Życie to nie bajka. Historia Walta Disneya

Walt Disney urodził się 5 grudnia 1901 r. w Chicago, Illinois. Miał trzech starszych braci i młodszą siostrę. Ich rodowe nazwisko brzmiało d’Isigny, jednak pochodzący z Francji przodkowie Walta zdecydowali się na bardziej przystępną dla Kanadyjczyków i Amerykanów formę Disney.

Przyszły twórca Myszki Mickey spędził dzieciństwo na farmie w Marceline, w Missouri. To miejsce pobudzało wyobraźnię. Fascynowała go przyroda. Pewnego dnia, gdy został na farmie sam, znalazł wiadro ze smołą. Wziął patyk i zaczął malować zwierzęta – smołą na ścianie stodoły. Nie spodobało się to jego ojcu i skończyło się laniem. Chłopiec zapamiętał, że nie powinien malować po domu, więc zaczął rysować na papierze toaletowym.

Już jako siedmiolatek sprzedawał swoje szkice sąsiadom. W 1911 r. Disneyowie przenieśli się do Kansas City. Tam Walt zaprzyjaźnił się z Walterem Pfeifferem, który pochodził z artystycznej rodziny, fascynującej się teatrem, wodewilami oraz kinem. Młody Disney również się tym zainteresował. U Pfeifferów spędzał więcej czasu niż w domu rodzinnym. Chłopak przez sześć lat pracował jako gazeciarz, przez co był wiecznie niewyspany, a mimo to w weekendy uczęszczał na kurs plastyczny do Kansas City Art Institute.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

W 1917 r. Disneyowie przenieśli się do Chicago. Walt wykorzystywał swój talent, przygotowując patriotyczne rysunki do szkolnej gazetki. Zapisał się też na kurs wieczorowy do miejscowej Art Institute.

Podczas I wojny światowej starszy brat Walta, Roy, wstąpił do wojska. Walt chciał iść w jego ślady, ale odrzucono go z powodu zbyt młodego wieku. Zmienił więc datę urodzenia w dokumentach, dzięki czemu mógł zostać kierowcą ambulansu dla Amerykańskiego Czerwonego Krzyża we Francji. Po ostatnich bitwach znajdował hełmy i sprzedawał je jako pamiątki żołnierzom wracającym do domu. Rysował również odznaki na skórzanych kurtkach żołnierzy.

Wyboista droga

Po zakończeniu I wojny światowej Walt zaczął pracować w jednej z lokalnych gazet w Kansas City. Zwolniono go jednak za "brak wyobraźni i dobrych pomysłów". Dzięki pomocy brata zaczepił się w Kansas City Film Ad Company. Poznał tam niejakiego Uba Iwerksa. Dobrze się dogadywali i ostatecznie rzucili tę pracę, aby założyć własną firmę – Iwerks-Disney Commercial Artists.

Tworzyli krótkie, animowane reklamy. Mniej więcej w tym czasie Disney zaczął eksperymentować z kamerą, wykonując ręcznie rysowane animacje na celuloidzie. Postanowił otworzyć własną firmę animacyjną. Jako pierwszego pracownika zatrudnił Freda Harmana z firmy reklamowej.

Disney i Harman zawarli z lokalnym teatrem w Kansas City umowę na wyświetlanie swoich kreskówek. Te cieszyły się ogromną popularnością, a Walt mógł założyć własne studio. Jednak w 1923 r. długi go przerosły i musiał ogłosić bankructwo. Nie poddawał się. Wraz z Royem i Ubem Iwerksem wyjechał do Hollywood. Tam we trzech założyli Studio Kreskówek Braci Disney. Firma wkrótce zmieniła nazwę na Walt Disney Studios, co było sugestią Roya.

