10 najlepszych polskich filmów wszech czasów
02.08.2011 | aktual.: 22.03.2017 11:51
W czasach, kiedy polskie kino kojarzone jest nieodłącznie z irytującymi komediami romantycznymi, ekranizacjami lektur szkolnych czy pseudo-kryminałami, które jakością dorównują filmom telewizyjnym puszczanym przez satelitę w porach najniższej oglądalności, polski widz tęskni za dobrymi filmami podpisanymi przez rodzimych twórców.
Prawdą jest, że raz czy dwa razy w roku w naszych multipleksach pojawi się dobra polska produkcja, ale nawet taki film, zestawiony z wybitnymi dokonaniami nadwiślańskich reżyserów, częstokroć wypada dość blado. A z jakimi dziełami współczesne kino polskie nie może się równać?
W czasach, kiedy polskie kino kojarzone jest nieodłącznie z irytującymi komediami romantycznymi, ekranizacjami lektur szkolnych czy pseudo-kryminałami, które jakością dorównują filmom telewizyjnym puszczanym przez satelitę w porach najniższej oglądalności, polski widz tęskni za dobrymi filmami podpisanymi przez rodzimych twórców.
Prawdą jest, że raz czy dwa razy do roku w naszych multipleksach pojawi się dobra polska produkcja, ale nawet taki film, zestawiony z wybitnymi dokonaniami nadwiślańskich reżyserów, częstokroć wypada dość blado. A z jakimi dziełami współczesne kino polskie nie może się równać?
Magazyn kultury popularnej "Esensja" przygotował ranking najlepszych polskich filmów wszech czasów. Redakcja Serwisu Filmowego Wirtualnej Polski postara się przybliżyć pierwszą dziesiątkę tego zestawienia i przypomnieć naszym czytelnikom, że nie wypada wstydzić się naszej kinematografii, skoro w jej archiwach z łatwością znaleźć można takie arcydzieła.
** [
DOŁĄCZ DO NAS NA FACEBOOKU! ]( http://www.facebook.com/filmwppl )*
* [
NIEDALEKO PADA JABŁKO OD JABŁONI ]( http://film.wp.pl/najseksowniejsze-matki-i-corki-duzego-ekranu-6025273914229377g )*
* [
IKONA EROTYKI PO LATACH. CZARNA EMMANUELLE DZIŚ! ]( http://film.wp.pl/pamietacie-czarna-emanuelle-zobaczcie-jak-sie-zmienila-6025274286928513g )* * [
PRAWDZIWE NAZWISKA POLSKICH GWIAZD. WSTYD? ]( http://film.wp.pl/prawdziwe-nazwiska-polskich-gwiazd-6025274598372481g )**
10. ''Dreszcze'' (1981, reż. Wojciech Marczewski)
Akcja filmu rozgrywa się w roku 1956. Trzynastoletni Tomek, uczestnik centralnego szkolenia obozu harcerskiego, pod wpływem uczucia do druhny, która fanatycznie wierzy w komunizm i Stalina, przechodzi metamorfozę. Jeszcze do niedawna jego nazwisko wisiało na czarnej tablicy za brak gorliwości w ściganiu prowokatorów, teraz traci on kontakt duchowy z ojcem, który dopiero co powrócił z więzienia, zapomina o zasadach wpajanych mu w domu i wierzy, że w Poznaniu strajkowali imperialistyczni najemnicy...
W uzasadnieniu magazynu możemy przeczytać o ciekawym ujęciu lat 50. - o spojrzeniu na te ponure lata oczyma dziecka, które zostaje poddane politycznej indoktrynacji. Indoktrynacji tak drobiazgowej, że nic nie jest w stanie zburzyć jego wiary w ideologię proletariacką. Wielki film, wielkiego reżysera i jeszcze większy żal, że Marczewski już od ponad dekady nie stanął znowu za kamerą.
