Vivien Leigh

Brytyjska i amerykańska aktorka. Kojarzona przede wszystkim ze słynną, nagrodzoną Oscarem kreacją Scarlett O’Hary w „Przeminęło z wiatrem”, dzięki której aż po dziś dzień jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych aktorek w historii kina.

Urodziła się jako Vivian Mary Hartley, 5 listopada 1913 roku w Darjeeling w Indiach, gdzie jako córka brytyjskiego wojskowego dorastała przez pierwsze sześć lat życia w warunkach godnych małej księżniczki.

Wiek szkolny spędziła już w Europie. Studiowała aktorstwo w londyńskiej Royal Academy of Dramatic Art.

Jeszcze jako nastolatka po raz pierwszy wyszła za mąż, a w 1933 roku urodziła jedyne dziecko - córeczkę Susan.

Początkową renomę zyskała jako aktorka teatralna, w filmach grywając od 1935 roku.

* Zadebiutowała w brytyjskim obrazie „The Village Squire” (1935), w tym samym roku pojawiając się też w kilku innych produkcjach.*

Po występie w „Wyspie w płomieniach” (1937) z udziałem przyszłego męża, Laurence’a Oliviera, roli Ofelii w scenicznej wersji „Hamleta” w jego reżyserii oraz występie u boku Roberta Taylora w „Jankesie w Oksfordzie” (1938) Alexandra Kordy, wyjechała do USA, dołączając do ukochanego, który kręcił tam wówczas „Wichrowe wzgórza”.

Podróż ta okazała się bardzo brzemienna w skutki – Leigh wygrała casting do roli Scarlett O”Hary w najgłośniejszej ekranizacji powieści Mitchell „Przeminęło z wiatrem” (1939, 9 Oscarów) Victora Fleminga.

Nie obyło się bez kontrowersji, o rolę starały się bowiem słynne amerykańskie gwiazdy (Katharine Hepburn, Paulette Goddard, Norma Shearer), więc powierzenie jej zupełnie nieznanej, brytyjskiej aktorce, dziewczynie „znikąd”, nie mogło zostać przyjęte dobrze w środowisku.

Jakby tego było mało, Leigh podczas zdjęć próbnych podobno zupełnie nie mogła zgrać się z Clarkiem Gable – odtwórcą postaci Rhetta.

Niemniej jednak wybór Leigh do roli „pierwszej złośnicy” kinematografii był strzałem w dziesiątkę. Aktorka otrzymała za tę kreację Oscara oraz nagrodę stowarzyszenia krytyków w Nowym Jorku, błyskawicznie stając się czołową gwiazdą Hollywood.

W 1940 roku pojawiła się w dwóch filmach: „21 dni” oraz w melodramacie wojennym Mervyna LeRoya „Pożegnalny walc”, na planie którego ponownie zagrała z Taylorem.

Rok później zagrała obok poślubionego w 1940 roku Oliviera w „Lady Hamilton” (1941) Alexandra Kordy.

Stale występowała też w teatrze (m.in. w „Romeo i Julii” Oliviera).

W 1945 roku wcieliła się w postać egipskiej królowej w „Cezarze i Kleopatrze”, a w 1948 – w tytułową rolę w adaptacji „Anny Kareniny” w reżyserii Juliena Duviviera.

W międzyczasie zdiagnozowano u Leigh gruźlicę i chorobę depresyjno - maniakalną, co znacznie komplikowało dalszy rozwój kariery, nie przeszkodziło jej jednak dać znakomitego występu w adaptacji popularnej sztuki Tennessee Williamsa „Tramwaj zwany pożądaniem” (1951) Elii Kazana z Marlonem Brando w roli głównej.

* Genialna kreacja postaci Blanche DuBois przyniosła jej drugiego Oscara, BAFTA, nominację do Złotego Globu oraz Puchar Volpiego na MFF w Wenecji.* Po czterech latach wystąpiła w brytyjskim filmie Anatole’a Litvaka „The Deep Blue Sea” (1955), później, po jeszcze dłuższej przerwie zagrała z Warrenem Beattym w filmie „Rzymska wiosna pani Stone” (1961), ostatni występ dając w 1965 roku w „Statku szaleńców” Stanleya Kramera.

Zmarła z powodu gruźlicy 7 lipca 1967 roku w Londynie.