Znamy datę 40. Festiwalu Filmowego w Gdyni

Jego celem jest popularyzacja polskiej sztuki filmowej w kraju i za granicą, a także wyróżnienie najlepszych filmów fabularnych oraz ich twórców. Główną nagrodą festiwalu są Złote Lwy.

O trofeum walczą filmy konkursu głównego festiwalu. Ponadto w Gdyni odbywa się konkurs kina niezależnego (od 2002 roku), są także prezentowane pokazy pozakonkursowe w sekcji "Panorama polskiego kina", pokazy specjalne, przeglądy tematyczne, retrospektywy, jest nawet konkursowy przegląd filmów dla młodego widza „Gdynia dzieciom”. Festiwalowi towarzyszą liczne imprezy towarzyszące.

Festiwal odbywa się każdego roku, od kilku ostatnich lat miesiącem święta polskiego kina jest wrzesień. Festiwal trwa 6 dni. Centrum festiwalowe stanowi od 1987 roku Teatr Muzyczny w Gdyni. Wcześniej centrum festiwalowe mieściło się w Gdańsku, stąd - mimo iż najważniejsze uroczystości i projekcje festiwalu odbywają się od prawie 20 lat w Gdyni - Grand Prix festiwalu bywa określane jako Złote Lwy Gdańskie.

Ze względu na sytuację polityczną w kraju w latach 1982-83 festiwal nie mógł się odbyć. Podczas festiwalowych projekcji mierzony jest czas oklasków po projekcjach w Teatrze Muzycznym. Filmowi, który zwycięży w tej kategorii nagrodę "Złotego Klakiera" przyznaje publiczne Radio Gdańsk. Przewodniczącego oraz członków jury konkursu głównego powołuje Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Z reguły jurorami zostają osoby związane z przemysłem filmowym – aktorzy, reżyserzy itp. Zdarzało się jednak, że w jury zasiadały też inne osobistości, jak na przykład Adam Michnik, czy prof. Józef Tischner, będący członkami jury w 1992 roku. Oprócz Wielkiej Nagrody Festiwalu – Złotych Lwów dla najlepszego filmu (dla reżysera oraz, od 1997 roku dla producenta filmu), Jury przyznaje także Nagrodę Specjalną oraz liczne Nagrody Indywidualne – w 1978 roku funkcjonujące jako Srebrne Plakietki, potem (1979-1988) jako Brązowe Lwy Gdańskie i Złote Lwy (1990-93) - za najlepszą reżyserię, scenariusz, debiut reżyserski, rolę kobiecą, rolę męską, muzykę, zdjęcia, montaż, dźwięk, scenografię, kostiumy oraz role drugoplanowe: męską i kobiecą.

W latach 1979-88 filmom przyznawano też Srebrne Lwy Gdańskie (były to tzw. Nagrody Główne). Jury konkursu kina niezależnego przyznaje nagrodę dla Najlepszego Filmu oraz Nagrodę Specjalną. Od 2002 roku wszyscy laureaci otrzymują różnej wysokości wynagrodzenia pieniężne, a od 2004 roku producent będący zdobywcą Złotych Lwów otrzymuje też możliwość zwiększenia ze środków budżetowych o 25 % maksymalnej kwoty dofinansowania przyznanej na produkcję jego kolejnego filmu fabularnego przeznaczonego do rozpowszechniania w kinach.

Na festiwalu przyznawane są też: Nagroda Publiczności Silver Screen, Nagroda Stowarzyszenia Filmowców Polskich, Nagrody Prezydentów Miast Gdyni i Warszawy i inne.

Festiwal odbył się po raz pierwszy w 1974 i fakt ten sam w sobie stanowił już sukces. Idea festiwalu była obecna od kilkunastu lat w środowisku filmowym, jednak dopiero w 1974 roku udało się ją wcielić w życie. Festiwal borykał się początkowo z różnymi problemami organizacyjnymi - jak choćby brak odpowiednio dużej sali projekcyjnej, stąd projekcje odbywały się w czterech różnych kinach Gdańska, Gdyni i Sopotu.

Festiwal w Gdyni od samego początku był miejscem dialogu nad stanem polskiego kina. Służyło temu m.in. Forum Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Potwierdza to wypowiedź Krzysztofa Zanussiego w wywiadzie dla Gazety Festiwalowej z 1977 roku: „To impreza niezmiernie ważna i potrzebna, od lat oczekiwana, wymarzona przez środowisko filmowe, wszystkich tych, którym bliskie są sprawy naszego filmu. Wiele filmów ma w Gdańsku swoje premiery, co stwarza doskonałą okazję do dyskusji i konfrontacji, wzajemnej wymiany zdań.”

Regułą jest fakt, że prezentuje się w Gdyni filmy wyprodukowane w roku poprzedzającym festiwal. Od tej zasady odstąpiono w 1981 roku. Głównym celem takiego działania była chęć pokazania tzw. filmów „z półek”, czyli tych, które z powodu cenzury nie mogły być wyświetlanie wcześniej. Dzięki tej zmiany na festiwalu można było wówczas zobaczyć m.in. "Indeks" Janusza Kijowskiego i "Ręce do góry" Jerzego Skolimowskiego.

Czterokrotnie w historii festiwalu nie przyznano Wielkiej Nagrody Złotych Lwów – w 1976, 1989 ( w ogóle nie powołano wówczas Jury), w 1991 oraz w 1996 roku. Pierwszym filmem w historii, który otrzymał Złote Lwy Gdańskie był „Potop” Jerzego Hoffmana. Sześcioro reżyserów dwukrotnie odbierało Złote Lwy za najlepszy film.

Byli to: Andrzej Wajda (w 1975 roku za film „Ziemia Obiecana” oraz w 1978 roku za film „Bez znieczulenia”[ex aequo z filmem Stanisława Różewicza]), Krzysztof Zanussi (w 1977 roku za film „Barwy ochronne” oraz w 2000 roku za film „Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową”), Stanisław Różewicz (w 1978 roku za film „Pasja” [ex aequo z filmem Andrzeja Wajdy] oraz w 1985 roku za film „Kobieta w kapeluszu”), Krzysztof Kieślowski (w 1979 roku za film „Amator” oraz w 1988 roku za „Krótki film o zabijaniu” i za „Krótki film o miłości”), Kazimierz Kutz (w 1980 roku za film „Paciorki jednego różańca oraz w 1994 za film „Zawrócony”) oraz Robert Gliński (w 1992 roku za film „Wszystko co najważniejsze” oraz w 2002 roku za film „Cześć Tereska”).

W 2005 roku, z okazji 30 rocznicy festiwalu Stowarzyszenie Filmowców Polskich wydało album poświęcony festiwalowi, który opowiada jego historię słowami uczestników, laureatów i gospodarzy. Tytuł publikacji „A statek płynie” zaczerpnięty został z filmu Felliniego.

W 2012 roku, od 37. edycji festiwal zmienił nazwę na Gdynia Film Festival.