Michał Koterski: "Siałem zniszczenie, udawałem, że mam wszystko w d.... Ale tak naprawdę cierpiałem"

Karolina Stankiewicz: "7 uczuć" to film, który burzy mit dzieciństwa jako beztroskiego okresu. We mnie wzbudził taką refleksję, że mimo iż moje dzieciństwo było w porządku, to pamiętam z niego więcej złych emocji i wydarzeń niż dobrych. Zastanawiam się, jak pan wspomina ten okres swojego życia.

Misiek Koterski: Ile ludzi, tyle wspomnień. Ten film ma to do siebie, że uruchamia w nas takie emocje, o których na co dzień nie myślimy. Dla mnie praca już na etapie scenariusza była ciężka, bo moja narzeczona była wtedy w ciąży, więc kiedy to czytałem, to myślałem: "Kurczę, zaraz mój syn się urodzi i będzie musiał przychodzić na taki świat, będzie musiał przeżywać te złamane serca, te upokorzenia w szkole, w zetknięciu ze światem, z ocenianiem", z tymi wszystkimi przeżyciami, o których wspomnienia wracały do mnie podczas pracy nad tym filmem. Szkoła mnie zawsze przerażała i zawsze chciałem od niej uciec. Dużo wagarowałem.

W podstawówce się dobrze uczyłem, ale nie lubiłem szkoły, bo bałem się oceny i sama myśl o tym, że będę wywołany do odpowiedzi, powodowała u mnie tak traumatyczne reakcje, że nie byłem w stanie słowa z siebie wydusić. Przeżywałem straszne męki, bo wydawało mi się, że wszyscy na mnie patrzą, że mnie oceniają, że się naśmiewają. To mnie paraliżowało przez całe dzieciństwo. A z drugiej strony uwielbiałem przebywać na korytarzach i na przerwach z rówieśnikami. Pracując nad tym scenariuszem myślałem o tym, jak zrobić, żeby mój syn umiał przeżywać swoje emocje, i żeby miał jak najmniej tych złych.

U ojca pracuje mi się komfortowo. Już pół roku przed zdjęciami wszyscy się spotykamy i omawiamy nasze role. Marek napisał każdej z postaci osobny życiorys, wyjaśnił, jakie są ich relacje z rodziną i otoczeniem. To rzadko się zdarza w dzisiejszym kinie. Wszystko robi się szybko, na nic nie ma czasu. A tutaj czas był i dzięki temu na plan przychodziliśmy przygotowani. Taka praca jest niesamowita i daje duże poczucie pewności.

Co do mojej relacji z ojcem – ona jest generalnie bardzo dobra. Ale na planie pracowało mi się chyba tak, jak każdemu. Choć oczywiście gdzieś tam myślałem sobie, że to jest mój ojciec i mógłby mnie więcej chwalić. Nie spodziewałem się tego, że takie uczucia we mnie będą – że chciałbym, by zauważał każdą moją pracę i każdy mój postęp. No i on zauważał, ale i tak myślę, że ile by rodzice nie zauważali, i tak będziemy tej akceptacji potrzebowali więcej.

Ogromne. Mój ojciec długo nie wiedział, kto ma być tym Adasiem – z każdym Adasiem tak było. Pamiętam, że jak pisał poszczególne postacie, to widział konkretnych aktorów w ich rolach. A z Miauczyńskim zawsze był dylemat. Ja już wcześniej podejrzewałem, że zagram w "7 uczuciach", ale myślałem, że inną postać. Ku mojemu zaskoczeniu ojciec zaproponował mi główną rolę. Dodał, że "7 uczuć" to jego najważniejszy film, co mnie jeszcze bardziej dobiło. Bo z jednej strony całe życie o tym marzyłem, ale myślałem, znając podejście do pracy mojego ojca, że nigdy mnie to nie spotka. I nawet teraz, kiedy wykonałem dużą pracę – i nad sobą, jako człowiekiem, i nad sobą, jako aktorem – to nawet przez myśl by mi to nie przeszło, że on by mógł mi powierzyć tak ogromną odpowiedzialność.

