Tonino Delli Colli

Włoski operator filmowy, twórca zdjęć do wielu znanych filmów, m.in. w reżyserii Piera Paolo Pasoliniego czy Federico Felliniego.

Tonino (właściwie jego pełne imię to Antonio) Delli Colli urodził się 20 listopada 1922 roku w Rzymie. Karierę rozpoczął w wieku szesnastu lat we włoskim studiu filmowym Cinecittà. We wczesnych latach pracował jako stażysta pod okiem doświadczonych operatorów. Był to m.in. Mario Albertelliego, który opiekował się nim przez trzy lata pozwalając wykonywać część swojej pracy, kiedy zdrowie nie pozwalało mu na dopełnianie wszystkich obowiązków operatora. Jego pierwsze samodzielne dzieło operatorskie to "Finalmente si!" z 1943 roku, film węgierskiego reżysera Laszlo Kisha. Po wojnie Colli szlifował warsztat u boku Ubaldo Arata i Anchise'a Brizzi.

Tonino został bardzo ważną postacią w ruchu zwanym Włoskim Neorealizmem, który miał duży wpływ na wielu amerykańskich filmowców. W latach 50-tych zobowiązał się kręcić razem z Carlo Pontim i Dino De Laurentiisem po pięć obrazów rocznie. W tamtym okresie powstał jego pierwszy kolorowy film - "Toto w kolorze" (1952).

W 1961 roku twórca pojechał do Afryki, by pracować przy produkcji "The Wonders of Aladdin", gdzie za pośrednictwem Flavio Mogheriniego otrzymał angaż w nowym projekcie Piera Paolo Pasoliniego pt. "Włóczykij". Pracowali razem przez kolejnych 15 lat. Za "Ewangelię wg św. Mateusza" z 1964 roku Tonino otrzymał swoją pierwszą nagrodę - Srebrną Wstążkę. W latach sześćdziesiątych Delli Colli stał się znany w USA za sprawą Spaghetti Westernów Sergio Leone. Zwieńczeniem ich wieloletniej współpracy był gangsterski dramat pt. "Dawno temu w Ameryce".

Kilkakrotnie pracował z Federico Fellinim- razem stworzyli "Historie niesamowite", "Ginger i Fred", "Wywiad" oraz "Głos z księżyca". Jego ostatni obraz, "Życie jest piękne" został uhonorowany Oscarem za najlepszy film nieanglojęzyczny w 1999 roku. Jego dziełem są także zdjęcia do "Trzech kroków w szaleństwo" (1967) Louisa Malle'a i "Imienia Róży" (1986) Jean Jacquesa Annauda oraz "Gorzkich Godów" (1992) Romana Polańskiego.

Sam Delli Colli w ciągu swojej wieloletniej kariery był wielokrotnie nagradzany. Otrzymał m.in. nagrodę im. Davida di Donatello, włoski odpowiednik Oscara.W 2005 roku American Society of Cinematographers uhonorowało go nagrodą za dorobek życia.

Tonino Delli Colli zmarł nagle w nocy 16 sierpnia 2005 roku w Rzymie na tak serca. Miał 83 lata. Miał żonę, Alexandrę Delli Colli.