Walt Disney Studios

Myszka Mickey zadebiutowała w filmiku "Plane Crazy" jeszcze w okresie kina niemego. Nie odniosła sukcesu. Dopiero występ Myszki w kreskówce "Parowiec Willie" zachwycił wszystkich. Nic dziwnego. Była to pierwsza na świecie w pełni zsynchronizowana kreskówka dźwiękowa. Główny bohater przemówił głosem Walta Disneya. Odtąd trwała dobra passa studia.

Dążenie Walta do doskonalenia sztuki animacji nie miało końca. Stworzył serię "Silly Symphonies", gdzie pojawili się również nowi przyjaciele Myszki Mickey: Myszka Minnie, Kaczor Donald, Pluto i Goofy (ulubiona postać twórcy).

W 1932 r. na ekrany wszedł pierwszy kolorowy film animowany "Kwiaty i drzewa". To także pierwszy krótkometrażowy film animowany nagrodzony Oscarem. 

21 grudnia 1937 r. wizjoner, przez wielu uważany za szaleńca, zaprezentował dzieło "Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków" – pierwszy pełnometrażowy animowany film muzyczny. 750 plastyków zatrudnionych przez Walta pracowało nad ekranizacją słynnej baśni aż trzy lata, przygotowali ponad półtora miliona ilustracji, z czego wykorzystano 350 tys. Film odniósł nieprawdopodobny sukces.

W ciągu następnych pięciu lat Walt ukończył inne pełnometrażowe animowane klasyki: "Pinokio", "Fantazja", "Dumbo" i "Bambi". Podczas II wojny światowej studio Disneya było zaangażowane w specjalne prace rządowe, między innymi w produkcję filmów szkoleniowych i propagandowych dla służb zbrojnych. Po wojnie imperium rosło. W sumie za życia Walta Disneya studio zaprezentowało 81 filmów pełnometrażowych.

Disneyland, uruchomiony w 1955 r. jako bajeczne Magiczne Królestwo o wartości 17 mln. dol., wkrótce zwiększył swoje inwestycje dziesięciokrotnie i do dziś przyciąga gości z całego świata. Disney był też pionierem rozrywki telewizyjnej – tu warto wspomnieć o "Zorro" i "Klubie Myszki Mickey", czyli największych hitach telewizji lat 50.

Spuścizna

Zachęcony sukcesem Disneylandu, Walt Disney zaczął myśleć o rozszerzeniu działalności poza Kalifornię. Wiedział, że tylko 5 proc. odwiedzających Disneyland pochodziło z terenów na wschód od Missisipi (gdzie mieszkało 75 proc. populacji USA), więc warto było spojrzeć na wschód.

W 1963 r. uwagę Walta zwróciły tereny nieopodal jeziora Bay Lake – tam postanowił stworzyć nowy park rozrywki. Wykorzystując fikcyjne korporacje (aby uniknąć oskarżeń o spekulacje gruntami), studio Disneya kupiło na Florydzie 43 mil kwadratowych dziewiczej ziemi – obszar zbliżony do powierzchni San Francisco. Tu miał powstać wymyślony przez Walta nowy świat: park rozrywki, ośrodek wypoczynkowy oraz "eksperymentalna prototypową społeczność jutra". W 1965 r. przedstawił mediom swój "Projekt Floryda".

Po ponad siedmiu latach planowania i przygotowań, w tym 52 miesiącach faktycznej budowy, Walt Disney World został otwarty dla publiczności pierwszego października 1971 r. Walt nie doczekał uroczystego otwarcia (budową pokierował Roy). W 1966 r. zdiagnozowano u niego raka płuc. Zmarł 15 grudnia 1966 r., a jego ciało skremowano – wbrew popularnej legendzie, według której uwielbiany twórca został zamrożony.

Tuż przed śmiercią Walt Disney był głęboko zainteresowany utworzeniem California Institute of the Arts, profesjonalnej szkoły wyższej zajmującej się sztukami kreatywnymi i performatywnymi. O Cal Arts Walt powiedział kiedyś: "To główna rzecz, którą mam nadzieję zostawić, kiedy przejdę na bardziej zielone pastwiska. Jeśli uda mi się pomóc w stworzeniu miejsca do rozwijania przyszłych talentów, myślę, że coś osiągnę".