** [
DOŁĄCZ DO NAS NA FACEBOOKU! ]( http://www.facebook.com/filmwppl )*
* [
NIEDALEKO PADA JABŁKO OD JABŁONI ]( http://film.wp.pl/najseksowniejsze-matki-i-corki-duzego-ekranu-6025273914229377g )*
* [
IKONA EROTYKI PO LATACH. CZARNA EMMANUELLE DZIŚ! ]( http://film.wp.pl/pamietacie-czarna-emanuelle-zobaczcie-jak-sie-zmienila-6025274286928513g )* * [
PRAWDZIWE NAZWISKA POLSKICH GWIAZD. WSTYD? ]( http://film.wp.pl/prawdziwe-nazwiska-polskich-gwiazd-6025274598372481g )**
9. ''Mocny człowiek'' (1929, reż. Henryk Szaro)
Najwybitniejszy niemy polski melodramat, cyfrowo odrestaurowany po prawie 70 latach zapomnienia. Jeden z ostatnich polskich filmów epoki kina niemego, jest znakomitą adaptacją powieści Stanisława Przybyszewskiego i szczególnie cennym filmem w kolekcji Filmoteki Narodowej. Po II wojnie światowej w Polsce nie zachowała się żadna kopia, więc film siłą rzeczy uznano za zaginiony. W 1997 został jednak odnaleziony w archiwum filmowym w Belgii - jak się okazało, tuż po zakończeniu nad nim prac, w 1929 roku, został on sprzedany do kilku krajów Europy Zachodniej, z krajami współczesnego Beneluksu włącznie.
W realizacji tego przejmującego i bardzo współczesnego dramatu wzięły udział, oprócz znanych polskich aktorów, gwiazdy europejskiego kina. Tytułową rolę brawurowo zagrał Grzegorz Chmara, znany rosyjski aktor, należący do Teatru Stanisławskiego. W filmie debiutowała niemiecka aktorka Agnes Kuck. Operatorem był Włoch Giovanni Vitrotti, autor zdjęć do znanej włoskiej produkcji Quo Vadis.Mocny człowiek to psychologiczny dramat ukazujący kolejne etapy moralnego upadku artysty.
Główny bohater - Henryk Bielecki - jest typem człowieka, dążącego za wszelką cenę do sławy i bogactwa. Morduje podstępnie swojego przyjaciela pisarza i wydaje jego rękopisy pod własnym nazwiskiem. Film stanowi doskonałe studium artysty, który przegrywa w walce z własnym sumieniem.
8. ''Człowiek z marmuru'' (1976, reż. Andrzej Wajda)
Mateusz Birkut i Agnieszka - to te postaci stały się symbolami epoki PRL-u w kinie, w którym o tym systemie nie można było mówić całej prawdy. Birkut to murarz z Nowej Huty - jeden z przodowników pracy, należący do rekordzistów wydajności. Agnieszka jest dziennikarką, która chce zrobić o nim film. Mimo jej zapału i energii sprawa będzie trudniejsza niż się jej początkowo wydawało...
Kiedy film Wajdy obejrzeli ówcześni aparatczycy, wybuchł skandal w partyjnych szeregach. "Człowieka z marmuru" chciano zakazać, do kin miał nie trafić, ale po naciskach samego reżysera i groźbach wypuszczenia go na zachodzie bez cenzury zezwolono na jego seanse... w jednym kinie. Na 4. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni został zupełnie zignorowany i tylko dziennikarze odważyli się na przyznanie nagrody reżyserowi - oczywiście, nie na głównej scenie i nie podczas gali.
Potem jednak wszystko się zmieniło - władza zaczęła w dziele Wajdy doszukiwać się pochwały systemu, peanów na temat ciężkiej pracy klasy robotniczej i... zachęcać, a nawet zaganiać Polaków na jego pokazy. W końcu obraz nie oskarżał ówczesnych ludzi u władzy, a przedstawiał fabułę dwie dekady wcześniejszą.
** [
DOŁĄCZ DO NAS NA FACEBOOKU! ]( http://www.facebook.com/filmwppl )**
7. ''Pociąg'' (1959, reż. Jerzy Kawalerowicz)
Kameralne studium psychologiczne penetrujące intymne stany uczuciowe ludzi spędzających noc we wspólnym przedziale wagonu sypialnego, którzy pochłonięci własnymi dramatami pozostają wewnętrznie samotni. Kupiony przypadkowo bilet na miejsce sypialne w pociągu z Warszawy na Hel łączy niespodziewanie młoda kobietę z nieznajomym mężczyzną.
