''Ogniem i mieczem'': Gustaw Lutkiewicz skończył 90 lat

Źródło zdjęć: © Film polski

30 czerwca 2014, 15:32

Barabasz w "Ogniem i mieczem" Jerzego Hoffmana, Polikarp Lepieszko w powieści radiowej "W Jezioranach", wykonawca ballad Bułata Okudżawy - aktor filmowy, teatralny i telewizyjny Gustaw Lutkiewicz skończy w niedzielę 90 lat.

Wystąpił w ok. 200 filmach i serialach telewizyjnych, głównie jednak w rolach drugoplanowych i epizodycznych, często były one wyraziste i zapadające w pamięć widza.

Urodził się 29 czerwca 1924 roku w Kownie. Jest absolwentem Wydziału Aktorskiego warszawskiej PWST z siedzibą w Łodzi (1949). Początkowo występował w teatrach łódzkich: Nowym (1949-1960) i teatrze 7.15 (1960-1961), a następnie stołecznych: Dramatycznym (1961-1963), Powszechnym (1963-1968, 1974-2010) i Narodowym (1969-1974).

Po raz pierwszy pojawił się na ekranie w "Żołnierzu zwycięstwa" (1953) Wandy Jakubowskiej, a pierwszą większą rolę - cwaniaczka Kwaśniewskiego - zagrał w "Ludziach z pociągu" (1961) Kazimierza Kutza.

Dużo sympatii przysporzyła Lutkiewiczowi rola Luśni, ulubionego żołnierza tytułowego bohatera ekranizacji trzeciej części Sienkiewiczowskiej Trylogii - "Pana Wołodyjowskiego" (1969) Jerzego Hoffmana. 30 lat później wcielił się w starego Barabasza w adaptacji "Ogniem i mieczem" Hoffmana (1999).

Lubił role w filmach kostiumowych: w rozgrywającym się na Żmudzi horrorze Janusza Majewskiego "Lokis" (1970) zagrał doktora Froebera, lekarza hrabiny Szemiotowej; w "Lekcji martwego języka" (1979) tego samego reżysera - leśniczego Szwandę, w "Ostrzu na ostrzu" (1983) Tadeusza Junaka, ekranizacji powieści Józefa Hena "Przypadki starościca Wolskiego" - starostę Krasickiego.

(fot.AKPA)

Wystąpił też jako bikiniarz w "Sprawie do załatwienia" (1953) Jana Rybkowskiego i Jana Fethke, policjant w "Ewa chce spać" (1958) Tadeusza Chmielewskiego, biskup warmiński w "Koperniku" (1972) Ewy i Czesława Petelskich, ginekolog w "Nadzorze" (1983) Wiesława Saniewskiego, naczelnik więzienia w "Pismaku" (1984) Wojciecha Jerzego Hasa, dyrektor PGR-u w "Kuchni polskiej" (1991) Jacka Bromskiego.

Grał księcia Mikołaja Radziwiłła w serialu "Kanclerz" Ryszarda Bera, czy w opowieściach filmowych Stanisława Barei "Alternatywy 4" i "Zmiennicy". Jego ostatnią kreacją na małym ekranie była postać Zygmunta Karabasza, właściciela sklepu w Złotopolicach w popularnej telenoweli "Złotopolscy".

31 sierpnia 2010 wycofał się z życia artystycznego ze względu na postępującą utratę wzroku. Często występował w słuchowiskach radiowych. Za tę formę twórczości w 1994r. otrzymał "Złoty Mikrofon" (za rok 1993) za kreację postaci Polikarpa Lepieszki w radiowej powieści "W Jezioranach".

Występował również w Teatrze Telewizji. Jest cenionym wykonawcą ballad Bułata Okudżawy (m.in. słynnej "Modlitwy" z lat 60.).

Za swoje artystyczne dokonania odznaczony został m.in. Złotym Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.