Amerykański aktor charakterystyczny starszego pokolenia, najchętniej obsadzany w specyficznych, drugoplanowych rolach dwulicowych, skorumpowanych szeryfów, wojskowych, policjantów, adwokatów i innych przedstawicieli władz. Jest lubianym, łatwo rozpoznawalnym aktorem słusznej postury i niemałych gabarytów, które to cechy zdołał przekuć w pozytyw, czyniąc z nich swój znak rozpoznawczy. Ma na swoim koncie ok. 150 występów w filmie i telewizji.

Urodził się 9 lipca 1938 roku w Bridgeport w stanie Connecticut, dorastał jednak na Brooklynie w Nowym Jorku, gdzie cała rodzina przeprowadziła się w związku z dziennikarską karierą ojca. Był uzdolnionym futbolistą – to właśnie dzięki sportowemu stypendium trafił na studia w Columbia University. Po zdobyciu tam tytułu magistra historii podjął studia aktorskie na Uniwersytecie Yale. W latach 1960-65 służył w amerykańskiej marynarce wojennej. Zarówno na scenie, jak i w filmie zadebiutował jako prawie 40-latek. Jego pierwsze występy sięgają 1977 roku, kiedy po raz pierwszy pojawił się zarówno na małym (seriale „Kojak”, „MASH”, „Serpico”), jak i dużym ekranie (komedia „Semi-Tough”).

Jako aktor charakterystyczny, przez lata pojawiał się wyłącznie w znaczących epizodach i rolach drugoplanowych, z których wymienić można m.in. występy u boku Sylvestra Stallone w dramacie „F.I.S.T” Normana Jewisona (1978) i w legendarnym „Rambo: Pierwsza krew” (1982), kreację u boku Williama Hurta i Lee Marvina w głośnym thrillerze „Park Gorkiego” (1983), komediowe role w „Nieczystym zagraniu” z Goldie Hawn (1978) i w „Słodkim zakładzie” z Walterem Matthauem (1980), udział w głośnej produkcji sci-fi „Kokon” Rona Howarda, czy w westernie akcji „Silverado” Lawrence’a Kasdana (oba z 1985).

Jego debiutem pierwszoplanowym była rola porucznika McCarthy’ego w filmie akcji „F/X” Roberta Mandela (1986, sequel 1991), która szybko przyniosła kolejne wiodące występy: w filmie brytyjskiego twórcy, Petera Greenawaya „Brzuch architekta”, thrillerze Johna Flynna „Bestseller” (oba z 1987), kryminale Alana J. Pakuli „Uznany za niewinnego”, czy w „Policyjnej gorączce” Johna MacKenzie (oba z 1990).

Kariera Dennehy’ego od samego początku była blisko związana z małym ekranem. Ma na swoim koncie wiele gościnnych występów w tak znanych serialach, jak „Dynastia”, „Policjanci z Miami”, czy w komediowym „Ja się zastrzelę”, ale także na odwrót – główne role w mniej znanych produkcjach odcinkowych („Star of the Family” 1982, „Birdland” 1994, „The Fighting Fitzgeralds” 2001).

* Wystąpił w kilkudziesięciu filmach TV, sześciokrotnie otrzymując nominacje do telewizyjnej nagrody Emmy (za występ w dramacie „W imię miłości” Stephena Gyllenhaala 1990, rolę seryjnego zabójcy w „Złapać mordercę” 1992, udział w dramacie „Dowód winy” 1992, występ obok Tima Rotha w thrillerze „Murder in the Heartland” 1993, pamiętną kreację Willy’ego Lomana w adaptacji „Śmierci komiwojażera” 2000 i za rolę ojca Dominika Spagnolii w dramacie TV „Our Fathers” z Tedem Dansonem i Christopherem Plummerem (2005).*

Małego ekranu dotyczą również przygody aktora z reżyserią, scenopisarstwem, jak również z produkcją filmową. Debiut we wszystkich tych dziedzinach umożliwiły mu kolejne filmy z kryminalnego cyklu „Jack Reed”, w których grał główną rolę (1993-96). Później wyreżyserował i wyprodukował jeszcze telewizyjne filmy: „Cień podejrzenia” (1995) i „Zdrada ojca” (1997) oraz był producentem wykonawczym „Kart śmierci” i „Strażnika z więzienia Red Rock” Stephena Gyllenhaala (2001). We wszystkich tych filmach pojawił się również jako aktor.

Dennehy był też jednym z współproducentów telewizyjnej adaptacji sztuki Arthura Millera „Śmierć komiwojażera”, za rolę w której otrzymał jedyny Złoty Glob i Screen Actors Guild Award w karierze (2001). Kreacja ta była powtórzeniem scenicznego sukcesu sprzed dwóch lat, kiedy aktor za tę samą rolę nagrodzony został prestiżową, pierwszą w karierze statuetką Tony’ego. Kolejną przyniósł mu udział w inscenizacji sztuki „Long Day’s Journey Into Night” (2003).

Ostatnia dekada to przede wszystkim udział w telewizyjnych produkcjach. Prócz wymienionych wyżej były to m.in.: dramat „Wojna w Zatoce” z Jennifer Jason Leigh i Tedem Dansonem (1998, nominacja do Golden Satellite Award), thriller polityczny „Ocalić Nowy Jork” Stephena Frearsa (2000), biograficzny dramat sportowy „A Season on the Brink” (2002), adaptacja sztuki „Rzymska wiosna pani Stone” z Helen Mirren (2003), czy przygodowy obraz „Marco Polo” Kevina Connora (2007).

Częste występy na dużym ekranie przeplatane były z rzadka rolami filmowymi (m.in. w dramacie „Pod niebem Henrietty” z Robertem Duvallem 1995, w uwspółcześnionej wersji „Romea i Julii” z Leonardem DiCaprio 1996, komedii „Ona mnie nienawidzi” z Moniką Bellucci 2004, filmie akcji „Tornado zagłady” z Laurencem Fisburnem i Ethanem Hawke’iem 2004, czy w kryminalnym filmie „Za cenę życia” 2006).

Jednym z ostatnich filmów z jego udziałem jest kryminał „Zawodowcy” z Alem Pacino i Robertem DeNiro (2008).

Komentarze

Trwa ładowanie