Poczułem z jednej strony wielką radość, a z drugiej – złość. Tak naprawdę się bałem. Wyobraziłem sobie tych wszystkich Adasiów i to, jak ważną postacią w polskiej kinematografii i kulturze jest ta postać. Wiem, że on reprezentuje lęki i traumy wielu ludzi i wielu się z nim identyfikuje. Sam się z nim identyfikowałem. Miesiąc się do ojca nie odzywałem, bo chciałem to wyprzeć. Bałem się, że znowu będą mówić: "to ten syn, ten oszołom" – i ja wiedziałem, że tego nie oszukam, że tak będzie. Zastanawiałem się też, co sobie pomyślą ci wszyscy wspaniali aktorzy. I gdy opowiedziałem ojcu o tych lękach, on powiedział, że wie, że ja sobie dam radę. Uwierzyłem mu. Teraz się czuję szczęśliwym i spełnionym człowiekiem.

Wiele osób ma takie wrażenie. A mi ojciec powiedział kiedyś jedno: jak jest zabawa na planie, to potem ludzie wychodzą z kina. Nam na planie nie było do śmiechu. Nikt nie pozwalał sobie na to, by odpuścić.

Wróćmy do hejtu, o którym napomknąłeś wcześniej. Ja uważam, że twój udział w filmach Marka Koterskiego dodaje im dodatkowego wymiaru. Ale wiele osób zarzuca ci, że robisz karierę, bo jesteś synem swojego ojca. Jak to odbierasz?

Kiedyś to bardzo przeżywałem i chciałem za wszelką cenę udowodnić swoją wartość, ale jak się okazało, że nie mogę jej udowodnić, bo ludzie wiedzą swoje, no to założyłem maskę człowieka, który wszystko olewa i na niczym mu nie zależy. Siałem dookoła zniszczenie. Wydawało mi się, że to będzie forma manifestu, jeśli będę miał wszystko w dupie. Ale mnie to dotykało. Te wszystkie wypowiedzi w internecie... Nie tylko obraźliwe komentarze, ale bardzo brutalne hasła w stylu "niech ten narkoman zdechnie".

A z drugiej strony, gdy szedłem ulicą, to wszyscy chcieli sobie ze mną zrobić zdjęcie, pogadać i napić się. Nie mogłem się w tym odnaleźć. Między innymi dlatego uciekałem od tego świata w różne używki. Ale myślę, że to też było po coś, bym zrozumiał, że nie mam na wszystko wpływu. Teraz jestem już w innej sytuacji. Nie mówię, że jestem święty, ale już nie jestem pożywką dla mediów plotkarskich. Mam z tego satysfakcję. A co do hejtu: w tej chwili uważam, że to jest wspaniałe, że ojciec może mi dać takie możliwości. Że ja, mimo różnych zakrętów w moim życiu, mogłem z tych szans skorzystać. Że możemy pracować razem. Na pokazie "7 uczuć" ojciec cały czas się wzruszał i mówił: "ty uwierzysz, że my razem ten film zrobiliśmy?". Teraz uważam, że to jest super sprawa, a nie, jak mi kiedyś wmówiono, coś złego.

Nie da się niczego wymazać, zwłaszcza że jest internet. Nie wiem, jak do tego doszło, ale chyba pogodziłem się z przeszłością w momencie, gdy stanąłem na nogi. Teraz mam szczęśliwą rodzinę, układa mi się zawodowo. Jak zaczynałem prostować moje życie, to wstydziłem się tego, że teraz żyję normalnie, że rzuciłem używki i jestem trzeźwy. Ale dobry znajomy uświadomił mi, że to bez sensu, że wstydzę się, że żyję normalnie, a gdy odwalałem te wszystkie numery, to mi nie było wstyd. I pomyślałem, że rzeczywiście, ja wygrałem życie. To we mnie dojrzewało i teraz daje mi poczucie wartości i pewności siebie, bo kawał ciężkiej pracy wykonałem. Nie odcinam się od tego, co było, bo widocznie musiałem przejść taką drogę, by zrozumieć, co jest w życiu ważne.

