Jadwiga Jankowska-Cieślak nie żyje. Miała 74 lata

Agencja artystyczna Malawski napisała na Facebooku przy fotografii aktorki: "Szanowni Państwo, z ogromnym żalem i smutkiem informujemy, że odeszła Jadwiga Jankowska - Cieślak. Wielka, wybitna Aktorka i wspaniały Człowiek. Nasza współpraca była ogromnym zaszczytem. Wielki żal…".

Urodziła się 15 lutego 1951 roku w Gdańsku, jako najmłodsza z czwórki rodzeństwa. Do 11 roku życia wychowywała się w otoczeniu trójki starszych braci w Trójmieście, do momentu, gdy cała rodzina, z uwagi na profesję ojca – wojskowego, przeniosła się do Warszawy.

Jej najwcześniejszymi fascynacjami były książki i sport. Teatrem zainteresowała się jako nastolatka, pasjami uczęszczając i chłonąc możliwie jak najwięcej sztuk, wystawianych na warszawskich scenach. W tym czasie, za namową koleżanki trafiła na zajęcia kółka teatralnego, prowadzone przez Jadwigę Marso przy Pałacu Kultury i Nauki, rozpoczynając w ten sposób swoją życiową przygodę z aktorstwem.

Bez problemu dostała się do PWST w Warszawie, którą ukończyła w 1972 roku. W tym samym roku z powodzeniem zadebiutowała w filmie "Trzeba zabić tę miłość" Janusza Morgensterna, zgarniając szereg nagród (m.in. prestiżową nagrodę im. Zbyszka Cybulskiego).

Rok później zadebiutowała jako tytułowa "Elektra" (1973) na scenie Teatru Dramatycznego, z którym była związana przez 10 kolejnych lat. Powróciła na jego deski w sezonie 1987-88, by później związać się z nim na dłużej, w okresie dyrektury męża, Piotra Cieślaka w latach 1994-2008.

W międzyczasie występowała w innych stołecznych teatrach: Polskim, Nowym i Powszechnym. W latach 1972-73 była również związana z off-owym Puławskim Studio Teatralnym, a w1975 roku rozpoczęła występy w spektaklach Teatru Telewizji.

Stworzyła wiele znaczących ról scenicznych, m.in. jako Mania w "Ślubie" Gombrowicza, tytułowa "Medea", Aniela-Elwira w "Mężu i żonie" Fredry, Kora w "Nocy listopadowej" Wyspiańskiego. Grała u Dejmka, Jarockiego, Prusa, Grzegorzewskiego, Hanuszkiewicza, Lupy, Warlikowskiego, Zaleskiego i Cieślaka. Jest laureatką teatralnych nagród: im. Leona Schillera (1979) i Aleksandra Zelwerowicza (2005).

Zanim została laureatką Złotej Palmy w Cannes za rolę dziennikarki-lesbijki w węgierskiej produkcji "Inne spojrzenie" w reżyserii Károlyego Makka z Grażyną Szapołowską (1982), zdobyła najważniejsze polskie wyróżnienie aktorskie – nagrodę na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni za rolę w psychologiczno-obyczajowym dramacie "Sam na sam" Andrzeja Kostenki (1977). Zagrała także wyraziste, pierwszoplanowe role w filmach "Pani Bovary to ja" Zbigniewa Kamińskiego (1977) i "Na smyczy" Pawła Kędzierskiego (1975), pojawiła się w wojennych produkcjach: "Nagrody i odznaczenia" Jana Łomnickiego (1973) oraz "Znikąd donikąd" Kazimierza Kutza (1975). Wystąpiła również w serialach – "Polskie drogi" Janusza Morgensterna (1976–77), za który otrzymała Nagrodę Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji, oraz "Jan Serce" Radosława Piwowarskiego (1981). Grała także w zagranicznych filmach, m.in. belgijsko-holenderskim "Exit 7" (1978) i niemieckim "Miłosierdziu płatnym z góry" w reżyserii Krzysztofa Zanussiego i Edwarda Żebrowskiego, u boku Elisabeth Bergner (1975).

Po sukcesie w Cannes otrzymała wiele propozycji zagranicznych ról, których jednak nie mogła przyjąć ze względu na ówczesną sytuację polityczną w kraju.

Lata 80. przyniosły jej kolejne ważne występy – m.in. ponowną współpracę z Kazimierzem Kutzem i główną rolę w filmie "Wkrótce nadejdą bracia" (1985), udział w "Stanie wewnętrznym" Krzysztofa Tchórzewskiego (1983) u boku Krystyny Jandy i Janusza Gajosa, drugoplanowe kreacje w filmach Jacka Bromskiego: "Ceremonia pogrzebowa" (1984), "Zabij mnie glino" (1987) i "Sztuka kochania" (1989), a także poruszającą, matczyną rolę w głośnym "300 mil do nieba" Macieja Dejczera (1989), za którą otrzymała nominację do nagrody na festiwalu w Gdyni.

W każdej dekadzie tworzyła wybitne role ekranowe. Zachwyciła jurorów FPFF w Gdyni, zdobywając drugą nagrodę za kreację Barbary Makowskiej w opartym na faktach filmie "Wezwanie" Mirosława Dembińskiego (1997), a także Wyróżnienie Honorowe za rolę w dramacie "Rysa" Michała Rosy (2008), gdzie wystąpiła u boku Krzysztofa Stroińskiego. Dwukrotnie była nominowana do Orła – za występy w "Szczęśliwym człowieku" Małgorzaty Szumowskiej (2000) oraz "Co słonko widziało" Michała Rosy (2006).

Ponadto zagrała m.in. u Izabelli Cywińskiej w "Kochankach z Marony" i w drugiej części "Bożej podszewki" (2005), u Andrzeja Wajdy w "Pierścionku z orłem w koronie" (1992) i Władysława Pasikowskiego w "Słodko gorzkim" (1996). Pojawiła się na planie seriali: "Palce lizać" (1999), "Miasteczko" (2000-2001) i "PitBull" (2005). Ponownie spotkała się z Krystyną Jandą i z Andrzejem Wajdą na planie filmu "Tatarak" wg prozy Jarosława Iwaszkiewicza i przy współpracy scenariopisarskiej Olgi Tokarczuk (2009).

Jeszcze kilka tygodni temu występowała na deskach warszawskiego Teatru Gudejko w sztuce "Przebłyski" w reżyserii Agaty Dudy-Gracz u boku Daniela Olbrychskiego. Tydzień przed śmiercią odwołano spektakl i poinformowano o chorobie aktorki.

Seks i śmierć z Michelle Williams w rozdzierającym serce serialu, koszmar w finale "Białego lotosu" i upadająca, przedziwna kariera Nicole Kidman. O tym w nowym Clickbaicie. Znajdź nas na Spotify, Apple Podcasts, YouTube, w Audiotece czy Open FM. Możesz też posłuchać poniżej: