Marcello Mastroianni
Miejsce urodzenia: | Fontana Liri, Włochy |
Filmografia: | Pret-a-Porter (1994) (Sergio) Białe noce (1957) (Maria) Noc (1961) (Giovanni Pontano) Used People (1992) (Joe Meledandri) Ginger i Fred (1986) (Pippo Botticella (Fred)) Osiem i pół (1963) (Guido) Zabójca (1961) (Alfredo Martelli) Miss Arizona (1987) (Rozsnyai) Ochi chyornye (1987) (Romano) Żegnaj małpko (1978) (Luigi Nocello) Matrimonio all'italiana (1964) (Domenico Soriano) Giornata particolare, Una (1977) (Gabriele) Życie prywatne (1961) (Fabio) Makaroniarze (1985) (Antonio Jasiello) Słodkie życie (1960) (Marcello Rubini) Rozwód po włosku (1961) (Ferdinando Cefalú) Casanova '70 (1965) (Andrea Rossi-Colombotti) |
Najbardziej znany włoski aktor teatralny i filmowy, jeden z największych w historii kina. Ulubiony aktor Federico Felliniego, począwszy od „Słodkiego życia” – stały odtwórca ról w jego filmach. Częsty partner Sophii Loren na planie. Grał u Antonioniego, De Siki, Scoli, Altmana, Viscontiego, Michałkowa.
Urodził się 28 września 1924 roku w miejscowości Fontana Liri we Włoszech.
Podczas drugiej wojny światowej był więźniem nazistowskiego obozu pracy w północnych Niemczech. Po szczęśliwej ucieczce do ojczyzny, resztę wojny musiał spędzić w ukryciu.
W 1945 roku rozpoczął pracę księgowego w Eagle Lion (Rank) Films, w tym samym czasie wiążąc się z jedną z lokalnych trup teatralnych. Zauważony w inscenizacji „Angeliki” przez samego Luchino Viscontiego, w 2 połowie lat 40-tych stał się czołowym odtwórcą ról w jego inscenizacjach teatralnych.
Debiutował w 1947 roku w filmowej adaptacji „Nędzników”, a po dwóch latach przerwy po raz pierwszy spotkał się na planie z również początkującą Sophią Loren w „Sercach na morzu” (1950).
Od początku lat 50-tych nie mógł narzekać na brak propozycji, występując w co najmniej kilku filmach rocznie, jednak większość z nich dystrybuowana była wyłącznie we Włoszech.
W 1954 roku otrzymał pierwszą włoską nagrodę filmową – Srebrną Taśmę za rolę u Giuseppe De Santisa w „Dniach miłości”. Kolejną przyniosła mu kreacja u Viscontiego w „Białych nocach” (1957).
W 1955 roku ponownie spotkał się z Loren oraz z Vittorio De Siką na planie komedii „Szkoda, że to łajdak” Alessandra Blasettiego.
Zarówno obok Loren, jak i De Siki zagrał jeszcze wielokrotnie. Często spotykali się na planie wszyscy troje, a najsłynniejszymi owocami tej współpracy były: „Małżeństwo po włosku” (1964, nominacja do Złotego Globu), komedia „Wczoraj, dziś, jutro” (1963, BAFTA) i „Słonecznik” (1969) w reżyserii De Siki.
* Co ciekawe, wcześniej otrzymał także nominację do Oscara oraz pierwszy Złoty Glob, BAFTA i Srebrną Taśmę za rolę w „Rozwodzie po włosku” (1961).*
Pierwszym filmem z udziałem aktora, który zwrócił uwagę międzynarodowej krytyki i publiczności była czarna komedia „Sprawcy nieznani” (1958) Mario Monicellego z początkującą Claudią Cardinale, jednak prawdziwym przełomem była zapoczątkowująca wieloletnią współpracę z mistrzem kreacja w „Słodkim życiu” Federico Felliniego (1960, Srebrna Taśma).
W 1963 roku zagrał u niego rolę swojego życia, kreując postać Guida w „8 i pół” Felliniego, gdzie ponownie spotkał się z Claudią Cardinale. Później zagrał u niego jeszcze m.in. w takich arcydziełach, jak „Rzym” (1972), „Miasto kobiet” (1980), „Ginger i Fred” (1986, David, Srebrna Taśma).
Mastroianni grał też u innego włoskiego mistrza – Michelangelo Antonioniego, partnerując Monice Vitti na planie „Nocy” (1961).
* Zasłynął jako odtwórca wybitnych ról u Ettore Scoli. W 1970 roku pojawił się u niego w „Dramacie zazdrości” z Moniką Vitti, otrzymując Nagrodę dla Najlepszego Aktora na festiwalu w Cannes, kreacja obok Sophii Loren w „Szczególnym dniu” (1977) przyniosła mu nominację do Oscara i Złotego Globu, a rola w komedii „Która godzina?” (1989) – Puchar Volpiego na MFF w Wenecji.*
W 1986 roku zagrał główną rolę w „Pszczelarzu” (1986) Theo Angelopoulosa.
* Wielkim echem odbił się jego występ w filmie Nikity Michałkowa „Oczy czarne” (1987), za który otrzymał kolejną Nagrodę Aktorską w Cannes, Srebrną Taśmę, Davida i nominację do Oscara.*
Za rolę u Bertranda Bliera w „Un, deux, tois soleil” (1993) otrzymał kolejny Puchar Volpiego w Wenecji.
W 1994 roku raz jeszcze wystąpił u boku Sophii Loren w „Prêt-à-Porter” Roberta Altmana, a w 1995 roku po latach spotkał się z Antonionim na planie zrealizowanego wraz z Wimem Wendersem nowelowego filmu „Po tamtej stronie chmur”.
Ostatnią Srebrną Taśmę dostał za rolę w filmie „Pod wieczór” (1991), ostatnią nominację do Złotego Globu – za występ w „Drugiej miłości”, a ostatniego Davida – za rolę w filmie „...twierdzi Pereira” (1996).
* Jest laureatem szeregu nagród za całokształt dokonań – w 1988 roku otrzymał Honorową Europejską Nagrodę Filmową, w 1993 – Honorowego Césara, w 1995 roku – niemiecką Złotą Kamerę, a w 1997 – Specjalnego Davida i Srebrną Taśmę.*
Zmarł 19 grudnia 1996 roku w Paryżu, z powodu raka trzustki.
W dniu jego śmierci na ulice Rzymu wyszły tysiące ludzi. Tłumy żegnały go okrzykiem „Ciao Marcello!”.
Komentarze