Jerzy Skolimowski uhonorowany za całokształt twórczości na Camerimage

Jerzy Skolimowski

18. Edycja Festiwalu Plus Camerimage rozpocznie się 27 listopada 2010. Nagrodą za Całokształt Twórczości dla Polskiego Reżysera ze Szczególną Wrażliwością Wizualną uhonorowany zostanie *Jerzy Skolimowski. Ten uznany reżyser, scenarzysta i producent będzie gościem honorowym tegorocznej edycji festiwalu. Organizatorzy planują także retrospektywę twórczości Jerzego Skolimowskiego, prezentującą jego najwybitniejsze osiągnięcia reżyserskie.*

Jerzy Skolimowski ukończył etnografię na Uniwersytecie Warszawskim (1959) i reżyserię w łódzkiej PWSFTviT, robiąc dyplom w 1963 roku. Trenował boks, pisał wiersze (debiut to utwór „Moje rundy”, opublikowany w 1957 roku na łamach „Nowej Kultury”), interesował się jazzem. Swoją przygodę z filmem zaczynał jako autor filmów krótkometrażowych i scenarzysta – w 1960 roku napisał (wspólnie z Jerzym Andrzejewskim)
scenariusz do filmu Andrzeja WajdyNiewinni czarodzieje”, gdzie pojawił się także w epizodycznej roli boksera; później - wraz z Romanem Polańskim – zasłynął jako współscenarzysta słynnego „Noża w wodzie” w jego reżyserii (1961).

* W 1964 roku zadebiutował jako reżyser filmu „Rysopis” z Elżbietą Czyżewską (Syrenka Warszawska, nagroda za reżyserię na FF w Arnhem). W kolejnych latach wyreżyserował: „Walkower” z ponownym udziałem Czyżewskiej (1965, Nagroda im. Andrzeja Munka, przyznawana przez PWSFTviT, nagroda za reżyserię na FF w Arnhem), „Barierę” z Joanną Szczerbic, Janem Nowickim i Tadeuszem Łomnickim (1966, Grand Prix FF Autorskich w Bergamo, Nagroda Specjalna Jury MFF w Valladolid) i „Ręce do góry” z Łomnickim, Szczerbic i Kobielą (1967). Ostatni obraz został zatrzymany przez cenzurę na wiele lat i dopuszczony do dystrybucji dopiero w 1980 roku, dopiero rok później otrzymując nagrodę dziennikarzy na FPFF w Gdyni i wyróżnienie na MFF w Barcelonie.*

Kłopoty związane z tym filmem stały się dla Skolimowskiego jedną z przyczyn emigracji. Począwszy od 1970 roku artysta przebywał i z powodzeniem tworzył za granicą - m.in. we Włoszech, Francji, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych.

Na zachodnim rynku filmowym zaistniał dzięki obrazowi produkcji belgijskiej „Start" (1967), za który otrzymał statuetkę Złotego Niedźwiedzia na MFF w Berlinie. W późniejszych latach do kolekcji dołączyły nagrody zebrane podczas innych, równie znaczących europejskich festiwali. Dwa filmy Skolimowskiego zostały uhonorowane na MFF w Cannes. „Wrzask" otrzymał Nagrodę Jury w 1978 r., a „Fucha" - nagrodę za scenariusz w 1982 roku. Zrealizowany w 1985 roku „Latarniowiec” został z kolei doceniony na MFF w Wenecji, zgarniając Specjalną Nagrodę Jury.

Innymi, nieco mniej znanymi obrazami, które zrealizował na obczyźnie były: kostiumowe produkcje: „Przygody Gerarda” z Claudią Cardinale (1970) i „Wiosenne wody” z Nastassją Kinski (1989), dramaty: „Na samym dnie” (1971) i „Najlepszą zemstą jest sukces” z Joanną Szczerbic i Michaelem Yorkiem (1984), czy czarna komedia „Król, dama i walet” z Giną Lollobrigidą (1972). Większość z nich miała swoje pokazy podczas oficjalnej selekcji MFF w Cannes, automatycznie otrzymując nominacje do Złotej Palmy.

