"Faraon": Legendarny polski film po cyfrowej rekonstrukcji

Tym razem w nowej odsłonie został zaprezentowany "Faraon" Jerzego Kawalerowicza. Rekonstrukcja cyfrowa polskich filmów jest współfinansowana m.in. przez PISF - Polski Instytut Sztuki Filmowej.

Premiera "Faraona" w reżyserii Jerzego Kawalerowicza odbyła się 11 marca 1966 roku. Film został wyprodukowany w Zespole Filmowym "Kadr". Prace nad obrazem trwały 3 lata i były realizowane w Europie, Azji i Afryce. W rolę głównego bohatera, faraona Ramzesa XIII, wcielił się Jerzy Zelnik. Na ekranie partnerowali mu m.in. Barbara Brylska, Ewa Krzyżewska, Krystyna Mikołajewska, Mieczysław Voit i Ryszard Ronczewski. Autorem zdjęć jest Jerzy Wójcik, który wraz z operatorem Witoldem Sobocińskim i aktorem Jerzym Zelnikiem pojawił się na uroczystej premierze zrekonstruowanego filmu.

fot. The Chimney Pot

Film jest adaptacją powieści Bolesława Prusa o tym samym tytule. Współautorem scenariusza jest pisarz i reżyser, Tadeusz Konwicki. Film opowiada historię Ramzesa XIII, który w młodym wieku zostaje faraonem Egiptu i szykuje się do wojny z Abisynią. Zrobiony z wielkim rozmachem film, którego produkcję konsultował m.in. egiptolog prof. Kazimierz Michałowski, w 1965 roku film był nominowany do Oscara w kategorii Najlepszy Film Nieanglojęzyczny. Przegrał wtedy z "Kobietą i mężczyzną" Clude'a Leloucha.

Podczas uroczystej premiery autor zdjęć, Jerzy Wójcik, przyznał, że realizacja filmu była dużym wyzwaniem artystycznym: - Zdjęcia do tego filmu nie są tylko moim dziełem. To było tak wielkie przedsięwzięcie, że poprosiłem o współpracę Wiesława Zdorta (...). Nie przypuszczałem, że po 47 latach będę prezentował film. To jest coś, czego po prostu nie jestem w stanie zrozumieć. (...) Spotykam się z widownią i pokazuję film w tej cyfrowej rekonstrukcji, o której nikt nie miał zielonego pojęcia, bo nie istniały te problemy. To znaczy, że kino żyje. (...) ciągle w jakiś sposób poszerza swoje możliwości - mówił Jerzy Wójcik.

"Faraon" został zrealizowany przez Jerzego Kawalerowicza w Studiu Filmowym "Kadr", gdzie prawie przez 40 lat był kierownikiem artystycznym. - (...) w "Kadrze" powstała duża część polskiej szkoły filmowej i wiele klasyków polskiego kina. Technologia przychodzi nam w sukurs, żeby te filmy zostały dla następnych pokoleń. Przez wiele lat uległy bardzo poważnym zniszczeniom i możemy je przywrócić do życia, do jakości z dnia premiery. (...) Mamy już 27 filmów zrekonstruowanych cyfrowo, następnych 7 jest w trakcie rekonstrukcji - mówił Wojciech Kabarowski z "Kadru".

Pracą przy "Faraonie" Jerzego Kawalerowicza, Witold Sobociński debiutował w roli operatora filmowego. Podczas uroczystej premiery filmu podzielił się z publicznością wspomnieniami związanymi z tworzeniem obrazu:
- W tym filmie wszystko jest zrobione ręcznie. Nie było żadnych steady-camów, nie było żadnych pomocy naukowo-technicznych.(...) Nosili mnie z kamerą radzieccy żołnierze. (...) Wozili mnie na wózku tyłem stojącego, z szybkością 50 kilometrów na godzinę (...). O tym można by było nakręcić drugi film - opowiadał Witold Sobociński.

Prace nad cyfrową rekonstrukcją obrazu "Faraona", które trwały trzy miesiące, wykonał The Chimney Pot. Objęły one m.in. ujednolicenie tonacji kolorów, stabilizację obrazu, odziarnianie, generowanie brakujących klatek, ręczne podmalowywanie śladów po kleju na łączeniach ujęć oraz usuniecie znaczników końca aktów. Niezależnie od odnawiania obrazu odbył się proces rekonstrukcji dźwięku, który wykonała firma SoundPlace Dukszta&Malisz.

Film "Faraon" można zobaczyć w ramach cyklu "Kino bez napisów" w kinie Kultura w Warszawie (18-19 kwietnia) i Polonia w Łodzi (17-19 kwietnia). Początek projekcji o godzinie 17.00.

KinoRP to przedsięwzięcie zainicjowane w roku 2008 przez firmę KPD. Jego celem jest rekonstrukcja najwybitniejszych dzieł polskiej sztuki filmowej i dostosowanie jakości filmu do możliwości technicznych najnowszej technologii projekcji. Projekt honorowym patronatem objął Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski.

Partnerami przedsięwzięcia są: Studio Filmowe Kadr, Studio Filmowe Tor, Studio Filmowe Zebra, The Chimney Pot, Yakumama Film, Studio Filmowe TPS, Dukszta&Malisz, TOYA Studios, Sound Place i Studio Company. Koordynatorem projektu jest Cyfrowe Repozytorium Filmowe.

Rekonstrukcja cyfrowa polskich filmów jest współfinansowana przez PISF - Polski Instytut Sztuki Filmowej.