Jak pracowałem nad scenariuszem to przeczytałem jej scenę z panną Krysią, którą mały Adaś całuje w pupę. Marcelę to zaniepokoiło. Myślę, że też bym przeżywał, gdyby ona miała całować jakiegoś faceta po tyłku. Śmiałem się, że nie drażni się kobiety w ciąży, ale prawda jest taka, że chciałem jej po prostu zapewnić poczucie bezpieczeństwa.

Spotkałem się z ojcem na próbie i pytam, kto będzie grać pannę Krysię? Ojciec na to, że nie wie, bo miał na oku jedną młodą aktorkę, ale gdy do niej zadzwonił, to kazała z menadżerem rozmawiać, co nie bardzo ojcu pasowało. Opowiedziałem mu, że Marcelę ta scena niepokoi, a on na to: "no to niech ona to zagra!" I tak się stało. Mam poczucie, że wszyscy w tym filmie są obsadzeni idealnie i że czuwała nad tym jakaś ręka siły wyższej.

Myślałem sobie, że już mnie w dorosłym życiu coś takiego jak miłość od pierwszego wejrzenia nie czeka. Ale wtedy producentka "Mayday 2" przedstawiła mnie w przerwie spektaklu swojej koleżance - Marceli. Jak ją zobaczyłem, to zaniemówiłem, a nie jest to sytuacja, która zdarza mi się często. Staliśmy przez dłuższą chwilę i nic nie mówiliśmy, aż w końcu wezwano mnie na scenę. I przez pół spektaklu zastanawiałem się, gdzie ta kobieta siedzi. Aż w końcu ją zauważyłem. W piątym rzędzie. Dalej się jakoś potoczyło.

Po spektaklu poproszono mnie, bym wygłosił toast - bo gaduła jestem - ale oczywiście bez kieliszka. Podeszła do mnie Marcela i pyta: A ty nie pijesz? Ja mówię, że nie. Ona też, że nie. Mi w moim spaczonym mózgu się nie mieściło, że człowiek po prostu może nie pić, bo wydawało mi się, że tylko alkoholicy nie piją, więc pytam: Od ilu? A ona, że po prostu nie pije, bo u niej w domu się nigdy nie piło. I wtedy pomyślałem: "To jest ta jedyna!". Już po 10 dniach miałem pierścionek zaręczynowy. A wkrótce potem się okazało, że Fryderyk idzie na świat. I tak to do dziś się układa. Dopiero z czasem się dowiedziałem, że miłość to nie jest jakieś zauroczenie, ale ciężka praca, wyrzeczenie się siebie i swojego egoizmu. Praca, która trwa całe życie.

Nie jestem specjalistą w sprawach dogmatów kościelnych. Wierzę, że jest Bóg, i że był w moim życiu zawsze. Zwłaszcza w tych najtrudniejszych momentach. To nie on był daleko ode mnie, ale ja daleko od niego. Moi rodzice nie prowadzali mnie do kościoła, ale w podstawówce zakochałem się w dziewczynie, która chodziła co niedzielę na mszę i ja chodziłem tam za nią. Lubiłem ten kościół. I czułem się tam wyjątkowo bezpiecznie.

Teraz, kiedy moje życie się zmieniło, jestem bliżej Boga. Lubię rozmawiać z ojcem, ale nie zagłębiamy się zbytnio w ten temat. Przyjmujemy, że jest jakaś siła większa od nas samych, która nas kocha i chce dla nas dobrze, tylko my musimy się nauczyć tę dobroć i miłość przyjmować. Jak ojciec zrobił "7 uczuć", to powiedział mi, że ma wrażenie, że to nie on wymyślił ten film, a po prostu spłynęło to na niego z góry.