Gene Hackman

Urodził się 30 stycznia 1930 roku w San Bernardino w stanie Kalifornia. Pochodził z rozbitej rodziny i wielokrotnie przeprowadzał się jako dziecko, zanim trafił pod skrzydła babci, do Illinois. W wieku 16 lat, kłamiąc, że ma więcej, zaciągnął się do US Marines, a po trzyletniej służbie w wojsku (gdzie wyszkolił się jako radiowiec) osiedlił się w Nowym Jorku i podjął naukę w School of Radio Technique. Przez kilka lat pracował w zawodzie.

Zbliżał się do 30-tki, kiedy przedsięwziął kroki zmierzające do przełożenia doświadczenia w występach radiowych na te sceniczne. Wstąpił (nie na długo) do słynnej szkoły Pasadena Playhouse, gdzie zaliczył swój debiut sceniczny („The Curious Miss Caraway” 1958), by później, po powrocie do Nowego Jorku, szkolić technikę u George’a Morrisona – byłego pedagoga w Instytucie Lee Strasberga. Wszystko to zaprowadziło go do debiutu na nowojorskiej scenie (sztuka „Chaparral” 1958), na małym ekranie (seriale: „The U.S. Steel Hour” 1959-62, „The Defenders” 1961-63) i w filmie (epizod w „Mad Dog Coll” 1961).

** Pierwszą kredytowaną rolą Hackmana była ta u boku Warrena Beatty, Petera Fondy i Jean Seberg w „Lilth” (1964). Spotkanie z Beattym zaowocowało zaproszeniem Hackmana na plan głośnej produkcji „Bonnie i Clyde” Arthura Penna (1967), gdzie zagrał, jak się później okazało, przełomową w karierze rolę drugoplanową, otrzymując pierwszą nominację do Oskara i nagrodę National Society of Film Critics. Wystąpił jeszcze obok Gregory’ego Pecka w produkcji sci-fi „Uwięzieni w kosmosie” (1969), zanim zdobył kolejną nominację do nagrody Akademii, za drugoplanowy występ w dramacie „Nigdy nie śpiewałem dla mojego ojca” (1970). W kolejnym rok święcił triumfy jako odtwórca głównej roli policjanta Jimmy’ego „Popeye” Doyle’a we „Francuskim łączniku” Williama Friedkina (1971), otrzymując statuetkę Oskara, Złoty Glob, BAFTA, National Board of Review Award oraz liczne nagrody krytyków, i zyskując niepodważalny status gwiazdy.**

Cztery lata później powrócił do roli Popeye’a w sequelu „Francuski łącznik 2” Johna Frankenheimera (1975, nominacja do BAFTA i Złotego Globu), wcześniej grając z powodzeniem w różnorodnych filmach, jak m.in.: „Tragedia Posejdona” (1972, BAFTA), „Strach na wróble” z Alem Pacino (1973), „Młody Frankenstein” Mela Brooksa (1974), „Rozmowa” Francisa Forda Coppoli (1974, National Board of Review Award, nominacja do Złotego Globu i BAFTA), western Jana Troella „Narzeczona Zandy’ego” z Liv Ullmann (1974), czy kryminał „W mroku nocy” Arthura Penna (1975, nominacja do BAFTA).

W 1977 roku dołączył do gwiazdorskiej obsady słynnego filmu wojennego „O jeden most za daleko” Richarda Attenborough, a rok później po raz pierwszy wcielił się w postać Lexa Luthora w „Supermanie” (nominacja do BAFTA). Do roli powracał dwukrotnie, w latach 1980 i 1987.

** Ponownie spotkał się z Beattym („Czerwoni” 1981) i z Pennem („Cel” 1985), zagrał u Sidneya Lumeta w „Żądzy władzy” (1986) i zdobył dwie kolejne nominacje do Złotego Globu (za role w wojennym filmie „Pod ostrzałem” 1983 i w dramacie „Dwa razy w życiu” 1985), jednak w dekadzie lat 80-tych najbardziej zasłynął z, nagrodzonej Srebrnym Niedźwiedziem i National Board of Review Award oraz wyróżnionej nominacjami do Oskara i Złotego Globu, kreacji w thrillerze Alana Parkera „Mississippi w ogniu” (1988).**

Później wystąpił jeszcze u Mike’a Nicholsa w „Pocztówkach znad krawędzi” z Meryl Streep, Shirley MacLaine i Dennisem Quaidem (1990), zanim pojawił się u boku Clinta Eastwooda w jego triumfalnie przyjętym westernie „Bez przebaczenia” (1992).** Za drugoplanową kreację w tym filmie zdobył drugiego Oskara, nagrodę BAFTA, Złoty Glob i niemal wszystkie możliwe nagrody krytyków w USA.**

Do końca dekady był gwiazdą bardzo wielu znanych produkcji – „Firmy” Sidneya Pollacka z Tomem Cruisem (1993), westernów „Wyatt Earp” (1994) i „Szybcy i martwi” (1996), thrillera „Karmazynowy przypływ” (1995) i sensacyjnego „Wroga publicznego” (1998) Tony’ego Scotta, komedii kryminalnej „Dorwać małego” (1995, nominacja do American Comedy Award) i obyczajowej - „Klatka dla ptaków” Mike’a Nicholsa (1996, Blockbuster Entertainment Award), thrillera „Krytyczna terapia” z Hugh Grantem (1996), sensacyjnego „Półmroku” Roberta Bentona z Susan Sarandon i Paulem Newmanem (1998), czy kryminału „Podejrzany” z Morganem Freemanem i Moniką Bellucci (2000).

** W 2001 roku wystąpił w komedii romantycznej „Wielki podryw” z Jennifer Love Hewitt i Sigourney Weaver, w kryminalnym „Skoku” Davida Mameta z Dannym DeVito oraz w komedii Wesa Andersona „Genialny klan”, zgarniając Złoty Glob, AFI Film Award oraz liczne nagrody krytyków za rolę seniora rodu Tenenbaumów.**

W ostatnim czasie nie pojawia się na ekranie. Ostatnie filmy z jego udziałem to dramat sądowy „Ława przysięgłych” (2003) i komedia „Witamy w Mooseport” (2004).

** W 2003 roku odebrał Honorowy Złoty Glob im. Cecila B. DeMille’a.**