnych produkcjach – a to w komedii „Półtora gliniarza” (1993), a to w horrorze „Bastion” (1994), gościnnie w serialach „Cosby” (1993) i „Dotyk anioła” (1999) oraz w kilku filmach telewizyjnych. Za rolę w filmie TV „Decoration Day” (1990) otrzymała swoją jedyną – z dziewięciu, w sumie, nominacji – nagrodę Emmy.

W 2007 roku wystąpiła w filmie Ridleya Scotta „American Gangster” z Russelem Crowe i Denzelem Washingtonem. Drugoplanowa rola matki Lucasa przyniosła jej jedyną nominację do Oscara. Jest drugą w kolejności, najstarszą aktorką nominowaną do tej nagrody. W 2009 roku zagrała w filmie “America”.

Dee często użycza swojego głosu w różnego rodzaju produkcjach, m.in. animowanym filmie dla dzieci „Mały Bill”, czy jako narratorka w filmach dokumentalnych.

Ruby Dee

Data urodzenia1924-10-27
Miejsce urodzeniaCleveland, Ohio
Data śmierci2014-06-11
Filmografia
Źródło artykułu:WP Film

Wybrane dla Ciebie

Komentarze (0)

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (880 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (405 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.