Whoopi Goldberg

Jedna z najbardziej znanych na świecie, czarnoskórych aktorek, przede wszystkim komediowych. Pamiętna odtwórczyni tytułowej roli „Zakonnicy w przebraniu” i oskarowa mediatorka Oda Mae Brown w „Uwierz w ducha”. Zasłynęła jako pierwsza kobieta prowadząca ceremonię wręczenia Oskarów. Jej znakiem rozpoznawczym jest charakterystyczna fryzura (dready lub warkoczyki).

Urodziła się 13 listopada 1955 roku w Nowym Jorku. Już jako dziecko uczęszczała do Helena Rubenstein Children’s Theater, przejawiając żywe zainteresowanie występami przed publicznością. Miała niezbyt szczęśliwe dzieciństwo i młodość – wychowanie w niepełnej rodzinie, porzucenie szkoły średniej, narkotyki, wczesne macierzyństwo, nieudane małżeństwo - to punkty wyznaczające młode lata życia Caryn Elaine.

Nieco jaśniejszych barw nabrało ono po przeprowadzce do San Diego, w którego klubach, w drugiej połowie lat 70-tych miały miejsce pierwsze dorosłe występy sceniczne zdolnej aktorki-komediantki. To wówczas przyjęła pseudonim artystyczny Whoopi Cushion, którego drugi człon został szybko zmieniony (za namową matki) na: Goldberg.

Przełomem w karierze scenicznej aktorki był kabaretowy program artystyczny „The Spook Show”, z którym występowała w San Francisco. To właśnie tam, w 1982 roku, zauważył ją Mike Nichols, już dwa lata później umożliwiając jej broadwayowski debiut z tym samym programem, przemianowanym jednak na „Whoopi Goldberg”. Sukces show, wsparty renomą Nicholsa sprawił, że dalsza kariera Goldberg potoczyła się już gładko.

* W samym tylko 1985 roku nie tylko zadebiutowała jako współprowadząca telewizyjny show „Comic Relief” (z Billym Crystalem, późniejszym partnerem podczas gali rozdania Oskarów), nie tylko dała wyróżniony nominacją do Emmy, gościnny występ w serialu „Na wariackich papierach”, ale przede wszystkim ujawniła talent dramatyczny, dając spektakularny debiut na dużym ekranie w „Kolorze purpury” Stevena Spielberga (Złoty Glob, National Board of Review Award i nominacja do Oskara).*

Z dnia na dzień stała się gwiazdą małego (Guinan w serialu „Star Trek: Następne Pokolenie”, Brenda w „Bagdad Cafe”) i dużego ekranu (komedie kryminalne: „Telefon”, „Włamywaczka”, „Śmiercionośna ślicznotka”).

Dekadę lat 90-tych otworzyła świetnym, obsypanym nagrodami występem w komicznej roli kobiety-medium w filmie fantasy „Uwierz w ducha” Jerry’ego Zuckera (1990, Oskar, BAFTA, Złoty Glob, American Comedy Award, Kansac City Film Critics Circle Award i Saturn). Później dołączyła do gwiazdorskiej obsady „Babki z zakalcem” (1991) i „Gracza” Altmana (1992), wzięła udział w znanej komedii familijnej „Klan urwisów” (1994),* jednak przede wszystkim wsławiła się tytułową rolą w komedii kryminalnej „Zakonnica w przebraniu” (1992, American Comedy Award, dwie nominacje do MTV Movie Awards) i w sequelu „Zakonnica w przebraniu II” (1993, nominacja do MTV Movie Award).*

Była to ostatnia, rzeczywiście przebojowa rola Whoopi Goldberg, która w kolejnych latach, mimo niesłabnącej popularności (w latach 1994-2002 była czterokrotną gospodynią ceremonii wręczenia Oskarów; w 1995 roku podpisała 20-milionowy kontrakt, obejmujący dwie role filmowe w disneyowskich produkcjach) przestała być chętnie oglądana na dużym ekranie. Najlepszym tego miernikiem był fakt, że kolejne komedie z jej gwiazdorskim udziałem kończyły się klapą („Eddie”, „Partner”, „Bogus, mój przyjaciel na niby”, „Theodore Rex”).

Pod koniec dekady pojawiła się jako Kot Cheshire w telewizyjnej adaptacji „Alicji w krainie czarów” i wzięła udział w głośnym dramacie „Przerwana lekcja muzyki” z Winoną Ryder i Angeliną Jolie (1999). W nowym tysiącleciu zagrała w kilku komediach („Królestwo niebieskie”, „Małpiszon”, „Wyścig szczurów”), udzielała się w roli producentki telewizyjnej („Co tworzy rodzinę”) i scenarzystki (serial „Strong Medicine” 2000-2006). Była jedną z gwiazd emitowanego na przełomie 2003 i 2004 roku sitcomu „Whoopi”. W latach 2006-2008 prowadziła poranny program radiowy „Wake Up with Whoopi”.

Ma na swoim koncie parę ważnych ról dubbingowych (m.in. jedna z hien w „Królu lwie”, Franny w „Zebrze z klasą”). W latach 1993-1996, czterokrotnie zdobyła nagrodę People’s Choice dla Najlepszej Aktorki Komediowej. Jako ulubienica młodszej części publiczności, wielokrotnie wygrywała również plebiscyty typu Kid’s Choice. Jest laureatką siedmiu nagród Image, zdobywczynią sześciu nominacji do nagród Emmy i tyluż samo do Daytime Emmy. Udało jej się zgarnąć jedynie jedną statuetkę z tej ostatniej puli, za współrealizację programu TV z 2002 roku, opowiadającego o jej poprzedniczce, aktorce Hattie McDaniel – pierwszej, czarnoskórej zdobywczyni Oskara (Goldberg była druga).