Leonard Pietraszak
Popularny aktor starszego pokolenia, najlepiej pamiętany jako pułkownik Dowgird w „Czarnych chmurach”, Gustaw Kramer w „Vabanku”, Kramerko w komedii „Kingsajz” i przyjaciel Karwowskiego w „40-latku”. Urodził się 6 listopada 1936 roku w Bydgoszczy. Zanim podjął studia aktorskie w PWSTiF w Łodzi, studiował chemię na UMK w Toruniu. Dyplomowanym aktorem został w 1960 roku, wcześniej debiutując zarówno na scenie (1959), jak i ekranie (epizod w filmie „Ewa chce spać” 1957).
W latach 1960-65 był aktorem Teatrów Dramatycznych w Poznaniu, następnie związał się z warszawskimi scenami: Teatrem Klasycznym (1965-71), Komedia (1971-77) i Ateneum (od 1977 roku), którego aktorem pozostaje do dziś. Ma na swoim koncie wiele ról teatralnych, z których kilkadziesiąt stworzył również w spektaklach Teatru Telewizji.
Na ekranie grywał początkowo wyłącznie epizody (m.in. w „Zezowatym szczęściu” Andrzeja Munka 1960). Pierwszą, większą rolą była ta w filmie „Komedianty” Marii Kaniewskiej (1961), jednak prawdziwy przełom w karierze nastąpił dopiero dwanaście lat później.
W międzyczasie zagrał kilka epizodycznych ról m.in. u Andrzeja Wajdy („Wszystko na sprzedaż” 1968) i Kazimierza Kutza („Ktokolwiek wie...” 1966, „Perła w koronie” 1971), pojawił się gościnne w „Stawce większej niż życie” (1968), zagrał jednego z kolarzy w nowelowym filmie „Zawsze w niedziele” Ryszarda Bera (1965) i po raz pierwszy spotkał się z Andrzejem Kopiczyńskim na planie komedii „150 na godzinę” Marii Kaniewskiej (1971).
Kamieniem milowym w ekranowej karierze Pietraszaka był serial spod znaku ‘płaszcza i szpady’ - „Czarne chmury” Andrzeja Konica (1973). Kreowana tam rola pułkownika Krzysztofa Dowgirda po dziś dzień pozostaje jedną z najsłynniejszych kreacji w dorobku aktora.
Do zwiększenia popularności aktora przyczyniła się na pewno również inna, serialowa rola – Karola Stelmacha, przyjaciela inżyniera Karwowskiego w słynnym „40-latku” Jerzego Gruzy (1974-77). Pietraszak powtórzył tę rolę w pełnometrażowej wersji serialu – filmie „Motylem jestem, czyli romans 40-latka”, jak również w jego kontynuacji z lat 90-tych, zatytułowanej „40-latek. 20 lat później” (1993).
W międzyczasie ponownie wystąpił u Kutza, tym razem już w wiodących rolach: redaktora Walickiego w „Linii” (1974) i ‘Fabiana’ w wojennym obrazie „Znikąd donikąd” z Jerzym Trelą i Jerzym Zelnikiem (1975). Poza tym wziął udział w kilku innych, wojennych produkcjach („W te dni przedwiosenne” Konica 1975, „Do krwi ostatniej...” Jerzego Hoffmana 1978) , zagrał główną rolę w „Wielkim układzie” Andrzeja Jerzego Piotrowskiego (1976) i pojawił się gościnnie na planie kilku głośnych seriali („Życie na gorąco”, „Rodzina Połanieckich”, „Daleko od szosy”).
Dekadę lat 80-tych rozpoczął kolejnymi, słynnymi, serialowymi występami: w roli pułkownika Wacława Waredy w „Karierze Nikodema Dyzmy” z niezapomnianym Romanem Wilhelmim oraz w roli marszałka wielkiego koronnego, Piotra Kmity w „Królowej Bonie” z Aleksandrą Śląską (1980). Do tej ostatniej powrócił dwa lata później na planie „Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny” (1982).
Ponownie spotkał się z Konicem („Szczęśliwy brzeg” 1983) i z Wajdą („Danton” 1982, „Kronika wypadków miłosnych” 1985), zagrał pierwszoplanowe role w filmach: „Menedżer” Ryszarda Rydzewskiego (1985) i „Trójkąt bermudzki” Wojciecha Wójcika (1987) i dał się poznać młodej publiczności, biorąc udział w ekranizacjach słynnych powieści Małgorzaty Musierowicz („Kłamczucha” 1981 i „ESD” 1986 w reżyserii Anny Sokołowskiej), jednak najsłynniejsze kreacje tej dekady stworzył w głośnych komediach Juliusza Machulskiego: jako Kramer w obu częściach kryminalnego „Vabanku” (1981, 1984) oraz Kramerko w „Kingsajzie” (1987).
W późniejszym okresie nie występował już tak często. W 1993 roku raz jeszcze spotkał się z Kutzem na planie „Strasznego snu Dzidziusia Górkiewicza”, a w 1998 roku wystąpił w dwóch produkcjach w reżyserii Janusza Majewskiego: serialu „Siedlisko”, powstałym wg scenariusza żony, Wandy Majerównej oraz w znanej komedii wojennej „Złoto dezerterów”.
W 2006 roku, po kilku latach przerwy powrócił na ekrany, pojawiając się w epizodzie w sitcomie „Codzienna 2 m. 3”, zaś w 2008 roku związał się na dłużej z komediowym serialem „39 i pół” (obecnie znanym jako „I pół”), gdzie kreuje postać Warcisława Sobańskiego, ojca Anny (Daria Widawska), a zarazem zięcia głównego bohatera- Darka (Tomasz Karolak).
W 2000 roku został został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski „w uznaniu wybitnych zasług dla kultury polskiej, za osiągnięcia w pracy artystycznej”. W 2002 roku, podczas VII Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd.
Komentarze