Thomas Haden Church
Amerykański aktor telewizyjny i filmowy. Popularność zyskał dzięki serialowej roli w sitcomie „Skrzydła”, największy sukces artystyczny – jako główny bohater filmu „Bezdroża” Alexandra Payne’a.
Urodził się 17 czerwca 1960 roku w El Paso w Teksasie, jako trzeci z szóstki dzieci. Ukończył studia na Wydziale Filmu, Radia i Telewizji Uniwersytetu North Texas w Denton, a karierę w show-biznesie zaczynał jako DJ radiowy.
Na ekranie po raz pierwszy pojawił się już w 1980 roku (epizod w filmie „Gypsy Angels”), jednak karierę na ekranie rozpoczął na dobre dopiero dziesięć lat później. Po kilku gościnnych występach w serialach (m.in. „Zdrówko” 1989) trafił na plan sitcomu „Skrzydła” (1990-95)i to właśnie kreowana tam rola mechanika samolotowego Lowella przyniosła mu rozpoznawalność, popularność i sympatię widzów. Mimo sukcesu, jakim cieszył się ten serial, aktor zdecydował się opuścić jego plan, by w 1995 roku rozpocząć, tym razem dwuletnią przygodę z sitcomem „Ned i Stacey”. Rola tytułowego bohatera, kreowana u boku Debry Messing również cieszyła się dobrym odbiorem wśród telewizyjnej publiczności.
W międzyczasie zaliczył pierwsze, większe występy na dużym ekranie – w westernie „Tombstone” z Kurtem Russellem, Valem Kilmerem, Billem Paxtonem i Samem Elliottem (1993), dramacie „Ta jedna noc” Mike’a Figgisa (1997) i przygodowej komedii familijnej „George prosto z drzewa” z Brendanem Fraserem i Leslie Mann (1997).
Rok 1998 to role w komediach kryminalnych: „Łatwa forsa” z Marlonem Brando i „Plan Zuzanny” z Nastassją Kinski. To także debiut w roli producenta wykonawczego komediodramatu „Szkocka i mleko” Adama Goldberga. W kolejnych latach raczej sporadycznie pojawiał się na ekranie, nadal celując przede wszystkim w gatunek komediowy („Droga przez życie” 1999, „Specjalni” 2000, „Małpiszon” 2001, „3000 mil do Graceland” z Kurtem Russellem i Kevinem Costnerem 2001, „Kowboje i idioci” z Jaime King 2002). Wolny czas spędzał na swoim teksańskim ranczu, przygotowując się do swojego debiutu reżysersko-scenariopisarskiego w postaci komedii „Rolling Kansas” (premiera w 2003 roku).
Niespodziewany sukces nadszedł już rok później, dzięki pierwszoplanowemu udziałowi w głośnym komediodramacie „Bezdroża” (2004). Rola przyszłego pana młodego, który postanawia spędzić swoje ostatnie kawalerskie chwile u boku przyjaciela w krainie kalifornijskich winnic, przyniosła mu prestiżowe nominacje do Oskara i Złotego Globu, statuetki Independent Spirit Award, Golden Satellite Award i Screen Actors Guild Award (zespołowo) oraz cały szereg niemal wszystkich możliwych nagród amerykańskiej krytyki: National Board of Review Award, National Society of Film Critics Award, Broadcast Film Critics Associastion Awards, Online Film Critics Society Award, nagrody krytyków w Seattle, San Francisco, Phoenix, Los Angeles, Kansas City, Chicago, Dallas, na Florydzie, w Central Ohio i Bostonie.
Dobrym przyjęciem krytyki cieszyła się też kolejna, tym razem telewizyjna rola aktora w westernie „Przerwany szlak” Waltera Hilla, z Robertem Duvallem u boku (2006, nagroda Emmy, nominacja do Złotego Globu i Screen Actors Guild Award, zespołowa statuetka Bronze Wrangler). W tym samym roku powrócił do pracy ‘głosem’, dubbingując bohaterów znanych filmów animowanych: „Pajęczyna Charlotty” i „Skok przez płot”.
Rok 2007 to udział w pierwszej dużej superprodukcji w karierze i rola Sandmana w „Spider-Manie 3” Sama Raimiego, 2008 - występ u boku Sary Jessiki Parker i Dennisa Quaida w komedii romantycznej „Smart People”, z kolei rok 2009 - produkcja wykonawcza i tytułowa rola w thrillerze „Don McKay”, spotkanie z Eddiem Murphym na planie familijnej komedii „Wyobraź sobie”, zaś przede wszystkim występ u boku Sandry Bullock i Bradleya Coopera w głośnej komedii „Wszystko o Stevenie”.