Mąż i ojciec

W 1925 r. Disney zatrudnił utalentowaną i urodziwą plastyczkę Lillian Bounds. Dość szybko zostali małżeństwem. Bardzo chcieli stworzyć szczęśliwą rodzinę. Niestety Lillian straciła kilka ciąż zarówno przed, jak i po narodzinach wyczekiwanej córki, Diane, która przyszła na świat 18 grudnia 1933 r. Choć im to odradzano, Disneyowie desperacko pragnęli mieć więcej dzieci. Adopcja wydawała się najlepszym rozwiązaniem.

Sharon przyszła na świat 21 grudnia 1936 r. i została adoptowana przez Disneyów ok. dwa tygodnie później. Walt i Lillian nie ukrywali tematu adopcji przed rodziną, ale woleli trzymać tę informację z dala od prasy. Zdaniem biografki, Pat Williams, Disneyowie nie chcieli, aby Sharon była nazywana "adoptowaną córką Walta Disneya". Rodzice byli całkowicie zauroczeni swoją córką i zależało im, aby dorastała w poczuciu, że jest równoprawnym i kochanym członkiem ich rodziny.

Trauma

Walt Disney jest legendą. Jego nazwisko stało się synonimem wyobraźni, optymizmu i sukcesu. Stworzył filmy niosące radość i parki rozrywki, w których każdy może poczuć się szczęśliwy. Trudno sobie wyobrazić, z jak wielką traumą musiał się mierzyć twórca Myszki Mickey.

Kiedy Walt dorastał, jego rodzice nie byli zamożni. Z trudem wiązali koniec z końcem, wielokrotnie przeprowadzając się w poszukiwaniu lepszej pracy i lepszych warunków.

Kiedy więc Walt i jego brat Roy w końcu odnieśli sukces, bracia z dumą kupili dla rodziców nowy dom w North Hollywood, niedaleko Walt Disney Studios. Starsi Disneyowie mieszkali tam zaledwie od kilku miesięcy, kiedy matka, Flora, zaczęła uskarżać się na bóle głowy i złe samopoczucie.

Podejrzewając, że winny temu może być piec, Walt wysłał do domu rodziców złotą rączkę z Disney Studios, aby ten przyjrzał się sprawie. Cokolwiek zrobił ów majester, to nie wystarczyło – pewnego listopadowego poranka ojciec Walta zasłabł w korytarzu, a Flora upadła na podłogę w łazience. Pan Disney przeżył, ale jego żona zmarła w wyniku uduszenia 26 listopada 1938 r. Miała 70 lat.

Na domiar złego, Roy zlecił inspekcję wadliwego pieca. W raporcie znalazła się opinia, która dodatkowo wstrząsnęła braćmi: "instalacja pieca wykazała albo całkowity brak wiedzy na temat wymagań pieca, albo rażące lekceważenie tych warunków, jeśli były one znane". Walt czuł się winny całej tragedii i przez resztę życia nie chciał rozmawiać o tej sprawie. Nawet wiele lat później, gdy jego córka zapytała, gdzie pochowano jej dziadków, milczał.

Do dziś wielu zastanawia się, czy tragiczna śmierć Flory to powód, dla którego tak wielu disneyowskich bohaterów to sieroty. Kto wie.

W najnowszym odcinku podcastu "Clickbait" rozmawiamy o horrorach, które bawią, strasząc, wspominamy ekranizacje lektur, które chcielibyśmy zapomnieć, a także spoglądamy na Netfliksowego "Beckhama", bo jak tu na niego nie patrzeć? Możesz nas słuchać na Spotify, w Google Podcasts, Open FM oraz aplikacji Podcasty na iPhonach i iPadach.