Urodziny Petera Greenaway'a

Reżyser "Kontraktu rysownika", "Dzieciątka z Macon" i "The Pillow Book", scenarzysta, malarz, montażysta i pisarz, określany mianem ekstrawaganckiego prowokatora, Peter Greenaway, będzie obchodził w piątek 60. urodziny.

Urodzony 5 kwietnia 1942 roku w walijskim Newport Peter Greenaway, studiował malarstwo w Walthamstow School of Art. Po raz pierwszy pokazał swoje prace na wystawie w Lord's Gallery w 1964 roku. Przez następną dekadę pracował jako montażysta w Central Office of Information.

Dał się poznać jako ilustrator, prozaik i krytyk, twórca instalacji, kurator wystaw tematycznych i artystycznych wydarzeń przestrzennych w stylu "światło i dźwięk". W latach 60. zaczął także realizować filmy krótko- i średniometrażowe, m.in. "A Walk Through H", "Zandra Zhodes", "The Falls", "Act of God", za które otrzymał wiele międzynarodowych nagród.

Jego debiutem pełnometrażowym był "Kontrakt rysownika" z 1982 roku, entuzjastycznie przyjęty przez krytykę. Trzy filmy Greenaway'a miały szansę otrzymać w Cannes Złotą Palmę: "Brzuch architekta" z 1987 roku, zrealizowana rok później "Wyliczanka" (uhonorowana wyróżnieniem za "wkład artystyczny", Best Artistic Contribution) oraz "Osiem i pół kobiety" z 1999. O nie przyznaniu głównej nagrody zadecydowała zbyt prowokacyjna wymowa filmów.

Artysta wypracował indywidualny język filmowy, czerpiąc z europejskiej historii sztuki, filozofii i nauki. Jego filmy - szokujące treścią i obrazem, przedstawiające m.in. orgie i kanibalizm - są zarazem zaproszeniem do intelektualnej zabawy.

Ulubionymi tematami Greenaway'a stały się choroba, cierpienie, śmierć, morderstwo, kanibalizm, nekrofilia, upływ czasu, reprodukcja, miłość, seks. W swojej sztuce twórca "Wyliczanki" wykorzystuje m.in. gry liczbowe, symbole i metafory. Nierzadko balansuje na granicy dobrego smaku.

Reżyser zyskał miano twórcy elitarnego i kontrowersyjnego. Dla jednych jest artystą kultowym, dla innych - dziwnym, chłodnym estetą, ekstrawaganckim prowokatorem. Jego dzieła wzbudzają wielkie emocje - od bezgranicznego uwielbienia po zdecydowane odrzucenie.

Wielką rolę w twórczości filmowej brytyjskiego reżysera odgrywa muzyka - utwory współczesne, pisane np. przez słynnego minimalistę Michaela Nymana, a także kompozycje angielskich mistrzów dawnych epok, m.in. Henry'ego Purcella i Johna Blowa.

Najnowszym projektem filmowym, nad którym pracuje Greenaway, jest "The Tulse Luper Suitcases". Ma to być epicka opowieść z 92 postaciami, 92 wydarzeniami i 92 walizkami, której akcja ma się toczyć przez kilkudziesiąt lat - od wydarzeń z 1928 roku po upadek muru berlińskiego. Na film złożą się trzy nowele - każda trwająca dwie godziny.

W roli głównej ma wystąpić JJ Feild, znany w Polsce z filmu "Ostatnie zamówienie". Na ekranie mają się pojawić także Debbie Harry, Keram Malicki-Sanchez i Franka Potente.

Od 1994 roku Peter Greenaway pracuje również jako reżyser spektakli operowych i teatralno-baletowych.