Polska Akademia Filmowa apeluje o uwolnienie Olega Sencowa, ukraińskiego reżysera więzionego w Rosji

Podczas uroczystej ceremonii gali Polskich Nagród Filmowych Orły 2016, która odbyła się tydzień temu, prezydent Polskiej Akademii Filmowej Dariusz Jabłoński wraz z dyrektorką Europejskiej Akademii Filmowej Marion Döring poprosili zebranych gości o wspólny apel o uwolnienie Olega Sencowa, ukraińskiego reżysera skazanego przez rosyjski sąd na 20 lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze. Wszyscy goście gali podnieśli kartki z napisem „Uwolnić OLEGA SENCOWA” w 6 językach. W ten sposób w czasie Gali Orłów Polska Akademia Filmowa po raz kolejny protestowała przeciw uwięzieniu i skazaniu Sencowa.

Sencow, którego filmowy debiut „Gamer” w 2012 roku pokazano na licznych europejskich festiwalach (m.in. Rotterdam, Wiesbaden, Odessa), był zaangażowany w proeuropejskie demonstracje na Majdanie, a potem protestował przeciwko aneksji przez Rosję rodzinnego Krymu, gdzie mieszkał wraz z żoną i dwójką dzieci. W maju 2014 roku został aresztowany przez Federalną Służbę Bezpieczeństwa Rosyjskiej Federacji w jego domu w Symferopolu i oskarżony o terroryzm. Przewieziony potajemnie do Rosji, był przetrzymywany bez wyroku przez kilkanaście miesięcy w moskiewskim więzieniu Lefortowo.

Oleg nigdy nie przyznał się do zarzucanych mu czynów. Oskarżenie zostało oparte na zeznaniach dwóch świadków, skazanych wcześniej na więzienie w tym samym procesie, z których jeden odmówił powtórzenia zeznań przeciwko Sencowowi przed sądem, a drugi je odwołał, jako złożone pod presją i przymusem.

Proces Sencowa ostatecznie rozpoczął się w lipcu 2015 roku, ponad rok od uwięzienia i zakończył się wyrokiem skazującym Olega na 20 lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze. „Kiedy zakładają ci torbę na głowę, trochę biją, to po pół godzinie jesteś gotowy wyrzec się swoich przekonań, oskarżyć się o dowolne przestępstwo, oskarżyć innych, żeby tylko przestali bić. Ale co warte są przekonania, za które nie jesteś gotowy cierpieć albo umrzeć” – tak Sencow mówił w sierpniu 2015 roku tuż przed ogłoszeniem wyroku.

Po ostatecznym odrzuceniu przez sąd i władze rosyjskie apelacji, a także międzynarodowych apeli i próśb o uwolnienie Sencowa, kilkanaście dni temu Oleg rozpoczął odsiadywanie wyroku w obozie na dalekiej Syberii.

„My, Polacy, dobrze wiemy co znaczą więzienie za przekonania i Syberia. Nie pozwólmy zgnić w łagrze naszemu ukraińskiemu koledze, który chciał spokojnie żyć w swojej ojczyźnie, tam gdzie się urodził i gdzie robił filmy” – te słowa prezydenta Polskiej Akademii Filmowej Dariusza Jabłońskiego wypowiedziane na początku akcji wsparcia dla Sencowa wciąż nie tracą na aktualności. „Panie prezydencie Putin, prosimy o uwolnienie Olega Sencowa” – apelował w czasie gali Orłów 2016 Jabłoński. „Mamy nadzieję widzieć Olega na Europejskich Nagrodach Filmowych 2016 we Wrocławiu. Ale gdyby tak się nie stało – nie przestaniemy domagać się wolności dla Sencowa” – dodała Marion Döring, dyrektorka Europejskiej Akademii Filmowej.

W 2015 roku pod apelem stworzonym wspólnie z Europejską Akademią Filmową podpisało się ponad 1000 znanych twórców filmowych. Byli to między innymi Stephen Daldry, Mike Downey, Agnieszka Holland, Dariusz Jabłoński, Aki Kaurismäki, Mike Leigh, Ken Loach, Paweł Pawlikowski, Daniel Olbrychski, Volker Schlöndorff, Béla Tarr, Bertrand Tavernier, Andrzej Wajda, Wim Wenders, Krzysztof Zanussi, Andrzej Żuławski. Jerzy Hoffman, Juliusz Machulski, Paweł Pawlikowski, Małgorzata Szumowska, Jerzy Skolimowski, aktorzy Maja Komorowska, Andrzej Chyra, Jerzy Stuhr, Arkadiusz Jakubik, Olena Leonenko, pisarze Janusz Głowacki, Michał Głowiński, Piotr Sommer, Jacek Bocheński, kompozytorzy: Krzysztof Knittel, Jerzy Satanowski, operatorzy obrazu: Sławomir Idziak, Piotr Wojtowicz, reżyserzy dokumentaliści: Marcel Łoziński, Maciej Drygas oraz blisko 200 innych twórców kultury polskiej.

Polskie Nagrody Filmowe Orły są organizowane przez Niezależną Fundację Filmową od 1999 roku. Nagrody przyznawane są głosami ponad 600 członków Polskiej Akademii Filmowej. Głosowanie na nominowanych i laureatów Orłów jest dwuetapowe, korespondencyjne i tajne aż do ogłoszenia wyników. Partnerem Polskich Nagród Filmowych Orły od chwili ich powstania jest czołowa na świecie firma audytorsko-doradcza PwC, która nadzoruje także proces przyznawania Oscarów, nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej.

1. edycja Polskich Nagród Filmowych Orły 2016 odbywa się pod honorowym patronatem wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pana prof. dr hab. Piotra Glińskiego. Kinami Przeglądu filmów kandydujących do Orłów 2016 były kino Iluzjon Filmoteki Narodowej i łódzkie kino Kinematograf, a partnerem przeglądu - Filmoteka Narodowa i Sieć Kin Studyjnych i Lokalnych. Przegląd online filmów kandydujących do Orłów 2016 przygotował Onet VOD. Sponsorami Orłów 2016 są firmy: Apart, Albert Riele, Studio Produkcyjne Orka, Regent Warsaw Hotel, Bobbi Brown, Jean Louis David, Lexus Wola, firmy Loyd i Mokate, kancelaria Radwan Röhrenschef, Minds of Hope oraz Faktoria Win.

Głównym partnerem medialnym jest Program TVP2 oraz Grupa Wirtualna Polska, Twój Styl, Pani, Show, Grazia, Film&Kamera TV, agencja East News oraz TOK FM. Wsparcia organizacyjnego udziela Krakowska Fundacja Filmowa, a listę filmów kandydujących do Orłów przygotowuje boxoffice.pl.

Polskie Nagrody Filmowe powstają przy wsparciu finansowym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

Szczegółowe informacje i regulamin Polskich Nagród Filmowych Orłów dostępne są na stronie www.pnf.pl.