Krzysztof Zanussi odznaczony we Włoszech

Krzysztof Zanussi, twórca m.in. filmów "Constans", "Iluminacja", "Barwy ochronne", czy "Cwał", został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Republiki Włoskiej. Uroczystość wręczenia krzyża - przyznawanego przez prezydenta Włoch - odbyła się w Warszawie.

Ambasador Republiki Włoskiej w Warszawie Anna Blefari Melazzi podkreśliła, że związki Zanussiego z Włochami "idą dalej niż włoskie korzenie jego rodziny i Złote Lwy zdobyte w Wenecji w 1984 roku".

Istotna część twórczości filmowej miała udział włoski, a on sam niedawno skończył na Sycylii zdjęcia do swojego ostatniego filmu - mówiła Melazzi.

Dodała, że w listopadzie w Terni odbędzie się przegląd filmów Zanussiego; reżyser zostanie także wtedy odznaczony przez miejscowe arcybiskupstwo.

Zanussi dziękując za uhonorowanie, przypomniał, że jego włoscy przodkowie przybyli do Polski, by budować koleje żelazne. I koleje, i filmy służą ułatwianiu kontaktów między ludźmi. Tyle tylko, że koleje są bardziej trwałe, a kino ma życie motyla - zaakcentował.

Zanussi urodził się 17 czerwca 1939 roku w Warszawie. Studiował fizykę na Uniwersytecie Warszawskim i filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim, wreszcie w 1966 roku ukończył wydział reżyserii łódzkiej szkoły filmowej. Wtedy też zadebiutował etiudą "Śmierć prowincjonała", która przyniosła mu serię międzynarodowych nagród - w Mannheim, Wenecji, Valladolid i Moskwie.

Zanussi od pierwszych swoich filmów tworzył nieznaną dotąd w naszym kinie formułę filmu intelektualnego. Bohaterowie jego obrazów rzadko kierują się emocjami, przeżywając najczęściej rozterki natury intelektualnej.

Jest jednym z najpłodniejszych polskich filmowców. Zrealizował ponad 40 filmów, z których spora część powstała w czasach PRL, gdy jego koledzy podpisywali listy protestacyjne i krytykowali go za aktywność zawodową. Zanussi tłumaczy swoją ówczesną apolityczność: "wiedziałem, że żyjąc w socjalistycznym kraju, mam do wyboru: albo podpisywać listy, albo robić filmy. To był świadomy wybór, czysta kalkulacja".

Do najważniejszych jego filmów należą - chronologicznie: "Struktura kryształu", "Iluminacja", "Bilans kwartalny", "Barwy ochronne" i "Constans", nagrodzony najważniejszym jak dotąd w karierze Zanussiego wyróżnieniem: Nagrodą Specjalną Jury w Cannes w 1980 roku.

Lata 80. otworzyły szczególny etap w twórczości Zanussiego. Powstał "Rok spokojnego słońca", potem "Z dalekiego kraju" - opowieść o drodze Karola Wojtyły do Stolicy Piotrowej. Fascynacja postacią polskiego papieża zaowocowała wiele lat później, w 1997 roku, adaptacją najważniejszego jego dramatu "Brat naszego Boga" - historii życia i działalności św. brata Alberta. Jeden z ostatnich filmów Zanussiego - "Życie jako śmiertelna choroba pprzenoszona drogą płciową" - zdobył m.in. Złote Lwy XXV Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdyni. Wiele nagród zebrał także ostatni obraz "Persona non grata".

Pracowite życie Zanussiego wypełniają, oprócz realizacji filmów, liczne podróże, nie tylko zawodowe. Często bywa w Paryżu, Londynie, Nowym Jorku, w którym, jak przyznaje, jest zakochany. Jako członek Europejskiej Akademii Filmowej uczestniczy w międzynarodowych sympozjach poświęconych kinematografii. (js)