Kongres Kina Europejskiego

"Europejska produkcja audiowizualna i filmowa, kulturalna różnorodność w aspekcie rozszerzenia Unii Europejskiej" - to hasła Kongresu Kina Europejskiego, który odbył się w sobotę i niedzielę w Warszawie.

W obradach Kongresu, pod patronatem ministra kultury Andrzeja Celińskiego, wzięła udział m.in. wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego Catherine Lalumiere, członkowie tego parlamentu, filmowcy europejscy oraz przedstawiciele europejskich związków zawodowych sektora audiowizualnego.

Otwierając Kongres minister Celiński mówił, że bieżący rok jest w Polsce "bardzo trudny" dla kinematografii. Spowodował to - według ministra - m.in. kryzys finansów publicznych. Celiński zapowiedział radykalne zmiany systemowe w zakresie finansowania produkcji filmowej. Powiedział, że za dwa do trzech tygodni przedstawi projekt nowej ustawy o kinematografii. Według ministra, państwo powinno wspierać m.in. powstawanie debiutów filmowych i drugich filmów, dokumentów, filmów animowanych, a także chronić filmowe dziedzictwo kulturowe.

Wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego podkreśliła, że w dobie jednoczenia się Europy ogromną wagę ma uświadomienie sobie istotności kultury i różnorodności kulturowej. Może to - zdaniem Lalumiere - zapewnić równowagę społeczeństw, pokój i stabilność. Wiceprzewodnicząca zaznaczyła, że "dobra kulturowe nie są towarem takim jak inne" i zasługują na szczególne traktowanie.

Podczas Kongresu przyjęta została "Deklaracja Warszawska", w której zaapelowano o stworzenie prawnych i systemowych środków dla rozwoju europejskiego filmu.

Dajcie nam prawne i systemowe środki, które pozwolą na uczciwą konkurencję na rynku audiowizualnym. Dajcie nam dyrektywę o kinematografii umożliwiającą stały, niezagrożony przez polityczne czy ekonomiczne czynniki rozwój kinematografii europejskiej jako całości, jak i kinematografii narodowych, składających się na kulturalną różnorodność - zaapelowali uczestnicy Kongresu do "politycznych przywódców Unii Europejskiej" oraz "parlamentów i rządów jednoczącej się Europy".

Głównym organizatorem Kongresu było Stowarzyszenie Filmowców Polskich. Znaczenie tego Kongresu przerosło nasze oczekiwania - powiedział prezes stowarzyszenia, Jacek Bromski. Rezolucja Kongresu (Deklaracja Warszawska) domaga się dyrektywy o kinematografii: takiego prawa unijnego, które pozwoliłoby, żeby we wszystkich krajach - zarówno członkowskich, jak i kandydackich - poziom zainteresowania i zajęcia się kinematografią narodową był wystarczający, abyśmy mogli w tej rodzinie europejskiej w dostateczny sposób wykazywać swoją kulturalną różnorodność, naszą narodową tożsamość; byśmy za pomocą filmu i produktu audiowizualnego - programów telewizyjnych, krótkich filmów dokumentalnych - lepiej poznawali się nawzajem - powiedział reżyser.

Podczas kongresu omówiono m.in. stan kinematografii europejskiej. W 2000 roku, jak powiedział Bromski, europejskie filmy stanowiły w dystrybucji jedynie 22 proc. całego rynku Unii Europejskiej - był to poziom najniższy w historii. Udział filmów wyprodukowanych w Stanach Zjednoczonych stanowił 74 proc. rynku. Jest to sytuacja niepokojąca, zważywszy, że ów europejski udział wynosił jeszcze w połowie lat 60. - 60 proc.- podkreślił reżyser.

Zdaniem uczestniczącego w Kongresie reżysera filmu "Cześć, Tereska" Roberta Glińskiego, połączenie wysiłków całej Europy pozwoli jej obronić się przed zalewem kina amerykańskiego.

Inicjatorami kongresu byli: Europejska Fundacja Związków Zawodowych Pracowników Kultury, Sztuki i Mediów (Euro-MEI), Europejska Federacja Reżyserów Audiowizualnych (FERA) oraz Stowarzyszenie Filmów Polskich.