Stanisław Gawlik
Miejsce urodzenia: | Stopna k. Katowic |
Filmografia: | Dekalog VI (1988) (listonosz) Co mi zrobisz jak mnie złapiesz (1978) (Stefan Kołodziej, dyrektor zakładów wypożyczający dźwig) Wojna światów - następne stulecie (1981) (portier) Trudna miłość (1953) (Niedowiarek) Brunet wieczorową porą (1976) (Barańczak, sąsiad Romanów) Akademia Pana Kleksa (1983) (Sancho Pancho) Gangsterzy i filantropi (1962) (Sędzia) Krótki film o miłości (1988) (Listonosz Wacek) Sceny nocne (1989) (Ziemianin) Złota kaczka (1976) (Kupiec) Pszczółka Maja () (Chrząszcz) Katastrofa w Gibraltarze (1983) (Iwan Majski, ambasador ZSRR w Wielkiej Brytanii) Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (1979) (Antoni Krzyżanowski, budowniczy Bazaru) Mistrz i Małgorzata (1988) (Głuchariow, członek Massolitu) Kochaj albo rzuć (1978) (Polonus na pogrzebie Johna Pawlaka) |
Polski, nieżyjący już aktor filmowy i teatralny, szerokiej publiczności znany przede wszystkim z charakterystycznych ról w komediach Stanisława Barei. Wśród barwnej galerii filmowych postaci kreowanych przez Gawlika znajduje się co najmniej kilku dyrektorów, portierzy, sędziowie, poeta, krawiec, fotograf i listonosz.
Urodził się 3 listopada 1925 roku w Stopnej koło Katowic. Lata jego studiów przypadają na czas wojny. Odbywał je w Studiu Aktorskim przy Teatrze Starym w Krakowie, ukończył w 1946 roku, a w 1948 roku stał się dyplomowanym aktorem, dzięki zdaniu egzaminu eksternistycznego przed specjalną komisją. Gawlik miał już wówczas za sobą występy w trzech teatrach (Starym w Krakowie, Miejskim w Katowicach i Ziemi Pomorskiej w Toruniu). Później był jeszcze aktorem Teatru Polskiego w Poznaniu, Dramatycznego we Wrocławiu i Ateneum w Warszawie, zanim związał się na stałe z warszawskim Teatrem Dramatycznym, którego aktorem był od 1958 roku aż do śmierci.
* Debiutował w filmie Stanisława Różewicza „Trudna miłość” (1953).*
Po prawie 10 latach przerwy zagrał sędziego w sensacyjnej komedii Edwarda Skórzewskiego i Jerzego Hoffmana „Gangsterzy i filantropi” (1962). W 1965 roku ponownie spotkał się z twórcami na planie dramatu obyczajowego „Trzy kroki po ziemi”. Przedkładając teatr nad film i telewizję, nie pojawiał się na ekranie zbyt często, a jeśli już, to z reguły w epizodach (na przykład jako milicjant w komedii Tadeusza Chmielewskiego „Nie lubię poniedziałku” 1971, czy naczelnik w „Chłopach” Jana Rybkowskiego 1972).
W 1976 roku po raz pierwszy zagrał u Stanisława Barei w komedii „Brunet wieczorową porą” z Krzysztofem Kowalewskim w roli głównej. Ponownie spotkał się z Bareją, grając dyrektora zakładów w „Co mnie zrobisz jak mnie złapiesz” (1978), poetę w serialu „Alternatywy 4” (1983) i dyrektora PGR-u w „Zmiennikach” (1986).
Ponadto dał się zapamiętać z występów w roli Polonusa na pogrzebie Johna Pawlaka w słynnej komedii „Kochaj albo rzuć” Sylwestra Chęcińskiego (1977), wspólnika Kurasia w serialu „Polskie drogi” Janusza Morgensterna (1976-77), weselnego gościa w „Bilecie powrotnym” Ewy i Czesława Petelskich z Anną Seniuk w roli głównej (1978), fotografa w sensacyjnej produkcji „Sto koni do stu brzegów” Zbigniewa Kuźmińskiego, z Tomaszem Stockingerem (1978), portiera w fantastycznym obrazie Piotra Szulkina „Wojna światów – następne stulecie” z Romanem Wilhelmim (1981), dyrektora Biura Kadr w FSO w serialu „Dom” Jana Łomnickiego (1982, 87), czy Sancho Panchy w słynnym filmie dla dzieci „Akademia Pana Kleksa” Krzysztofa Gradowskiego (1983).
Zagrał większą rolę niewidomego Krzysztofa w „Sam na sam” Andrzeja Kostenki (1977), Iwana Majskiego w wojennym filmie historycznym „Katastrofa na Gibraltarze” Bohdana Poręby (1983), aktora w „Oszołomieniu” Jerzego Sztwiertni (1988), Głuchariowa w telewizyjnej adaptacji „Mistrza i Małgorzaty” (1988) i listonosza Wacka w głośnym, wielokrotnie nagradzanym „Krótkim filmie o miłości” Krzysztofa Kieślowskiego (1988).
Jego ostatnim występem filmowym była rola ziemianina w „Scenach nocnych” Marka Nowickiego, będących adaptacją powieści Wacława Berenta „Ozimina” (1989).
* W 1955 roku został odznaczony Medalem 10-lecia, a w 1986 - Złotym Krzyżem Zasługi. Zmarł 7 lutego 1990 roku w Warszawie.*
Komentarze