Mel Brooks

Reżyser, producent, scenarzysta, kompozytor i aktor amerykański, najbardziej znany jako twórca parodii i pastiszów popularnych gatunków i filmów. Autor „Kosmicznych jaj”, „Młodego Frankensteina” i „Niemego kina”. Był mężem znanej, zmarłej już aktorki - Anne Bancroft.

Urodził się 28 czerwca 1926 roku na Brooklynie w Nowym Jorku, jako Melvin Kaminsky.

Miał naturalne predyspozycje do zostania komikiem – już we wczesnym wieku odkrył w sobie wrodzoną zdolność do rozśmieszania innych.

W czasie II wojny światowej służył w Europie i Afryce Północnej, a po powrocie zaczął występować na scenie z różnymi komediowymi skeczami, już wtedy znajdując szczególne upodobanie w parodiowaniu znanych osobistości.

Przybrał wówczas pseudonim artystyczny, będący przekształceniem nazwiska panieńskiego jego matki (Brookman).

Uczynił to z konieczności – nie chciał bowiem, by mylono go z trębaczem, Maxem Kaminsky’m. W kolejnych latach rozpoczął działalność scenariopisarską dla telewizji.

Debiutował jako scenarzysta serialu TV „The Admiral Broadway Revue” (1949), większy sukces odnosząc jako współtwórca scenariusza do komediowej serii „The Caesar’s Hour” (1954-57, 3 nominacje do Emmy w latach 1956-58) i „Get Smart!” (1965-70, nominacja do Emmy), których był współscenarzystą.

W 1968 roku debiutował jako reżyser komedii muzycznej „Producenci”, z miejsca otrzymując jedynego Oscara i pierwszą nominację do Złotego Globu za scenariusz.

* W kolejnych latach zrealizował udane parodie gatunków filmowych, w których również sam występował: horroru („Młody Frankenstein” 1974 z Genem Hackmanem i Martym Feldmanem, nominacja do Oscara za scenariusz, Golden Scroll za reżyserię), westernu („Płonące siodła” 1974 z Harveyem Kormanem, nominacja do Oscara za Najlepszą Piosenkę i do BAFTA za scenariusz) i komedii slapstickowej („Nieme kino” 1976 z Paulem Newmanem, Anne Bancroft, Lizą Minnelli, Martym Feldmanem, nominacja do Złotego Globu za Najlepszą Rolę Męską w Komedii lub Musicalu).*

W 1975 zasłynął jako współtwórca (wraz z Carlem Reinerem) animowanej komedii TV „The 2000 Year Old Man” (scenariusz i dubbing), a w 1983 był gospodarzem telewizyjnego programu rozrywkowego „Audiencja u Mela Brooksa”.

Sparodiował klasyczne horrory w stylu Hitchcocka w „Lęku wysokości” z Harveyem Kormanem (1977, nominacja do Złotego Globu za Najlepszą Rolę Męską w Komedii lub Musicalu) oraz „Gwiezdne wojny” Lucasa w „Kosmicznych jajach” (1987).

W latach 80-tych aktywnie działał jako producent wcale nie komediowych filmów, często z udziałem żony. Odniósł sukces dzięki wsparciu projektu Davida Lyncha „Człowiek słoń” (1980).

W 1982 roku wyprodukował dramat biograficzny „Frances” z Jessiką Lange i Samem Shepardem, w 1985 - horror „Doktor i diabły” z Patrickiem Stewartem i Stephenem Rea, a w 1987 – dramat/romans „84 Charing Cross Street” z Anthonym Hopkinsem i żoną, Anne Bancroft.

Wyłożył też pieniądze na dwie produkcje w reżyserii Alana Johnsona: komedię „Być albo nie być” (1983), w której sam wziął udział oraz film sci-fi „Solarbabies” (1986).

W latach 90-tych zrealizował kolejne parodie „Robin Hood: Faceci w rajtuzach” (1993) i „Dracula – wampiry bez zębów” (1995).

Uznaniem cieszyły się jego gościnne występy w roli wujka Phila w popularnym serialu „Szaleję za tobą” z udziałem Helen Hunt i Paula Reisera.

* W latach 1997-1999, pod rząd otrzymywał za nie nagrody Emmy, w 1997 i 2000 – nagrody American Comedy.*

* W 2001 roku, za namową żony, aktorki Anne Bancroft przeniósł powstałą przed laty komedię muzyczną „Producenci”, na scenę Broadwayu, otrzymując za nią trzy prestiżowe nagrody teatralne Tony.*

W 2005 roku została zrealizowana kolejna filmowa wersja tego tekstu, w reżyserii Susan Stroman.

W najnowszych „Producentach” udział wzięli Uma Thurman, Matthew Broderick i Will Ferrell. Brooks był producentem filmu, współautorem scenariusza i twórcą muzyki. Za piosenkę „There's Nothing Like a Show on Broadway” otrzymał nominację do Grammy i Złotego Globu.

Jest producentem i współtwórcą animowanej i serialowej wersji „Kosmicznych jaj” (2007).

* W 1987 roku został uhonorowany Specjalną Nagrodą American Comedy za Całokształt. Jest też laureatem trzech nagród Grammy.*