Marta ma za sobą jakiś dramat uczuciowy, Jerzy nie może się otrząsnąć po śmierci kilkunastoletniej pacjentki - samobójczyni - na stole operacyjnym. Trzecią osobą dramatu jest Staszek, chłopak zakochany w Marcie i podążający za nią, choć - jak można się domyślać - ona traktowała ich związek tylko jako przelotny romans. Są tu jeszcze stary adwokat z młodą, kokietującą mężczyzn żoną, kierownik pociągu flirtujący z konduktorką oraz ksiądz.
Obraz polskiego społeczeństwa ukryty pod płaszczykiem podróży i przypadkowego spotkania oraz epizodów na wagonowym korytarzu, do którego co jakiś czas wkracza kamera, by zaprezentować nam nas samych - Polaków z cierpkich lat 50.
** [
DOŁĄCZ DO NAS NA FACEBOOKU! ]( http://www.facebook.com/filmwppl )*
* [
NIEDALEKO PADA JABŁKO OD JABŁONI ]( http://film.wp.pl/najseksowniejsze-matki-i-corki-duzego-ekranu-6025273914229377g )*
* [
IKONA EROTYKI PO LATACH. CZARNA EMMANUELLE DZIŚ! ]( http://film.wp.pl/pamietacie-czarna-emanuelle-zobaczcie-jak-sie-zmienila-6025274286928513g )**
6. ''Przypadek'' (1981, reż. Krzysztof Kieślowski)
Witek, student medycyny z Łodzi, po śmierci ojca postanawia wziąć urlop na uczelni i wyjechać do Warszawy. Spóźnia się na dworzec, pociąg już ruszył, Witek usiłuje wskoczyć do wagonu. Od tego momentu jego los przebiega w trzech możliwych wariantach.
W pierwszym - udaje mu się wskoczyć i w pociągu spotyka starego komunistę, pod którego wpływem robi następnie karierę jako działacz młodzieżowej organizacji komunistycznej.
W drugim - nie wskakuje do pociągu, bije się z usiłującym go zatrzymać strażnikiem kolejowym, za co skazany zostaje na miesiąc robót publicznych. Poznaje wtedy środowisko opozycyjne i podejmuje działalność konspiracyjną. W każdym z tych wcieleń czeka go oskarżenie o zdradę.
W trzecim wariancie - nie zdąża wskoczyć do pociągu i nikt go nie zatrzymuje. Wraca na uczelnię, pracuje jako lekarz, żeni się, ma syna, nie zajmuje się polityką. Wysłany przez dziekana do Libii z cyklem wykładów, wsiada do samolotu. Ale...
Kieślowski jednocześnie moralizuje i bawi się z widzem, pozwalając mu samodzielnie zadecydować, który z prezentowanych wariantów przyszłych wydarzeń jest dla bohatera najwłaściwszy. Co prawda w finale dzieła pada wyraźna sugestia, ale i tak sam film to piekielnie dobry obraz lat komunizmu w naszym kraju, kiedy byle przypadek mógł sprawić, że człowiek nagle lądował po drugiej stronie barykady.
5. ''Rękopis znaleziony w Saragossie'',1964, Wojciech Jerzy Has)
Zrealizowany w 1964 roku film jest adaptacją jednego z najznakomitszych utworów światowej literatury fantastycznej, powieści XVIII-wiecznego pisarza, naukowca i podróżnika Jana Potockiego.
To stylowa komedia kostiumowa, film „płaszcza i szpady", fantastyczna baśń z duchami, wisielcami, opętanymi księżniczkami, w której zagrało 184 aktorów. Zdjęcia kręcono w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, okolicach Olsztyna koło Częstochowy oraz we Wrocławiu. Film został uhonorowany wyróżnieniami i nagrodami w Edynburgu i San Sebastian oraz Nagrodą Krytyki Hiszpańskiej.
