Festiwal w Gdyni. Kto w konkursie na Dyrektora Artystycznego?

Zeszłoroczna seria skandali i zamieszanie związane z festiwalem w Gdyni wywołały ogromne poruszenie w polskim środowisku filmowym. Komitet Organizacyjny nie zakwalifikował do Konkursu Głównego czterech znaczących filmów wcześniej rekomendowanych przez Komitet Selekcyjny. W sprawie tej interweniowało środowisko, dziennikarze i opinia publiczna, przywrócono więc rzeczone filmy do Konkursu Głównego.

W trakcie samego wydarzenia sytuacja się zaogniła. Na oczach wszystkich rozgorzał spór pomiędzy producentami filmu "Solid Gold", którzy najpierw film wycofali z konkursu, a potem go przywrócili… Do końca nie było pewne, czy w konkursie pozostanie "Pan T.". Jeszcze w trakcie festiwalu odbyło się kilka otwartych i zapewne wiele zamkniętych spotkań dotyczących kształtu i przyszłości tego wydarzenia. Wraz z końcem 44. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych nie było wątpliwości, że jest źle i wydarzenie tej rangi potrzebuje głębokiej reformy.

Organizatorzy zapowiedzieli więc zorganizowanie spotkań środowiskowych mających na celu odbudowanie zaufania do najważniejszego festiwalu prezentującego rodzime osiągnięcia filmowe. Tak się też stało. "W wyniku szerokich konsultacji ze środowiskiem polskich filmowców i w odpowiedzi na ich postulaty przywrócono stanowisko Dyrektora Artystycznego festiwalu". 24 marca 2020 roku ogłoszono konkurs na stanowisko Dyrektora Artystycznego Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych.

Zgodnie z nowym Regulaminem FPFF jednym z najważniejszych zadań Dyrektora Artystycznego jest selekcja filmów do Konkursu Głównego i Konkursu Filmów Krótkometrażowych. Osoba pełniąca tę funkcję będzie mogła wesprzeć się rekomendacją powołanych przez siebie zespołów selekcyjnych. Do Konkursu Głównego może się zakwalifikować maksymalnie szesnaście filmów. Dyrektor Artystyczny wskaże dwanaście z nich, a jego decyzja będzie ostateczna. Komitet Organizacyjny może dołączyć do puli konkursowej do czterech filmów.

Kandydaci na Dyrektora Artystycznego powinni gwarantować profesjonalizm i obiektywność wyboru filmów konkursowych i zobowiązać się do działania dla dobra Festiwalu oraz mieć minimum pięcioletnie udokumentowane doświadczenie w pracy lub współpracy z szeroko rozumianą branżą filmową (niekaralność i wyższe wykształcenie to oczywistości).

Zgodnie z regulaminem muszą też mieć: doświadczenie w organizacji projektów i festiwali kulturalnych oraz umiejętności i znajomość zagadnień programowania festiwali filmowych, doświadczenie w kontaktach z mediami, prowadzeniu oraz udziale w konferencjach prasowych, znajomość kinematografii ze szczególnym uwzględnieniem polskiej kinematografii fabularnej, wiedzę na temat aktualnej produkcji filmowej; znaczny dorobek zawodowy i osiągnięcia w branży filmowej, renomę w środowisku filmowym, znajomość podstawowych przepisów prawa dotyczących funkcjonowania sfery kultury.

Jak wielu jest takich specjalistów i kto zgłosił swoją osobę do konkursu na Dyrektora Artystycznego festiwalu? Oficjalnie tego nie wiadomo, ale nie są to też przesadnie tajne informacje. Środowisko filmowe w naszym kraju jest bardzo zainteresowane tym konkursem i stąd nazwiska kandydatów pojawiały się od kilku dni w rozmowach kuluarowych. Wszystko wskazuje na to, że wśród osób startujących na Dyrektora Artystycznego znaleźli się (kolejność alfabetyczna):

Tomasz Kolankiewicz - filmoznawca i kurator filmowy
Łukasz Maciejewski - filmoznawca, krytyk filmowy i teatralny
Marzena Moskal - organizator, programer i kierownik projektów filmowych
Anna Wróblewska - menedżerka kultury filmowej, dziennikarka
Janusz Wróblewski - dziennikarz, publicysta, pisarz i krytyk filmowy

Nie ma pewności, czy kandydatów nie jest więcej. Organizatorzy festiwalu poinformowali, że podanie nazwisk kandydatów do publicznej wiadomości, zależy od samych zainteresowanych. TUTAJ znajdziecie więcej informacji o kandydatach.

Dyrektora Artystycznego FPFF wybierze Komisja Konkursowa pod przewodnictwem Joanny Kos-Krauze. W Komisji znalazło się siedmioro reżyserów i producentów filmowych, laureatów Złotych i Srebrnych Lwów: Renata Czarnkowska-Listoś, Joanna Kos-Krauze, Jan P. Matuszyński, Ewa Puszczyńska, Małgorzata Szumowska, Janusz Zaorski, Xawery Żuławski. To grupa osób powszechnie szanowanych w branży kinematograficznej. Pierwsze posiedzenie Komisji Konkursowej odbyć ma się w terminie do 14 dni po upływie terminu składania zgłoszeń przez Kandydatów, czyli do 30 kwietnia.

Jedno niestety jest na tym etapie niepokojące. Wiele wskazuje na to, że rozmowy z kandydatami będą prowadzone za "zamkniętymi drzwiami", że nie poznamy ich planów dotyczących kształtu festiwalu i pomysłu na jego zreformowanie. Wiem doskonale, jak bardzo jest to niewygodne dla obu stron, ale festiwal w Gdyni potrzebuje pełnej transparentności, by mówić o prawdziwej jego reformie. W dodatku epidemia koronawirusa sprawy nie ułatwia…

Dziś widzę Dyrektora Artystycznego jako niezależnego specjalistę, któremu na sercu leży przede wszystkim dobro polskiego kina. Czy będzie niezależny i na jak duże kompromisy pójść będzie musiał? Dyrektor Artystyczny festiwalu w Gdyni to zaszczytna, ale też niewdzięczna funkcja. Osoba ta zadecyduje przecież o losie wielu polskich filmów i ich twórców, a większość z nich na pewno do Konkursu Głównego się nie zakwalifikuje.

Kolejny, 45. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych odbyć ma się w dniach 14-19 września 2020 roku w Gdyni. Organizatorzy na razie nie zmieniają jego terminu, ale nie wykluczają tego w przyszłości.