Skolimowski wystąpił jako aktor w większości własnych filmów (m.in. w „Rysopisie”, „Walkowerze”, „Rękach do góry”, „Wrzasku”, „Na samym dnie”, czy „Wiosennych wodach”). Zagrał także w filmach innych reżyserów, m.in. w „Sposobie bycia” Jana Rybkowskiego (1965), „Poślizgu” Jana Łomnickiego (1972), „Fałszerstwie” Volkera Schlöndorffa (1981), „Marsjanie atakują!” Tima Burtona (1996), „Zanim zapadnie noc” Juliana Schnabla (2000), czy ostatnio, w „Eastern Promises” Davida Cronenberga.

Jest bohaterem filmów dokumentalnych: „Rysopisu Skolimowskiego” (1992, reż. Jerzy Kołat) oraz filmu „Introwizje. Jerzy Skolimowski” (2005, reż. Leszek Orlewicz).

W 1991 roku Skolimowski wyreżyserował polsko- brytyjsko-francuski film „30 Door Key”, na podstawie „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza (nominacja do Złotego Lwa w Wenecji). Scenariusz do tego filmu powstał przy współudziale synów twórcy.

Potem poświęcił się przede wszystkim malarstwu. Wystawiał swoje obrazy m.in. w Stanach Zjednoczonych, Grecji, Francji, Włoszech, Polsce. W 2004 roku artysta prezentował swoje prace na wystawie „Czarnowidzenie” w Wilanowie. Zwrócił się wówczas z prośbą do dziennikarzy: „Zdarza mi się czytać, że jestem filmowcem, który maluje. Nie piszcie o mnie w ten sposób”.

Po niemal 20 latach przerwy, powrócił triumfalnie jako reżyser, zrealizowanego w koprodukcji polsko- francuskiej, filmu „Cztery noce z Anną” z Kingą Preis i Arturem Steranko w rolach głównych (2008, Wyróżnienie Honorowe i nagroda Stowarzyszenia Zagranicznych Organizatorów Polskich Festiwali na FPFF w Gdyni). W 2003 roku otrzymał Honorową Nagrodę „Orzeł” za „niezależną postawę polskiego twórcy kina o światowym wymiarze, realizowaną w Polsce i na emigracji oraz za stałe związki z Polską”.

Ma w swoim dorobku kilka tomików poezji i sztuk teatralnych. Jest scenarzystą większości swoich filmów.

Wybrane dla Ciebie
Po 50 latach zorientował się, że popełnił błąd. Internet nie zostawia na Pacino suchej nitki
Po 50 latach zorientował się, że popełnił błąd. Internet nie zostawia na Pacino suchej nitki
Oto nowy Rocky. Jest o ponad 50 lat młodszy od Stallone'a
Oto nowy Rocky. Jest o ponad 50 lat młodszy od Stallone'a
"Fantastyczny". Nowa wersja hitu z lat 80. W PRL kultowy film wideo
"Fantastyczny". Nowa wersja hitu z lat 80. W PRL kultowy film wideo
Najdłuższe samobójstwo w historii Hollywood. Życie Montgomery’ego Clifta poraża tragizmem
Najdłuższe samobójstwo w historii Hollywood. Życie Montgomery’ego Clifta poraża tragizmem
Program TV. Polska komedia, która zawojowała kina, teraz do zobaczenia w domu
Program TV. Polska komedia, która zawojowała kina, teraz do zobaczenia w domu
Premiery w październiku 2025. "Historia Eda Geina" ma konkurencję, idzie "Potwór z Florencji"
Premiery w październiku 2025. "Historia Eda Geina" ma konkurencję, idzie "Potwór z Florencji"
Numer jeden w Polsce. Pentagon uderza w przebój Netfliksa
Numer jeden w Polsce. Pentagon uderza w przebój Netfliksa
"Wiozą mamę". Została zabita na oczach córeczki przez stalkera
"Wiozą mamę". Została zabita na oczach córeczki przez stalkera
Costner w tarapatach. Przegrywa w sądzie
Costner w tarapatach. Przegrywa w sądzie
Budzi kontrowersje. Dla wielu widzów najlepszy polski serial wojenny
Budzi kontrowersje. Dla wielu widzów najlepszy polski serial wojenny
Bijatyka w zatłoczonym barze. Hollywoodzki aktor położył rękę na niewłaściwej kobiecie
Bijatyka w zatłoczonym barze. Hollywoodzki aktor położył rękę na niewłaściwej kobiecie
W PRL został zakazany. Powraca "najbardziej wstrząsający film wojenny"
W PRL został zakazany. Powraca "najbardziej wstrząsający film wojenny"