W czasie wojen napoleońskich młody oficer znajduje księgę, która opiewa losy jego dziadka Alfonsa van Wordena.
Kapitan gwardii walońskiej króla Hiszpanii, Alfons van Worden, podróżuje samotnie przez dzikie góry Sierra Morena kierując się do Madrytu. W czasie noclegu w ponurej gospodzie poznaje dwie maurytańskie księżniczki, które oznajmiają mu, że jako potomek potężnego rodu Gomelezów wybrany został do wielkich zadań. Przedtem musi jednak dowieść swej odwagi, prawości i honoru. Alfons staje się ośrodkiem niesamowitych wydarzeń, dręczą go opętani, wisielcy i siły nieczyste, prześladuje inkwizycja. W końcu trafia na zamek tajemniczego Kabalisty i przez wiele dni wysłuchuje dziwnych i wieloznacznych opowieści o jeszcze dziwniejszych zdarzeniach tego świata.
4. ''Kanał'' (1956, reż. Andrzej Wajda)
Obraz tragicznego heroizmu i bezprzykładnego cierpienia grupy warszawskich powstańców, którzy po utracie pozycji przedzierają się cuchnącymi kanałami do walczącego jeszcze Śródmieścia.
Ostatnie dni Powstania Warszawskiego. Oddział porucznika "Zadry", po nieudanej próbie przebicia się przez otaczające go wojska niemieckie, podejmuje decyzje o przejściu kanałami do Śródmieścia, gdzie walczą jeszcze powstańcy. W ciemnych, krętych, wypełnionych ściekami podziemnych korytarzach łatwo zgubić drogę. Czterdziestoosobowa grupa rozpada się na trzy mniejsze.
Zasadniczą grupę prowadzi "Zadra". Jest przekonany, że idzie za nim cały oddział, w czym utwierdza go szef kompanii "Kula" - tchórz, który boi się, że porucznik zawróci w poszukiwaniu rozproszonych ludzi...
Do dziś pozostaje tajemnicą, jak Wajdzie udało się w tak krótkim czasie od zakończenia powstania zrobić film tak mocny, tak wciągający i tak ostro rozprawiający się z tematyką powstańczą. Chociaż oglądając go współcześnie, można odnieść wrażenie, że nie jest to tylko i wyłącznie film wojenny, ale też metafora życia człowieka.
** [
DOŁĄCZ DO NAS NA FACEBOOKU! ]( http://www.facebook.com/filmwppl )*
* [
NIEDALEKO PADA JABŁKO OD JABŁONI ]( http://film.wp.pl/najseksowniejsze-matki-i-corki-duzego-ekranu-6025273914229377g )**
3. ''Nóż w wodzie'' (1962, reż. Roman Polański)
Debiutancki film Romana Polańskiego, który otworzył reżyserowi wrota do światowej kariery. "Nóż w wodzie" był nominowany do Oscara w roku 1964, ale przegrał z "Osiem i pół" innego wybitnego reżysera, Federico Felliniego.
Andrzej, znany dziennikarz sportowy, jadąc z żoną na urlop zabiera po drodze młodego autostopowicza. Podczas wspólnej podróży małżonkowie zapraszają nieznajomego na swój jacht. Andrzej próbuje chłopaka olśnić swoją pozycją, ten jednak nie poddaje się jego czarowi - co więcej stara się go ośmieszyć w oczach żona z którą flirtuje. W końcu dochodzi do sprzeczki...
Dramat psychologiczny Polańskiego oparty na klasycystycznej koncepcji fabuły dramatu, przyjmującej zasadę trzech jedności: czasu, miejsca i akcji. Trzy osoby, jeden jacht, jeden rejs po mazurskich jeziorach. A nad Wisłą wielki skandal, w związku z ogromną rozbieżnością wizji młodego reżysera z kanonem polskiej kinematografii. Film, który na stałe zapisał się w historii światowego kina dzięki uniwersalnej wymowie, świetnemu scenariuszowi i fantastycznym kreacjom aktorskim.
