TOP 10: najlepsze polskie filmy wszech czasów według Amerykanów
W tym roku polskie kino coraz częściej przebija się do świadomości zagranicznych widzów. Na Festiwalu w Cannes pokazywano filmy Krzysztofa Kieślowskiego w 20. rocznicę śmierci reżysera, „Zjednoczone stany miłości” Tomasza Wasilewskiego zostały nagrodzone Srebrnym niedźwiedziem na Berlinale, a już wkrótce do amerykańskich kin zawita „Demon” - ostatni film Marcina Wrony.
W tym roku polskie kino coraz częściej przebija się do świadomości zagranicznych widzów. Na festiwalu w Cannes pokazywano filmy Krzysztofa Kieślowskiego w 20. rocznicę śmierci reżysera (zobacz naszą relację), „Zjednoczone stany miłości” (przeczytaj naszą recenzję)
Tomasza Wasilewskiego zostały nagrodzone Srebrnym niedźwiedziem na Berlinale, a już wkrótce do amerykańskich kin zawita „Demon” (czytaj więcej tutaj)
- ostatni film Marcina Wrony.
W tym kontekście warto przyjrzeć się zestawieniu 35 najlepszych polskich filmów wszech czasów, przygotowanemu przez amerykański portal Taste of Cinema. Na liście nie zabrakło pewniaków w stylu Wajdy, Kieślowskiego czy Polańskiego, choć pojawiło się również wiele wyjątkowo zaskakujących tytułów.
Które polskie filmy są zdaniem Amerykanów największymi skarbami naszej kinematografii? I czy przeciętny Kowalski zdaje sobie sprawę z ich istnienia? Sprawdźcie, czy wybranych przez nas dziesięć filmów z amerykańskiej listy zasługuje na miano najlepszych polskich produkcji wszech czasów.
href="http://film.wp.pl/top-10-najlepsze-polskie-filmy-wszech-czasow-wedlug-amerykanow-6025206202827393g">CZYTAJ DALEJ >>>
''Dybuk'', reż. Michał Waszyński, 1937
„Dybuk” w reżyserii Michała Waszyńskiego to jeden z dziewięciu żydowskich filmów powstałych w Polsce w drugiej połowie lat 30. Obraz nakręcony w języku jidysz bazował na sztuce scenicznej Salomona Zeinwela Rapaporta "Misterium na pograniczu dwóch światów" i jest uważany za największe osiągnięcie artystyczne w swojej kategorii.
Film opowiada o losach dwóch przyjaciół, Nissena i Sendera, którzy obiecują sobie, że jeśli ich dzieci będą odmiennej płci, to będą musiały stanąć na ślubnym kobiercu. Po latach przysięga zostaje złamana, co doprowadza do opętania córki Sendera przez tytułowego ducha.
''Eroica'', reż. Andrzej Munk, 1958
Obraz ten jest swojego rodzaju odpowiedzią na „Kanał” Andrzeja Wajdy. Film polemizuje z legendarną produkcją, a nawet stara się wyszydzić zaprezentowaną w niej wizję powstania.
Z tego względu „Eroica” początkowo spotkała się z wieloma głosami krytyki. Dziś obraz uznaje się za arcydzieło rodzimego kina i *jedno z najważniejszych osiągnięć polskiej szkoły filmowej. *
„Eroica” składa się z dwóch około 40-minutowych nowel. Pierwsza z nich zatytułowana „Scherzo alla polacca” opowiada historię Dzidziusia Górkiewicza. Mężczyzna jest stołecznym cwaniaczkiem, który przez splot różnych wydarzeń bierze udział w powstaniu warszawskim. Druga część filmu – „Ostinato – lugubre” - przedstawia historię polskich oficerów w niemieckim oflagu, którzy żyją sławną ucieczką swojego porucznika. Żołnierze nie zdają sobie sprawy, że ich bohater nie zdołał wydostać się z niewoli.
''Ostatni dzień lata'', reż. Tadeusz Konwicki, 1958
„Ostatni dzień lata” Tadeusza Konwickiego to nastrojowe studium psychologiczne, dramat samotności i bezradności dwojga ludzi niezdolnych do podjęcia próby wspólnego życia.
Film eksperymentalny, o konstrukcji fabularnej,* zrealizowany w warunkach niemal amatorskich.*
Młody mężczyzna i dojrzała kobieta spotykają się na bezludnej plaży. Samotni, naznaczeni piętnem wojny i osobistych dramatów nie potrafią - mimo prób - znaleźć drogi do siebie.
''Pasażerka'', reż. Andrzej Munk, 1963
Ekranizacja powieści Zofii Posmysz pod tym samym tytułem. Akcja filmu rozgrywa się na dwóch płaszczyznach czasowych: współcześnie i - w obszernych partiach retrospektywnych - podczas wojny, w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
Tragiczna śmierć reżysera, który zmarł 20 września 1961 roku, przerwała zdjęcia. Munk zdążył zrealizować tylko retrospektywną część, a właściwie zbiór scen, które miały być przeplecione z partiami rozgrywającymi się współcześnie na pokładzie transatlantyku.
Po śmierci Munka żaden z jego kolegów nie zdecydował się dokończyć za niego dzieła. Podjęto natomiast próbę scalenia i powiązania gotowych już fragmentów w jednorodną całość. Zadanie to wykonał bliski współpracownik reżysera, Witold Lesiewicz.
