Ewa Skarżanka: Niedocenione umiejętności

Trzy pokolenia aktorek – a każda z nich zaś mogła się pochwalić zarówno urodą, jak i talentem. Ewa Skarżanka jest córką Hanny Skarżanki, która zapisała się w historii nie tylko jako niezwykle zdolna artystka, ale też prawdziwa bohaterka, z narażeniem życia walcząca z niemieckim okupantem i komunistycznym reżimem.

Ewa, choć niezwykle podobna do swojej matki i obdarzona równie wielkim talentem, nigdy nie stała się tak sławna jak ona.Zabrakło jej siły, przebojowości i, przede wszystkim, szczęścia, toteż niemal całą swoją uwagę poświęciła teatrowi. Ale nigdy nie było jej dane w pełni zaprezentować swoich nieprzeciętnych umiejętności.

Córka Ewy, Katarzyna, poszła w ślady swojej mamy i babci – i wierzy, że jeszcze kiedyś zrobi się o niej głośno.

Ewa Skarżanka, urodzona w Wilnie, praktycznie całe życie spędziła w teatrze – jako mała dziewczynka podpatrywała zza kulis swoją ukochaną, odnoszącą wielkie sukcesy na scenie, mamę.

Nic zatem dziwnego, że sama zamarzyła o podobnej karierze i poszła w ślady sławnej rodzicielki.

Po ukończeniu szkoły muzycznej złożyła papiery do PWST, do której dostała się bez większych trudności. Dyplom otrzymała w 1967 roku i zaraz potem zatrudniono ją w Teatrze Polskim.

Na scenie Ewa Skarżanka radziła sobie świetnie i widać było, że talent odziedziczyła po mamie. Krytyka i widzowie ją pokochali.

Niestety, z czasem dla aktorki – mało przebojowej i nie potrafiącej walczyć o swoje – zaczęło brakować ról, a reżyserzy spychali ją na dalszy plan. Kariery nie zrobiła też na ekranie – zagrała raptem w kilku filmach („Polowanie na muchy”, „Wezwanie”) i serialach („Ród Gąsieniców”, „Defekt”, „Odbicia”).

Wreszcie, zrażona do Warszawy, w której nie otrzymywała satysfakcjonujących propozycji, opuściła stolicę, by grywać w pomniejszych teatrach.

To mąż, Andrzej Przybylski, reżyser teatralny, próbował jej pomagać i podsuwał małżonce ambitniejsze role, dzięki którym mogłaby zaprezentować szerszej publiczności swój talent.

Z czasem obojgu zamarzył się powrót do Warszawy, ale okazało się, że nie mają już tam czego szukać, a widzowie o nich zapomnieli.

Nie poddali się jednak i nie zamierzali rezygnować ze swoich planów – zaczęli jeździć po kraju; Skarżanka występowała w rozmaitych domach kultury ze swoimi monodramami. Zmarła 15 marca 2005 roku. Miała zaledwie 60 lat.

Matka Ewy, Hanna Skarżanka, zawodowo radziła sobie znacznie lepiej niż córka. Wykreowała setki ról teatralnych i filmowych, w tym niezwykle barwne epizody w „Misiu” oraz „Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz”, dzięki którym pamiętana jest do dziś.

Ale aktorka wsławiła się nie tylko doskonałymi rolami, ale i prawdziwym bohaterstwem podczas drugiej wojny światowej. Niedługo po zajęciu Wilna przez wojska niemieckie, Skarżanka rozpoczęła pracę w kasynie żołnierskim, gdzie zbierała informacje dla polskiego wywiadu, a podczas okupacji należała do Kedywu Okręgu Wileńskiego AK. Uczestniczyła również w akcji „Freza” polegającej na odbiciu Eugeniusza Chylińskiego z więzienia na Łukiszkach. Została zdekonspirowana w lipcu 1944 roku - za przynależność do Armii Krajowej internowano ją w Kałudze.

Na początku lat 80. aktorka ponownie zaangażowała się w działalność konspiracyjną. W stanie wojennym współpracowała z wydawnictwem CDN, a w jej mieszkaniu znajdowała się skrzynka kontaktowa. Skarżanka zajmowała się również kolportażem Tygodnika Mazowsze.

W stanie wojennym za namową ks. Jerzego Popiełuszki Skarżanka organizowała spektakle w kościołach. W 1982 roku została kierownikiem artystycznym Muzeum Archidiecezji Warszawskiej. Organizowała koncerty, przedstawienia i wystawy. Wzięła udział w bojkocie telewizji. Pomagała również rodzinom internowanych.

Zmarła 8 listopada 1992 roku w Warszawie. W 2007 roku odznaczono ją pośmiertnie Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Katarzyna Skarżanka (na zdjęciu), wnuczka Hanny (na zdjęciu) i córka Ewy (z pierwszego małżeństwa, z Karolem Stępkowskim), początkowo nie zamierzała iść w ślady swoich krewnych. Planowała zostać księgarzem, archeologiem albo tancerką. Jednak jej geny wkrótce dały o sobie znać. Po maturze Skarżanka zdała do szkoły teatralnej.

Najczęściej można zobaczyć ją na scenie; na ekranie pojawia się rzadko – widzowie kojarzą ją zaś głównie z roli w serialu „Plebania”.

Skarżanka przyznaje, że jest dumna ze swojej rodziny, chociaż nie kryje, że czuje się też w pewien sposób „obciążona”.

- Żartuję, że nazwisko już mam, a teraz pracuję na imię – cytuje jej słowa Super Express. - Mam nadzieję, że moja córka Hanna, też będzie miała kiedyś córkę i w perspektywie też może zostaną aktorkami.
(sm/gb)