70. urodziny Jerzego Skolimowskiego

Artysta urodził się w Łodzi w 1938 roku, choć niektóre źródła podają datę: 5 maja 1936 roku.

"Byłem chorowitym dzieckiem: dyfteryt, różyczka, zapalenie opon mózgowych. Kiedy skończyła się wojna, wyglądałem jak cień. Matka chciała mnie ratować i w szalonym widzie sfałszowała moją metrykę, postarzając mnie o dwa lata, dzięki czemu mogłem wyjechać na rekonwalescencję do Szwajcarii" - tłumaczył tę sytuację Jerzy Skolimowski w książce "Filmówka" (Krzysztof Krubski, Marek Miller, Zofia Turowska, Waldemar Wiśniewski).

W 1959 roku Skolimowski ukończył etnografię na Uniwersytecie Warszawskim. Rok później napisał (wspólnie z Jerzym Andrzejewskim)
scenariusz do filmu Andrzeja Wajdy pt. "Niewinni czarodzieje" i postanowił rozpocząć naukę w łódzkiej PWSFTViT. W 1961 roku - wspólnie z Romanem Polańskim - napisał scenariusz do jego słynnego filmu "Nóż w wodzie" (1961 r.). Łódzką szkołę filmową ukończył w 1963 roku.

W 1964 roku filmem "Rysopis" Skolimowski zadebiutował jako reżyser. W kolejnych latach wyreżyserował m.in. "Walkower" (1965 r.), "Barierę" (1966 r.) i "Ręce do góry".

Powstałe wiosną 1967 roku "Ręce do góry" zostały zatrzymane przez cenzurę na wiele lat. Kłopoty związane z tym filmem stały się dla Skolimowskiego jedną z przyczyn jego emigracji. Od 1970 roku artysta przebywa i tworzy za granicą - m.in. we Włoszech, Francji, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych.

"Gdyby nie 'Ręce do góry', prawdopodobnie nadal byłbym artystą Nowej Fali. Czuję do tego filmu niechęć, bo zdemolował mi życie" - mówił w 2001 roku Skolimowski, udzielając wywiadu dla "Gazety Wyborczej".

Na zachodnim rynku filmowym artysta zaistniał dzięki obrazowi "Le Depart" (1967 r., wyprodukowany w Belgii), za który otrzymał nagrodę Złotego Niedźwiedzia na Festiwalu w Berlinie.

Trzy filmy Skolimowskiego zostały nagrodzone Złotą Palmą w Cannes. "Wrzask" otrzymał nagrodę jury w 1978 r., "Fucha" - nagrodę za scenariusz w 1982 roku, a "The Lightship" - specjalną nagrodę jury w 1985 roku.

Skolimowski wystąpił jako aktor w kilku własnych filmach m.in. w "Rysopisie", "Rękach do góry", "Wrzasku". Zagrał także w filmach innych reżyserów, m.in. "Sposobie bycia" (1965), reż. Jan Rybkowski, "Poślizgu" (1972), reż. Jan Łomnicki, "Die Fulschung" (1981), reż. Volker Schloendorff, "Before Night Falls" (2000), reż. Julian Schnabel.

Jest też bohaterem filmów dokumentalnych: "Rysopisu Skolimowskiego" (1992, reż. Jerzy Kołat) oraz filmu "Introwizje. Jerzy Skolimowski" (2005, reż. Leszek Orlewicz).

W 2001 roku Skolimowski wyreżyserował polsko-brytyjsko-francuski film "30 Door Key", na podstawie "Ferdydurke" Witolda Gombrowicza.

Potem poświęcił się m.in. malarstwu. Wystawiał swoje obrazy m.in. w Stanach Zjednoczonych, Grecji, Francji, Włoszech, Polsce.

W 2004 roku artysta prezentował swoje prace na wystawie "Czarnowidzenie" w Wilanowie. "Zdarza mi się czytać, że jestem filmowcem, który maluje. Nie piszcie o mnie w ten sposób" - prosił wówczas artysta dziennikarzy.

"Kiedy maluję, nie jestem filmowcem, kiedy robię film - nie maluję. W mojej psychice te dwie sztuki są kompletnie oddzielne" - zaznaczył. Zdaniem Skolimowskiego film ma w sobie ruch, malarstwo jest natomiast "wizją statyczną - unieruchomioną w czasie".

10 dni po przypadających 5 maja urodzinach artysty, w drugim dniu Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Cannes (15 maja), odbędzie się prapremiera filmu "Cztery noce z Anną" Jerzego Skolimowskiego. To pierwszy jego film nakręcony w Polsce po ponad czterdziestoletniej przerwie. Parę głównych bohaterów grają Kinga Preis i Artur Steranko.