Wystawa o Helenie Modrzejewskiej w Muzeum Teatralnym

Dyrektor Muzeum Teatralnego w Warszawie Andrzej Kruczyński przypomniał podczas poniedziałkowego wernisażu, że 8 kwietnia, dokładnie w setną rocznicę śmierci Modrzejewskiej, ekspozycję "Helena Modrzejewska. Z miłości do sztuki" otwarto w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa. Tam prezentowana była do września.

Kruczyński podkreślił, że ideą przewodnią wystawy jest przypomnienie postaci "niezwykłej kobiety i niezwykłej artystki". "Jej wspaniałe role teatralne powstawały z miłości do sztuki, z wielkiej pasji tworzenia, ale także pasji życia, ciekawości drugiego człowieka. Uprawiana przez nią sztuka została zatrzymana w fotograficznych kadrach, na portretach, w recenzjach teatralnych" - mówił.

Na wystawę złożyło się ponad 300 obiektów związanych z Modrzejewską, m.in. fotografie, obrazy i grafiki przedstawiające aktorkę. Spośród nich najliczniejszą grupę stanowią fotografie ukazujące ją w kostiumach scenicznych. Kolejną grupę tworzą projekty i rysunki strojów teatralnych, wykonane przez Modrzejewską. Pokazywane są też dokumenty, afisze teatralne i pamiątki osobiste.

Obok eksponatów ściśle związanych z Modrzejewską, na wystawie znalazły się portrety i fotografie ludzi, którzy towarzyszyli jej w życiu zawodowym i prywatnym. Można też zobaczyć malarskie widoki XIX-wiecznego Krakowa, w którym dorastała i rozpoczynała karierę. Część wystawy stanowią eksponaty z kolekcji Bowers Museum z Santa Ana w Kalifornii. Użyczone przez dyrektora tego muzeum, Petera Kellera, są one po raz pierwszy prezentowane polskiej publiczności. Wśród blisko stu eksponowanych pamiątek, które dokumentują obecność artystki w Ameryce, znajduje się wiele poloników, przywiezionych przez Modrzejewską z Polski. Jednym z nich jest obraz Józefa Chełmońskiego zatytułowany "Sielanka", ofiarowany przez autora Helenie Modrzejewskiej z okazji ślubu z Karolem Chłapowskim.

Na ekspozycji można obejrzeć też m.in. zespół kostiumów scenicznych Heleny Modrzejewskiej do ról szekspirowskich - Rozalindy w "Jak wam się podoba" oraz Beatrice w "Wiele hałasu o nic" - biżuterię sceniczną, szkicowniki.

100 lat od śmierci najsławniejszej polskiej aktorki minęło 8 kwietnia. Helena Modrzejewska (właściwie Benda) urodziła się 2 października 1840 roku w Krakowie, zmarła 8 kwietnia 1909 w Newport Beach w Kalifornii. Pochowana została w Krakowie.

Zadebiutowała w amatorskiej trupie wędrownej, na scenie w Bochni, w 1861 r., objeżdżając prowincjonalne miejscowości Galicji. Spędziła trzy lata w Krakowie; w 1868 wyszła za mąż i przeniosła się do Warszawy. W 1876 r. wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych (obywatelstwo amerykańskie otrzymała w 1883 r.).

W sumie zagrała ok. 260 ról, w tym 35 po angielsku. Za najwybitniejsze kreacje Modrzejewskiej uznaje się m.in. szekspirowskie role Ofelii, Julii, Lady Makbet, a także Marii Stuart i Damy Kameliowej.

Wystawa, zrealizowana przez Muzeum Teatralne w Warszawie, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa i Muzeum Bowers w Santa Ana w Kalifornii, będzie czynna do 10 stycznia 2010 roku.