** [
DOŁĄCZ DO NAS NA FACEBOOKU! ]( http://www.facebook.com/filmwppl )*
* [
NIEDALEKO PADA JABŁKO OD JABŁONI ]( http://film.wp.pl/najseksowniejsze-matki-i-corki-duzego-ekranu-6025273914229377g )*
* [
IKONA EROTYKI PO LATACH. CZARNA EMMANUELLE DZIŚ! ]( http://film.wp.pl/pamietacie-czarna-emanuelle-zobaczcie-jak-sie-zmienila-6025274286928513g )**
2. ''Zezowate szczęście'' (1960, reż. Andrzej Munk)
Film w groteskowo-karykaturalnym ujęciu przedstawia losy oportunisty, który w różnych warunkach, na przestrzeni wielu lat, usiłuje przypodobać się aktualnym władzom. Grany przez Bogumiła Kobielę Jan Piszczyk to polski antybohater. Pechowiec. Swych kolejnych bezkrytycznych "przemian" dokonuje zawsze za późno. Za wszelką cenę chce dostosować się do wymagań aktualnej sytuacji politycznej. Jednak, z różnych powodów, to mu się nie udaje.
Kobiela, który wykreował tę rolę, "był aktorem największych nadziei, nadziei niespełnionych do końca" - oceniono w 1969 r. na łamach magazynu "Film", podkreślając ogromny talent artysty.
"Filozoficzna powiastka filmowa" - tak jedną z najważniejszych komedii w historii polskiego kina, "Zezowate szczęście", określają krytycy. Aleksander Jackiewicz, pisał w swojej książce, że styl Munka "wyraźnie odcinał się od liryzmu całej prawie 'szkoły polskiej'. Jego filmy pod względem gatunku nasuwają raczej porównanie z osiemnastowieczną powiastką filozoficzną niż, jak dzieła Wajdy, z poematem".
Munk - jak oceniła z kolei historyk filmu prof. Ewelina Nurczyńska-Fidelska - "stanął obok tych, którzy w procesach kształtowania się świadomości narodowej i kulturowej odgrywają rolę 'prześmiewców'. Ich szyderstwo i drwina pełnią jednakże funkcję oczyszczającą, zmierzającą do odrzucenia wartości zmitologizowanych i kształtowania nowych".
1. ''Ziemia obiecana'' (1974, reż. Andrzej Wajda)
"Ziemia obiecana" to jeden z najwybitniejszych, jeśli nie najwybitniejszy film w historii polskiego kina. Genialna reżyseria Wajdy, życiowe role Pszoniaka, Olbrychskiego, Seweryna i wielu, wielu innych, piękne zdjęcia Witolda Sobocińskiego oraz muzyka Wojciecha Kilara sprawiają, że uważany jest przez krytyków za największe polskie arcydzieło.
Przeniesiona z kart powieści Reymonta historia życia i moralnego upadku Karola Borowieckiego, który dla pieniędzy zrobi wszystko, to uniwersalny moralitet równie dobrze odbierany i rozumiany zarówno w Polsce, jak i za oceanem (świadczy o tym m.in., nominacja do Oscara dla najlepszego filmu zagranicznego w 1976 roku).
Andrzej Wajda sam pisał o filmie tak: "Największym bogactwem dla filmu była sama powieść Reymonta. Miałem tego świadomość. Reymont opisał ludzi, którzy tworzyli drugi obok romantycznego nurt naszej historii. Bez nich, bez ich fabryk, bez robotników, którzy tam pracowali w strasznych warunkach, nie byłoby tego, co jest dziś.
Z trzech bohaterów jeden jest Polakiem, drugi Niemcem, trzeci Żydem. Te różnice pochodzenia nie dzielą ich. Razem zakładają fabrykę, łączy ich wspólny interes, wspólne poczucie przynależności do grupy Lodzermenschów. Ten szczególny konglomerat polsko-niemiecko-żydowski ówczesnej Łodzi jest ogromnie interesujący, uderza barwnością, różnorodnością obyczajową, rozmaitością typów i postaw."