''Sanatorium pod klepsydrą'', reż. Wojciech Has, 1973
Wybitna ekranizacja prozy Brunona Szulca. ''Sanatorium pod klepsydrą'' to historia Józefa, który odwiedzając sanatorium, gdzie dawniej przebywał jego zmarły ojciec, przenosi się w tajemniczy, surrealistyczny świat wyobraźni.
Józef zaczyna przeżywać powtórnie to, co już przeżył. Dom rodzinny, małe żydowskie miasteczko, ojca, z którym nie mógł znaleźć kontaktu, dziecięce marzenia, przedziwny ogród Bianki, niezwykłej księżniczki, która odrzuciła jego miłość i odeszła z jego przyjacielem Rudolfem.
''Tango'', reż. Zbigniew Rybczyński, 1980
Chłopiec z piłką, kobieta z dzieckiem, złodziej, mężczyzna z paczką, naga kobieta to postacie-fetysze Rybczyńskiego, które pojawiają się po kolei w skromnie urządzonym pokoju. Każde z nich wykonuje w kółko tę samą czynność, wszyscy mijają się ze sobą, funkcjonują niejako w innych wymiarach, choć w tym samym miejscu.
„Tango” to zaledwie 8-minutowa animacja, która natychmiast po premierze została obsypana nagrodami na polskich i zagranicznych festiwalach.
Ukoronowaniem okazał się przyznany w 1983 roku Oscar dla najlepszej krótkometrażowej animacji.
''Fotoamator'', reż. Dariusz Jabłoński, 1998
Film powstał w oparciu o znalezisko historyczne z jednego z wiedeńskich antykwariatów.
W 1987 roku znaleziono tam kilkaset kolorowych slajdów sprzed ponad 40 lat, na których autor utrwalił sceny z życia łódzkiego getta. Były to pierwsze tego typu prace w dziejach fotografii wykonane przez Waltera Geneweina.
"Fotoamatora" to film dokumentalny, który zyskał uznanie na wielu festiwalach filmowych - w Berlinie, Łodzi czy Amsterdamie. Jury zgodnie uznało, że obraz Dariusza Jabłońskiego to wybitne dzieło pod względem wartości dokumentalnej i edukacyjnej.
''Stara baśń. Kiedy słońce było bogiem'', reż. Jerzy Hoffman, 2003
Akcja filmu "Stara baśń - kiedy słońce było bogiem" rozgrywa się w IX wieku, sto lat przed przyjęciem chrztu przez Polskę. W nadgoplańskim kraju rządy sprawuje "krwawy książę" Popiel, który, aby zapewnić sukcesję synowi, morduje cały swój ród. Jego zbrodnie wywołują bunt kmieci.
- Chciałbym zasugerować - korzystając przy tym z pewnych możliwości jakie stwarza technika komputerowa - jak wyglądał świat naszych praprzodków - świat magii i guseł pogańszczyzny, w którym toczy się odwieczna walka dobra ze złem i dają o sobie znać odwieczne ludzkie namiętności - miłość, nienawiść, żądza władzy – tłumaczył przed laty reżyser.
''Szklane usta'', reż. Lech Majewski, 2007
Bohaterem filmu jest poeta. Leczącego się w szpitalu psychiatrycznym młodego mężczyznę poznajemy dzięki „przekrojowi przez mózg”, którym są oglądane obrazy. Sny, obsesje, urojenia, a także szpitalna rzeczywistość i powidoki przeszłości. Każda kolejna scena unosi widza w strumieniu świadomości i podświadomości bohatera. Wspomnienia, pragnienia, bolesne traumy.
Majewski przekonuje, że świat imaginacji jest dużo bogatszy od rzeczywistości. Można nie ruszać się z miejsca, a jednocześnie żyć intensywnie. Symultaniczny bieg różnych obrazów i wydarzeń jest znakiem sprzeciwu reżysera wobec linearnej narracji.
Majewski odrzuca też samą narrację prowadzoną przy użyciu języka. Nie padają tu żadne słowa, pomocą w doświadczeniu całości jest tylko muzyka.
Ida (2013), reż. Paweł Pawlikowski
Film „Ida” to zdobywca wielu prestiżowych nagród, w tym Oscara dla najlepszej produkcji nieanglojęzycznej (i nominacji za najlepsze zdjęcia), który podzielił polską widownię. Przez swoją tematykę obraz Pawlikowskiego był przez pewne środowiska określany mianem „antypolskiego” i „szkodliwego”.
Akcja filmu rozgrywa się w Polsce w latach 60. Anna jest nowicjuszką, sierotą wychowywaną w zakonie. Przed złożeniem ślubów matka przełożona stawia warunek: Anna musi odwiedzić swoją ciotkę Wandę, jedyną żyjącą krewną. Obie wyruszają w podróż, która ma im pomóc nie tylko w poznaniu tragicznej historii ich rodziny, ale i prawdy o tym, kim są. Poruszający, kameralny, wybitny w obrazie dramat, którym reżyser wraca do rodzinnego kraju. Z wielkim wyczuciem łączy intymną historię młodej kobiety z historycznym i społecznym tłem.